Dane opublikowane przez organy ochrony zdrowia w Inverclyde – hrabstwie w zachodniej Szkocji – wskazują, iż dynamicznie rośnie tam liczba dzieci hospitalizowanych z powodu zaawansowanej próchnicy zębów. W ciągu ostatnich pięciu lat wzrosła ona aż o 109%. Jedną z przyczyn jest dramatyczny brak dentystów w regionie – Inverclyde jest określane mianem „stomatologicznej pustyni”.
Najnowsze dane ze szkockiego regionu Inverclyde pokazują gwałtowny wzrost liczby dzieci, które wymagają pilnej pomocy stomatologicznej z powodu próchnicy. Statystyki opublikowane przez lokalne organy ochrony zdrowia wykazały, iż liczba pacjentów poniżej 18. roku życia przyjmowanych do szpitali Inverclyde Royal oraz Royal Hospital for Children w związku z zaawansowaną próchnicą w ciągu ostatnich pięciu lat wzrosła o 109%.
Realna skala problemu znacznie większa?
Liczby te odzwierciedlają poważny kryzys w dostępności stomatologii w ramach NHS w Inverclyde. Coraz więcej mieszkańców zmuszonych jest do szukania dentysty poza regionem, ponieważ lokalne gabinety zamykają się lub przestają przyjmować nowych pacjentów na fundusz.
Poseł Martin McCluskey – członek parlamentu Wielkiej Brytanii z ramienia Partii Pracy – ostrzega, iż przedstawione liczby to zaledwie „wierzchołek góry lodowej” i realna skala problemu może być znacznie większa.
– Mieszkańcy regionu dobrze wiedzą, jak trudno znaleźć w tej chwili dentystę. Statystyki nie pozostawiają wątpliwości: rząd Szkocji zawodzi w kwestii opieki stomatologicznej. Przez lata podejmowano wysiłki, by poprawić stan zdrowia jamy ustnej u dzieci, a teraz to wszystko może zostać zaprzepaszczone z powodu braku dostępu do leczenia – mówi McCluskey.
Kryzys pogłębia się mimo działań naprawczych
W odpowiedzi na kryzys, który sprawił, iż Inverclyde określono mianem „pustyni stomatologicznej”, uruchomiono fundusze mające zachęcić nowe gabinety do otwierania się w regionie. Jedna z takich inwestycji została zatwierdzona przez lokalne władze w parku handlowym Waterfront Retail Park. W czerwcu 2024 r. w mieście Greenock uruchomiono pilotażowe kliniki doraźnej pomocy stomatologicznej, ale jednocześnie inne gabinety zaprzestały świadczenia usług na NHS, tłumacząc to niewystarczającym finansowaniem publicznym i wzrostem kosztów operacyjnych.
Stanowiska rządu i służby zdrowia
Rzecznik szkockiego rządu przypomina, iż w 2025 r. finansowanie podstawowej opieki stomatologicznej wzrosło o prawie 15%, przekraczając po raz pierwszy 500 mln funtów. Część tych środków – do 3 mln funtów – przeznaczono na poprawę dostępu do dentystów i wsparcie personelu. Podkreślono także znaczenie programu Childsmile, który ma zapewnić każdemu dziecku w Szkocji dostęp do wysokiej jakości usług stomatologicznych.
– Według najnowszych danych z programu National Dental Inspection, 73% dzieci w pierwszej klasie szkoły podstawowej nie ma oznak próchnicy w porównaniu do 58% w 2008 r. – wskazuje rzecznik. – Co więcej, różnice w zdrowiu jamy ustnej pomiędzy dziećmi z najuboższych i najzamożniejszych środowisk są w tej chwili najmniejsze w historii.
Rzecznik NHS regionu Greater Glasgow and Clyde potwierdził, iż realizowane są działania mające na celu zwiększenie dostępności pilnej opieki stomatologicznej, również dzięki środkom z programu Scottish Dental Access Initiative (SDAI). To właśnie z tego programu finansowane jest w tej chwili otwarcie nowej praktyki stomatologicznej w regionie.
Źródło: https://www.greenocktelegraph.co.uk/
Nastawienie lekarza do małego pacjenta, otoczenie i wystrój gabinetu, podejście całego zespołu stomatologiczna i wiedza rodziców dotycząca tego, jak przygotować dziecko do pierwszej wizyty – to, zdaniem lek. dent. Mai Lipiec, kilka czynników, które mogą pomóc uchronić młodych pacjentów przed rozwojem dentofobii.
