Próchnica zębów to jedna z najczęściej diagnozowanych przez stomatologów chorób. W dodatku może ona dotknąć osoby w każdym wieku. Nieleczona prowadzi natomiast do wielu przykrych konsekwencji zdrowotnych, nie tylko w obrębie jamy ustnej. Na szczęście można ją nie tylko leczyć, ale przede wszystkim jej zapobiegać. Sprawdź, co warto wiedzieć o próchnicy zębów i jak się przed nią uchronić.
Jakie są przyczyny powstawania próchnicy zębów?
Próchnica zębów powstaje w wyniku oddziaływania bakterii, które rozkładają cukry i w ten sposób produkują kwasy organiczne. To właśnie one przyczyniają się do osłabiania szkliwa, a w konsekwencji do jego zniszczenia i powstawania ubytków w zębach. Jednak aby do tego doszło, bakterie potrzebują odpowiedniego środowiska do działania. Sprzyjają temu:
- spożywanie dużej ilości bogatych w cukry pokarmów i napojów,
- niewłaściwa higiena jamy ustnej lub jej brak,
- unikanie regularnych wizyt kontrolnych u dentysty.
Są to główne przyczyny powstawania próchnicy zębów. Natomiast rozwojowi próchnicy sprzyja również stres, palenie tytoniu, a także stosowanie niektórych leków. Zdarzają się również genetyczne predyspozycje, które sprawiają, iż zęby są bardziej podatne na próchnicę.
Jakie są rodzaje próchnicy?
Rozróżniamy kilka rodzajów próchnicy, w zależności od przyjętego kryterium. Pod uwagę bierze się na przykład jej umiejscowienie, przebieg, a także stopień zaawansowania.
Ze względu na miejsce, w którym występuje, wyróżniamy próchnicę:
- powierzchni żujących,
- bruzd, szczelin i zagłębień,
- powierzchni stykających się z sąsiadującymi zębami, policzkiem lub wargami,
- odsłoniętych szyjek zębowych,
- korzenia.
Biorąc pod uwagę przebieg, próchnicę zębów dzielimy na:
- ostrą, inaczej zwaną wilgotną, która najczęściej diagnozowana jest u osób młodych,
- przewlekłą, zwaną suchą, która przebiega wolno i występuje najczęściej u osób dorosłych i starszych,
- zatrzymaną, czyli taką, której przebieg został zahamowany w wyniku intensywnych zabiegów higienicznych w obrębie jamy ustnej,
- kwitnącą, która dotyka większej ilości zębów jednocześnie.
Natomiast pod względem stopnia zaawansowania rozróżniamy:
- początkową próchnicę zębów, tzw. plamę próchnicową, czyli pierwszą fazę rozwoju, w której szkliwo nie zostało jeszcze uszkodzone,
- powierzchowną próchnicę zębów, w której zmiany obejmują szkliwo i dochodzi w nim do ubytku,
- średnią próchnicę zębów, w przypadku której dochodzi również do zajęcia części zębiny, w wyniku czego staje ona brązowa lub choćby czarna,
- głęboką próchnicę zębów, która dociera do miazgi, powodując jej odsłonięcie.
Jak objawia się próchnica zębów?
Próchnica to choroba, która dotyka twardych tkanek zębów. Warto jednak wiedzieć, iż jej rozwój przebiega etapami i na początku może ona nie dawać żadnych objawów. Trudno więc wykryć ją samodzielnie. Natomiast pierwszymi, widocznymi jej symptomami są małe plamki, w kolorze białym lub brązowym. Mogą również pojawiać się widoczne pęknięcia na szkliwie.
W miarę postępowania rozwoju próchnicy pojawia się nadwrażliwość zębów, powodująca dyskomfort przy spożywaniu ciepłych, zimnych lub kwaśnych pokarmów czy napojów, a także w trakcie mycia zębów. Natomiast kiedy próchnica dotrze do miazgi, wówczas pojawia się ból, który z czasem coraz bardziej się nasila. Może również dojść do infekcji i powstania ropnia, a w przypadku mocno zaawansowanego stanu próchnicznego, również do zapalenia miazgi.
Nieleczona próchnica może być również przyczyną nieprzyjemnego zapachu z ust.
Ból zęba – przyczyny
Znając przyczyny bólu zęba, możesz gwałtownie znaleźć środek na jego złagodzenie. Wiedza ta pomoże ci też wstępnie ocenić, czy to coś poważnego.
Próchnica zębów – w jaki sposób można jej zapobiegać?
Jak wiadomo, w przypadku każdej choroby lepiej jest jej zapobiegać, niż leczyć. Dobra wiadomość jest taka, iż również próchnicy można zapobiec i wcale nie jest to takie trudne. Co zatem trzeba zrobić?
Podstawą zapobiegania próchnicy jest codzienna, odpowiednia higiena jamy ustnej. Przede wszystkim pamiętaj o myciu zębów przynajmniej 2 razy dziennie, przy użyciu odpowiednio dobranej pasty i szczoteczki. Szczotkowanie zębów koniecznie uzupełnij stosowaniem płynów do płukania jamy ustnej oraz nici dentystycznych lub irygatora. Dzięki temu usuniesz resztki jedzenia spomiędzy zębów i jeszcze lepiej oczyścisz przestrzenie międzyzębowe.
Drugim ważnym elementem jest zmiana nawyków żywieniowych poprzez ograniczenie spożywania cukrów oraz zdrowe odżywianie. Unikaj zatem częstego spożywania słodyczy, a także picia słodzonych i gazowanych napojów oraz alkoholu. Do swojej diety wprowadź więcej produktów zawierających cenne minerały, takie jak wapń, fosfor i fluor, a także witaminy: A, D, E, K, C oraz witaminy z grupy B.
Ostatnim, ale nie mniej ważnym krokiem w zapobieganiu próchnicy zębów są regularne wizyty kontrolne u dentysty. W trakcie takiej wizyty lekarz stomatolog dokona przeglądu twojej jamy ustnej oraz przeprowadzi zabieg higienizacji, w ramach którego dokładnie oczyści zęby z kamienia, płytki nazębnej oraz osadów.
Odwiedzaj gabinet dentystyczny przynajmniej raz na pół roku. Regularne przeglądy są najważniejsze dla wczesnego wykrywania próchnicy i podjęcia odpowiednich kroków w celu jej wyleczenia.
Pamiętaj, iż profilaktyka jest kluczowa nie tylko w dbaniu o zdrowie jamy ustnej, ale i całego organizmu!
Zaawansowana i nieleczona próchnica może bowiem prowadzić nie tylko do utraty zębów, ale również do poważnych konsekwencji zdrowotnych.
Co zrobić, kiedy zauważysz objawy próchnicy?
Leczenie zębów najczęściej kojarzy się z nieprzyjemnym borowaniem i wypełnieniem ubytku, jednak w początkowych etapach często jest ono nieinwazyjne. Dlatego, jeżeli podejrzewasz, iż możesz mieć próchnicę zębów, koniecznie umów się na wizytę u dentysty! Im szybciej zgłosisz się do gabinetu stomatologicznego, tym lepiej. Wczesne wykrycie próchnicy zębów i podjęcie odpowiedniego leczenia, nie tylko pomoże zapobiec jej rozwojowi, ale również uchroni cię przed innymi, poważniejszymi problemami.
