Powszechnie wiadomo, iż „muzyka łagodzi obyczaje”, ale może także działać uspokajająco, zmniejszając strach towarzyszący pacjentom podczas inwazyjnych zabiegów stomatologicznych wykonywanych w znieczuleniu miejscowym. najważniejszy jest jednak dobór odpowiedniego repertuaru. Skuteczność muzyki w łagodzeniu obaw pacjentów potwierdzili naukowcy z Tajwanu w pracy, która ukazała się przed kilkoma tygodniami.
Wyniki metaanalizy przeprowadzonej przez badaczy z zespołu dr Wei-Yong Lin z Wydziału Badań Medycznych Szpitala Uniwersytetu Medycznego w Taichung (Tajwan) dowodzą, iż muzyka odtwarzana w trakcie inwazyjnych zabiegów stomatologicznych w znieczuleniu miejscowym może obniżać lęk. Efekty te są bardziej wyraźne u dorosłych niż u dzieci, ponadto jeżeli pacjenci sami wybierają sobie muzykę, jej działanie uspokajające pozostało silniejsze. Generalnie muzyka klasyczna zapewnia większy efekt relaksacyjny niż inne gatunki muzyczne.
Klasyka najskuteczniejsza
W metaanalizie przeanalizowano dane z 24 badań obejmujących łącznie 1830 uczestników. W badaniach tych oceniano skuteczność muzyki jako formy odwrócenia uwagi od inwazyjnych zabiegów w znieczuleniu miejscowym, takich jak ekstrakcje zęba. W analizie wykazano, iż muzyka znacząco redukuje lęk w porównaniu z grupą kontrolną, w której nie stosowano muzyki. Efekty te były widoczne zarówno przed, jak i w trakcie zabiegów. Szczególnie duże korzyści z odtwarzania muzyki odnosili dorośli, ale także na dzieci działała ona uspokajająco.
Warto zauważyć, iż słuchanie muzyki wybranej przez pacjenta może ograniczyć lęk jeszcze przed wizytą u dentysty, a preferowana muzyka pacjenta zapewnia lepszy efekt niż ta zaproponowana w gabinecie (Shih i wsp., 2024). Jak wykazano, w redukcji lęku u dorosłych pacjentów podczas inwazyjnych zabiegów stomatologicznych szczególnie skuteczna jest muzyka klasyczna.
Kojące dźwięki dla najmłodszych
Dostępne badania wskazują na to, iż muzyka Wolfganga Amadeusza Mozarta może wpływać na pobudzenie i nastrój, zmieniając aktywność neurofizjologiczną w mózgu, co sprzyja relaksacji i poprawia zdolności poznawcze (Thompson i wsp., 2001; Jausovec i Habe, 2003; Di Cesare i wsp., 2022; Shih i wsp., 2024). Jako przykład autorzy badania podali „Sonatę D-dur na dwa fortepiany” (K. 448) Mozarta.
Natomiast w przypadku dzieci naukowcy z Tajwanu zalecają uwzględnienie indywidualnych preferencji muzycznych młodych pacjentów oraz wybór głównie kojących dźwięków. Wydaje się również, iż audiowizualna forma rozproszenia uwagi jest skuteczniejsza u dzieci niż sama muzyka.
Praca pt. „The Effect of Music Distraction on Dental Anxiety During Invasive Dental Procedures in Children and Adults: A Meta-Analysis” została opublikowana w czasopiśmie naukowym „Journal of Clinical Medicine”.
– Znamy wiele różnych metod adaptujących dziecko do środowiska stomatologicznego. Są to m.in. metody behawioralne. Najważniejsze jest jednak to, by adekwatnie odnosić się do dziecka. Ono nie może być traktowane jak przedmiot. Zawsze musimy nawiązywać kontakt z dzieckiem, patrzeć mu w oczy, rozmawiać z nim i nie pozwalać rodzicom, by odpowiadali za dziecko na pytania – mówi prof. dr hab. n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk, konsultant krajowy ds. stomatologii dziecięcej, prezes Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej. Jakie znaczenie dla pracy dentystów z dziećmi ma znajomość psychologii dziecięcej i poszczególnych faz rozwojowych dzieci? Na co, w kontekście budowania prawidłowych wzorców, zwracać uwagę rodzicom? Zapraszamy do obejrzenia materiału filmowego!
Źródła: https://zm-online.de/
https://www.mdpi.com/
