Kwaśne żelki i cukierki podbijają świat – ale dla zębów to prawdziwy horror. W przeciwieństwie do klasycznych słodyczy, ich wysoka kwasowość może powodować znacznie szybsze uszkodzenie szkliwa. Ekspertka z Tufts University ostrzega: połączenie cukru, kwasu i lepkości to przepis na kłopoty.
Halloween to czas pełen niespodzianek – ale nie wszystkie z nich kończą się śmiechem. Najnowsze badania pokazują, iż kwaśne cukierki mogą być dla zębów znacznie bardziej szkodliwe niż popularne „tradycyjne” żelki czy lizaki.
Jak wyjaśnia dr Nadine Tassabehji – adiunkt w Tufts University School of Dental Medicine i specjalistka w dziedzinie żywienia i zdrowia jamy ustnej – winowajcą są kwasy organiczne, takie jak kwas cytrynowy, jabłkowy, winowy czy fumarowy.
Każdy rodzaj słodyczy z cukrem powoduje spadek pH w jamie ustnej, co prowadzi do demineralizacji szkliwa. Kwaśne cukierki idą jednak o krok dalej: łączą działanie cukru i kwasu, co podwaja efekt erozyjny i znacząco przyspiesza niszczenie szkliwa.
Jeszcze gorzej, jeżeli słodycze są lepkie – wtedy dłużej przylegają do powierzchni zębów, utrzymując kwaśne środowisko przez wiele minut. – Tego typu lepka, kwaśna i słodka mieszanka to dosłownie przepis na próchnicę – ostrzega dr Tassabehji.
Moda na kwaśne słodycze rośnie – również wśród dorosłych
Mimo ryzyka, kwaśne słodycze biją rekordy popularności. W ciągu ostatniej dekady ich sprzedaż wzrosła o ponad 70%, a media społecznościowe pełne są „sour candy challenge” – wyzwań, w których uczestnicy próbują ekstremalnie kwaśnych przysmaków, często z teatralnymi grymasami na twarzy.
Co ciekawe, trend ten dotyczy nie tylko dzieci. Badanie przeprowadzone w 2024 r. przez Sensory Evaluation Center na Uniwersytecie Stanowym Pensylwanii wykazało, iż co ósma dorosła osoba lubi intensywnie kwaśne smaki.
Niektóre treści w Internecie błędnie sugerują nawet, iż kwaśne cukierki mogą łagodzić stres lub ataki paniki, jednak brakuje jakichkolwiek dowodów naukowych na poparcie takich twierdzeń.
Jak chronić zęby po kwaśnej uczcie
Szczoteczka może pomóc, ale nie od razu po zjedzeniu słodyczy. Mycie zębów zaraz po spożyciu kwaśnych produktów może pogłębić uszkodzenia szkliwa. – Po kwaśnych lub słodkich przekąskach należy najpierw wypłukać usta wodą. Jeśli coś utknęło między zębami –trzeba sięgnąć po nić dentystyczną – radzi dr Tassabehji.
Dobrym sposobem na neutralizację kwasów jest również wypicie mleka – nabiał pomaga gwałtownie przywrócić prawidłowe pH. Alternatywą mogą być napoje roślinne wzbogacone wapniem. Z myciem zębów warto odczekać co najmniej 30 minut, a następnie użyć pasty z fluorem, która wspiera remineralizację szkliwa.
Dr Tassabehji zaznacza też, iż nie wszystkie kwaśne smaki są złe – spożywanie produktów fermentowanych, takich jak kiszonki, wiąże się z korzyściami dla mikrobiomu jelitowego i odporności. – Kiszonki są dobre dla naszego zdrowia, ale kwaśne cukierki – już nie. To tylko cukier, woda i kwasowe dodatki smakowe – podsumowuje ekspertka.
W Polsce próchnicę ma 40% trzylatków i 76% sześciolatków. Na te statystyki wpływa zarówno nieprawidłowa higiena jamy ustnej, jak i dieta, w której znajduje się wiele produktów zawierających cukier. – Cukier w żywności jest wszędzie. Znajduje się adekwatnie we wszystkich przetworzonych produktach, które spożywamy, choćby w takich, w których się go nie spodziewamy – mówi mgr Paulina Mintzberg-Wachowicz, licencjonowana higienistka stomatologiczna, prezes Sekcji Profilaktyki i Promocji Zdrowia PTS-u, edukatorka szkolna, wolontariuszka Fundacji Wiewiórki Julii, autorka artykułów z zakresu profilaktyki stomatologicznej.
Źródło: https://now.tufts.edu
