Kanada: studenci stomatologii niosą pomoc społeczności Métis

dentonet.pl 1 dzień temu

Zdjęcie: Kanada: studenci stomatologii niosą pomoc społeczności Métis

Studenci stomatologii z University of Alberta w Edmonton – w ramach inicjatywy „Access For All” (A4A) – niosą bezpłatną pomoc dentystyczną mieszkańcom społeczności Métis, czyli jednego z trzech rdzennych narodów Kanady. Jak podkreślają uczestnicy programu, łączy on edukację kliniczną z budowaniem relacji i kulturowej wrażliwości.

Kiedy studenci stomatologii University of Alberta – Mac Chaisson i Japji Randhawa – dowiedzieli się o inicjatywie „Access For All” (A4A), dostrzegli w niej coś więcej niż możliwość zdobycia praktyki klinicznej w warunkach wiejskich. Projekt umożliwia bowiem bezpośredni kontakt z społecznościami rdzennymi, co – jak podkreślają – jest unikalnym i niezwykle ważnym elementem ich kształcenia.

Społeczności Métis to rdzenni mieszkańcy Kanady, którzy powstali w wyniku połączenia Aborygenów i Europejczyków, głównie Szkotów oraz Francuzów. Mają odrębną kulturę, historię i język. Ich tereny znajdowały się wzdłuż szlaków handlu futrami, a w tej chwili rozciągają się na obszary preriowe, zwłaszcza w Manitobie i Saskatchewan, ale ich członkowie żyją na terenie całej Kanady, a także w północnych Stanach Zjednoczonych

– Rzadko mamy okazję świadczyć opiekę stomatologiczną bezpośrednio w społecznościach rdzennych i budować relacje z ich członkami. To ogromna wartość w naszej edukacji – mówi Japji Randhawa, studentka stomatologii.

Każdego roku studenci stomatologii i higieny dentystycznej University of Alberta organizują trzy gabinety stomatologiczne w różnych częściach Alberty. Działają one przez 5 dni, w każdym z nich przyjmują choćby 100 pacjentów dziennie, wykonując świadczenia o łącznej wartości około 50 tys. dolarów.

Partnerstwo z rządem Métis i zmiana perspektywy

Program A4A powstał w 2019 r. z inicjatywy studentów, którzy chcieli odpowiedzieć na potrzeby mieszkańców północnych, słabiej zaludnionych regionów Kanady. W 2022 r. projekt zyskał nowy kierunek dzięki współpracy z Otipemisiwak Métis Government – strukturą rządową Métis Nation within Alberta (MNA).

Za wizję tej współpracy stoją trzy ekspertki Métis: dentystka dr Suzanne Depledge, higienistka stomatologiczna Paulette Dahlseide oraz Reagan Bartel, dyrektorka ds. zdrowia w MNA.

– W wielu społecznościach wiejskich dostęp do opieki dentystycznej jest ograniczony, a wśród obywateli Métis, którzy nie mogą korzystać z federalnego programu Non-Insured Health Benefits, potrzeby są jeszcze większe – podkreśla dr Depledge.

Dzięki ścisłemu partnerstwu ze środowiskiem Métis, kliniki A4A są organizowane w miejscach i terminach ustalanych wspólnie z lokalnymi liderami. Kluczowym elementem jest budowanie zaufania oraz tworzenie bezpiecznej przestrzeni, w której pacjenci czują się szanowani i wysłuchani.

Klinika w sercu społeczności

Pięciodniowe wyjazdy A4A to nie tylko praca kliniczna. Studenci tworzą tymczasowy gabinet w miejscowej sali gimnastycznej lub domu kultury i aktywnie uczestniczą w życiu społeczności – biorą udział w wspólnych posiłkach, spacerach i zajęciach kulturalnych, takich jak tradycyjny taniec jigging.

– Zaufanie buduje się stopniowo. Pacjent, który na początku tygodnia jest zdenerwowany, pod koniec naszego pobytu często wraca z uśmiechem i większym spokojem. To bezcenne doświadczenie – podkreśla Mac Chaisson, przyszły lekarz dentysta.

Jak zaznacza dr Depledge, efekty tych interwencji są długoterminowe. Oparte na dialogu i współpracy działania sprawiają, iż mieszkańcy chętniej korzystają z opieki stomatologicznej także po zakończeniu programu.

Kształcenie przyszłych dentystów w duchu kulturowej wrażliwości

Reagan Bartel podkreśla, iż program „Access For All” ma dwa najważniejsze cele: poprawę zdrowia jamy ustnej w społecznościach Métis oraz przygotowanie studentów do świadczenia opieki w sposób empatyczny, świadomy kulturowo i zorientowany na potrzeby pacjenta.

– Równość w opiece stomatologicznej to nie tylko dostęp do usług. To również przygotowanie przyszłych lekarzy do pracy z szacunkiem i pokorą, tam gdzie są naprawdę potrzebni – mówi Bartel.

Mac Chaisson i Japji Randhawa, po pierwszych doświadczeniach w ramach programu, zaangażowali się w organizację kolejnych wyjazdów jako starsi współprzewodniczący zespołu studenckiego. – „Access For All” to jedno z najcenniejszych doświadczeń w mojej edukacji. Nauczyłam się, jak ważne jest uważne słuchanie pacjenta i budowanie z nim relacji opartej na zrozumieniu – podkreśla Japji Randhawa.

– Najpiękniejsze jest to, iż możemy dać komuś coś wartościowego, nie oczekując niczego w zamian poza rozmową. To naprawdę daje poczucie sensu – podsumowuje Mac Chaisson.

We wrześniu br. w Warszawie odbyła się III Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Szkoleniowa zorganizowana przez Polskie Towarzystwo Stomatologii Dziecięcej. W sesji plakatowej towarzyszącej wydarzeniu wzięło udział SKN Stomatologii Wieku Rozwojowego działające przy Uniwersytecie Medycznym w Łodzi, a jedna z prezentowanych prac dotyczyła profilaktyki stomatologicznej.