Recepcja w gabinecie stomatologicznym to miejsce, w którym pacjent ma pierwszy kontakt z zespołem – i często właśnie od pierwszej rozmowy z recepcjonistką zależy, jakie wrażenie wyniesie z całej wizyty. Zadania recepcjonistki są wyjątkowo odpowiedzialne: od sprawnej organizacji kalendarza lekarzy, przez odbieranie telefonów, aż po łagodzenie emocji zdenerwowanych lub zestresowanych pacjentów.
W codziennej pracy recepcjonistki nie brakuje sytuacji wymagających odporności psychicznej i wyjątkowych umiejętności komunikacyjnych. Poniżej przedstawiono trzy najczęściej spotykane sytuacje oraz przykłady, jak reagować profesjonalnie, aby zachować spokój i dobre relacje z pacjentem.
1. Pacjent spóźniony na wizytę
Spóźnienia pacjentów mogą zdezorganizować cały plan dnia, a jednocześnie są sytuacją stresującą – dla lekarza, zespołu, jak i dla samego pacjenta.
Przykładowa odpowiedź:
Rozumiem, iż nie zawsze udaje się dotrzeć na czas. Postaram się teraz sprawdzić, kiedy Doktor będzie mógł Pana/Panią przyjąć – być może uda się przesunąć wizytę na późniejszą godzinę lub zaproponować inny dogodny dla Pana/Pani termin.
Takie sformułowanie spełnia trzy cele: okazuje empatię, pokazuje gotowość do szukania rozwiązań i jednocześnie podkreśla konieczność reorganizacji grafików. Warto unikać stwierdzeń oceniających typu: „Zawsze się Pan spóźnia” – one tylko zwiększają napięcie.
2. Pacjent zdenerwowany lub zestresowany
Strach przed leczeniem i/lub koszty wizyty mogą powodować silne emocje u pacjenta. Zadaniem recepcji jest wtedy pomoc pacjentowi w zachowaniu spokoju i tonowanie atmosfery.
Przykładowa odpowiedź:
„Widzę, iż ta sytuacja budzi w Pani/Panu zdenerwowanie. Rozumiem to i postaram się pomóc znaleźć najlepsze rozwiązanie. Proszę powiedzieć, co jest teraz dla Pani/Pana najważniejsze.”
Tego typu komunikaty pełnią rolę „bezpiecznika”: po pierwsze – uświadamiają pacjentowi, iż jego emocje zostały zauważone i zaakceptowane, po drugie – przenoszą rozmowę na poziom wspólnego poszukiwania rozwiązania. Badania nad komunikacją medyczną pokazują, iż pacjenci czują się lepiej traktowani, gdy ich emocje są otwarcie nazwane i zrozumiane.
3. Pacjent wymagający lub roszczeniowy
Niektórzy pacjenci oczekują natychmiastowych terminów, specjalnego traktowania czy nierealnych zniżek. Dla recepcjonistki jest to trudne wyzwanie.
Przykładowa odpowiedź:
„Chciałabym jak najlepiej dopasować termin wizyty do Pani/Pana oczekiwań. w tej chwili najbliższy wolny termin to [data]. jeżeli pojawi się zwolnienie wcześniejszego terminu, chętnie skontaktuję się i zaproponuję przesunięcie wizyty.”
Dzięki takiej formule pacjent otrzymuje jasną informację o granicach możliwości gabinetu, a jednocześnie nie ma poczucia, iż „odmówiono mu pomocy”. To klasyczna technika asertywnej komunikacji – łączenie empatii z klarownym przedstawieniem faktów.
Kluczowe zasady w komunikacji z trudnym pacjentem
Zachowaj spokój – ton głosu, mimika i język ciała powinny być neutralne i profesjonalne.
Używaj języka empatii – zamiast mówić „to niemożliwe”, lepiej powiedzieć „Teraz mogę zaproponować…”.
Nie wchodź w dyskusję – recepcja nie jest miejscem na prowadzenie sporów czy „walkę na argumenty”.
Stosuj technikę „pozytywnych komunikatów” – np. powiedz „Chcę znaleźć dla Pani/Pana najlepsze rozwiązanie” zamiast „Musi Pan poczekać”.
Zapisuj incydenty – jeżeli trudna sytuacja się powtarza, dokumentacja pomoże całemu zespołowi w wypracowaniu wspólnej strategii reagowania na podobne zdarzenia.
Profesjonalna recepcjonistka w gabinecie stomatologicznym to nie tylko osoba, która umawia wizyty. To „pierwsza linia komunikacji” z pacjentem, często decydująca o jego lojalności i ogólnym postrzeganiu jakości usług gabinetu. Opanowanie sposobów radzenia sobie z trudnymi sytuacjami to inwestycja w spokój całego zespołu, lepszą organizację pracy i zadowolenie pacjentów.
– Planowanie dnia sprawia, iż praca przebiega dużo sprawniej i przyjemniej. Dzięki temu, iż ułożę sobie plan na całą zmianę jestem przygotowana, kilka rzeczy jest mnie w stanie zaskoczyć, wszystko mam pod ręką, mogę skupić się na zabiegu, który wykonujemy – mówi o zaletach planowania pracy przez asystentki i higienistki stomatologiczne asyst. i hig. stom. Martyna Zawadka. Jak konkretnie zaplanować sobie dzień w pracy? Jak zrobić to krok po kroku? Zapraszamy do obejrzenia materiału filmowego!
Źródła: Komunikacja z pacjentem w gabinecie stomatologicznym: wyzwania i rozwiązania. Mag. Stom., nr 5/2021. Słomczyński, J. (2021)
Skills for Communicating with Patients. CRC Press., Silverman, J., Kurtz, S., Draper, J. (2016).