Lakierowanie zębów to jeden z najskuteczniejszych stomatologicznych zabiegów profilaktycznych. Jego głównym celem jest wzmocnienie szkliwa oraz ochrona przed próchnicą i nadwrażliwością u pacjentów w każdym wieku. Na czym polega lakierowanie zębów? Jakie są główne wskazania do przeprowadzania tego zabiegu? Jakie są główne zalecenia pozabiegowe? Sprawdzamy!
Choroby jamy ustnej – w tym próchnica – przez cały czas pozostają jednym z najpowszechniejszych problemów zdrowotnych na świecie. Według badań WHO, z próchnicą boryka się choćby 2 mld ludzi – w Polsce choroba ta dotyczy około 95% dorosłych oraz 85% dzieci w wieku przedszkolnym, choć można jej skutecznie zapobiegać.
Dla zachowania zdrowia jamy ustnej najważniejsze znaczenie ma profilaktyka – codzienna domowa higiena jamy ustnej, zdrowa dieta, regularne wizyty kontrolne w gabinecie stomatologicznym oraz zabiegi profilaktyczne. Jednym z takich zabiegów jest lakierowanie zębów – szybkie, bezbolesne, wykonywane zarówno u najmłodszych pacjentów, jak i u dorosłych.
Czym jest zabieg lakierowania zębów?
Lakierowanie zębów to profilaktyczny zabieg stomatologiczny polegający na pokryciu powierzchni zębów cienką warstwą specjalnego preparatu o wyższej zawartości fluorków. Fluor – jako pierwiastek chemiczny – wnika w strukturę szkliwa zębów, przyczynia się do jego remineralizacji, zwiększa odporność na działanie kwasów bakteryjnych i chroni przed demineralizacją.
Zabieg jest wykonywany zarówno u dzieci, młodzieży, jak i dorosłych. U najmłodszych pacjentów ma na celu ochronę zębów mlecznych i nowo wyrzynających się zębów stałych, które są najbardziej podatne na próchnicę. U dorosłych lakierowanie zębów wspomaga profilaktykę nadwrażliwości, chroni przed erozją szkliwa oraz ułatwia utrzymanie zdrowia przy leczeniu ortodontycznym lub chorobach przyzębia.
Regularne stosowanie lakieru fluorkowego jest rekomendowane przez Światową Organizację Zdrowia i Amerykańską Akademię Stomatologii Dziecięcej (AAPD) jako skuteczna metoda redukcji ryzyka rozwoju próchnicy choćby o 30-50%.
Fluoryzacja i lakierowanie zębów – czym się różnią?
Fluoryzacja zębów to ogólne pojęcie obejmujące wszystkie metody dostarczania fluoru do zębów w celu ich wzmocnienia i ochrony przed próchnicą. Może obejmować stosowanie past fluoryzujących, żeli, pianek, płukanek, a także lakierów fluorowych. Lakierowanie zębów jest jedną z form fluoryzacji kontaktowej, pozwalającą na długotrwałe, skuteczne zabezpieczenie szkliwa.
W przeciwieństwie do krótkotrwałej fluoryzacji przy użyciu żeli lub płukanek, które pozostają na zębach tylko kilka minut, lakier fluorowy utrzymuje się na ich powierzchni przez wiele godzin, a choćby dni. Dzięki temu fluor stopniowo wnika w uzębienie, wzmacniając szkliwo i chroniąc je przed demineralizacją.
Lakierowanie jest więc procedurą bardziej precyzyjną i intensywną, zapewniającą długotrwałą ochronę, szczególnie istotną u dzieci w okresie wyrzynania się zębów stałych oraz u dorosłych z wysokim ryzykiem próchnicy lub nadwrażliwości.
Lakierowanie zębów – wskazania
Zabieg lakierowania zębów stosuje się zarówno w profilaktyce, jak i wspomaganiu leczenia różnych problemów stomatologicznych. Jest polecany pacjentom w każdym wieku, w tym dzieciom w okresie wyrzynania się zębów stałych oraz osobom dorosłym podwyższonym ryzykiem rozwoju próchnicy. Jakie są główne wskazania do jego przeprowadzania?
• Profilaktyka próchnicy – szczególnie u dzieci, u których zęby stałe dopiero wyrzynają się i są bardziej podatne na demineralizację. Regularne lakierowanie ogranicza ryzyko powstawania ubytków.
• Zwiększona podatność na próchnicę – u osób dorosłych stosujących dietę bogatą w cukry proste, z niedostateczną higieną jamy ustnej lub z suchością w jamie ustnej (kserostomia).
• Nadwrażliwość zębiny – fluor w lakierze wnika w kanaliki zębiny, zmniejszając ból spowodowany bodźcami termicznymi, chemicznymi oraz mechanicznymi.
• Pacjenci ortodontyczni – użytkowanie aparatów stałych zwiększa ryzyko odkładania płytki bakteryjnej i odwapnieni; lakierowanie zębów chroni szkliwo wokół zamków oraz pierścieni.
• Erozja szkliwa – wynikająca z refluksu żołądkowego, kwaśnej diety lub zaburzeń odżywiania, co prowadzi do ubytku minerałów w szkliwie.
• Osoby z ograniczoną sprawnością manualną – seniorzy i pacjenci z niepełnosprawnościami, którzy mają trudności z dokładnym szczotkowaniem zębów mogą korzystać z dodatkowej ochrony, jaką daje lakier fluorkowy.
Jak przebiega lakierowanie zębów u dzieci i dorosłych?
Lakierowanie zębów to szybki i bezbolesny zabieg, który nie wymaga znieczulenia. Wykonywany jest w gabinecie stomatologicznym, najczęściej podczas rutynowej wizyty kontrolnej. Zabieg trwa zwykle 10-20 minut, a efekty utrzymują się kilka miesięcy. Składa się z kilku ściśle określonych etapów.
• Oczyszczenie zębów – stomatolog lub higienistka usuwa osady, płytkę nazębną oraz resztki pokarmowe.
• Osuszenie powierzchni zębów – jest to niezbędne, by umożliwić lepsze przyleganie lakieru.
• Nałożenie lakieru fluorowego – cienka warstwa preparatu jest równomiernie rozprowadzana na wszystkich powierzchniach zębów przy użyciu pędzelka lub specjalnego aplikatora.
• Utrwalenie i wchłanianie preparatu – lakier twardnieje w kontakcie ze śliną, a fluor stopniowo wnika w szkliwo.
U dzieci zaleca się powtarzanie lakierowania co 3-6 miesięcy, w zależności m.in. od poziomu higieny jamy ustnej oraz ryzyka rozwoju próchnicy. U dorosłych częstotliwość wykonywania zabiegu ustala dentysta, uwzględniając indywidualne potrzeby.
Zalecenia po lakierowaniu zębów
Po zabiegu lakierowania zębów warto przestrzegać kilku prostych zaleceń. Przez pierwsze dwie godziny nie należy spożywać posiłków ani napojów, aby preparat mógł w pełni wniknąć w szkliwo. W ciągu następnych 24 godzin należy unikać twardych, lepkich lub bardzo kwaśnych pokarmów oraz intensywnego szczotkowania w miejscach, gdzie nałożono lakier.
Ile kosztuje lakierowanie zębów?
Cena lakierowania zębów zależy m.in. od lokalizacji i renomy gabinetu stomatologicznego. Średni koszt wynosi od 100 do 300 zł za cały łuk zębowy. W wielu klinikach oferowane są także bardziej rozbudowane pakiety, obejmujące inne zabiegi profilaktyczne, np. skaling i piaskowanie.
Lakierowanie zębów to nowoczesny, skuteczny i bezpieczny zabieg profilaktyczny, który wzmacnia szkliwo, chroni przed próchnicą oraz redukuje nadwrażliwość. Jest stosowany zarówno u dzieci, młodzieży, jak i dorosłych pacjentów. Regularne lakierowanie w połączeniu z codzienną higieną jamy ustnej, zbilansowaną dietą oraz kontrolami stomatologicznymi pozwala utrzymać zdrowy i piękny uśmiech przez całe życie.
