U kobiet chorujących na cukrzycę ciążową (ang. gestational diabetes mellitus; GDM) może dojść do pogorszenia stanu przyzębia, co oznacza potencjalny związek między zapaleniem dziąseł a tą chorobą. GDM charakteryzuje się podwyższonym poziomem glukozy we krwi na skutek zmian hormonalnych, jakie zachodzą w czasie ciąży. Wyniki badania opublikowano 8 października w „BMC Oral Health”.
Autorzy badania podkreślają, iż przyrost masy ciała u ciężarnych może być silnym czynnikiem predykcyjnym rozwoju GDM, co wskazuje na potrzebę uwzględnienia w opiece prenatalnej zarówno stanu zdrowia jamy ustnej, jak i kontroli BMI.
– U kobiet z cukrzycą ciążową występował istotnie gorszy stan przyzębia w porównaniu z uczestniczkami z grupy kontrolnej – napisali badacze z zespołu dr Isy Temur z Wydziału Położnictwa i Ginekologii Uniwersytetu Niğde Ömer Halisdemir w Turcji.
Zależność między stanem przyzębia, markerami zapalnymi w surowicy i występowaniem GDM
Cukrzyca ciążowa, jedno z częściej diagnozowanych powikłań ciąży, może prowadzić do stanu zapalnego całego ustroju, który z kolei może wpływać na zdrowie tkanek przyzębia. Dotychczas jednak kilka badań analizowało jednocześnie parametry ogólnoustrojowe i wskaźniki zdrowia jamy ustnej u pacjentek z GDM. Celem pracy naukowców Turcji było zbadanie zależności, jaka zachodzi między stanem przyzębia, markerami zapalnymi w surowicy krwi a występowaniem cukrzycy ciążowej.
Badanie kliniczno-kontrolne zostało przeprowadzone pomiędzy wrześniem 2022 a kwietniem 2023 r. w szpitalu uniwersyteckim w Niğde. Wzięło w nim udział 80 kobiet w wieku 18–35 lat, generalnie zdrowych – z wyjątkiem rozpoznania GDM. Cukrzycę ciążową diagnozowano przy pomocy doustnego testu tolerancji glukozy (OGTT) z użyciem roztworu zawierającego 75 g glukozy, rozpuszczonej w wodzie. Test był wykonywany między 24. a 28. tygodniem ciąży.
Ocena parametrów zapalnych i hematologicznych
W rutynowych badaniach morfologii krwi oceniano parametry zapalne i hematologiczne, takie jak liczba neutrofili (NC), liczba leukocytów (WBC), stosunek liczby neutrofili do liczby limfocytów (NLR), hematokryt płytkowy (PCT, wskaźnik objętości płytek krwi w stosunku do całkowitej objętości krwi) oraz stosunek płytek do limfocytów (PLR). Natomiast ocena stomatologiczna obejmowała badanie występowania próchnicy oraz pomiary periodontologiczne (w sześciu punktach na każdy ząb).
W grupie uczestniczek z cukrzycą ciążową (GDM) stwierdzono wyższy początkowy wskaźnik masy ciała (BMI), ale mniejszy przyrost masy ciała w trakcie ciąży w porównaniu z grupą kontrolną (p < 0,05 i p < 0,01, odpowiednio). Jednocześnie poziom eozynofili był istotnie niższy (p = 0,011). U pacjentek z GDM wraz z pogarszającym się stanem przyzębia obserwowano spadek wartości NC i NLR – liczba neutrofili zmniejszała się z 8,01 ą 2,92 u kobiet ze zdrowym przyzębiem do 5,22 w przypadkach ciężkiego zapalenia, a NLR z 4,46 ą 1,81 do 2,88.
Naukowcy wykazali też umiarkowaną, istotną statystycznie ujemną korelację między wartościami WBC i NC a wszystkimi wskaźnikami periodontologicznymi, w tym poziomem przyczepu klinicznego (CAL), (WBC: ρ = -0,57, p < 0,001; NC: ρ = -0,509, p = 0,001), natomiast PCT i PLT korelowały ujemnie z CAL (p = 0,045). Nie stwierdzili istotnych różnic w częstości występowania zapaleń przyzębia między kobietami z GDM a grupą kontrolną, choć parametry zapalne wskazywały na możliwe subtelne zmiany w stanie tkanek przyzębia.
– Z badania wynika, iż włączenie do programów opieki prenatalnej oceny stanu jamy ustnej oraz kontroli masy ciała może przyczynić się do poprawy zdrowia kobiet w ciąży oraz ograniczenia ryzyka wystąpienia cukrzycy ciążowej w populacji – podsumowali autorzy pracy zatytułowanej „Association of periodontal diseases with inflammatory markers and gestational diabetes: a case-control study”.
– Na pacjenta warto spojrzeć jako na całokształt, nie tylko na jego zęby. Istotna jest kooperacja z lekarzami ogólnymi. Nie wszyscy lekarze mają świadomość, jak istotny wpływ mają choroby ogólne na zęby, a także odwrotnie – jak istotny wpływ mają zęby na choroby ogólne. Często nie widzimy tego, by kierowali pacjentów do stomatologa w ramach leczenia – mówi o wyzwaniach w opiece stomatologicznej nad pacjentami obciążonymi chorobami ogólnoustrojowymi dr n. med. Anna Sokołowska, adiunkt w Zakładzie Chorób Błony Śluzowej Jamy Ustnej i Przyzębia Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
Źródła: https://www.drbicuspid.com/
https://bmcoralhealth.biomedcentral.com/
