Wizyta małoletniego pacjenta, zwłaszcza kilkulatka, to często duże wyzwanie dla lekarza stomatologa i jego zespołu. Ale to zwykle problem także dla samego pacjenta, który nie zawsze ma zrozumienie, dlaczego musi trafić na fotel dentysty. W jaki sposób można złagodzić obawy młodego pacjenta przed leczeniem stomatologicznym podpowiada brytyjski serwis Dental Nursing.
Pomoc zestresowanym pacjentom pediatrycznym w pokonaniu strachu i obniżeniu niepokoju ma najważniejsze znaczenie, jeżeli chcemy sprawić, by z większym zaangażowaniem dbali o zdrowie jamy ustnej. Choć w przypadku dzieci niechętnych do współpracy można stosować takie metody jak sedacja, rozwiązania te działają tylko doraźnie i nie sprawiają, iż gabinet staje się w ich ocenie miejscem bardziej bezpiecznym i przyjaznym.
Jak zaprojektować gabinet przyjazny dla dzieci?
Od najmłodszych lat dzieci powinny postrzegać gabinet stomatologiczny jako miejsce przyjazne i gościnne. Jednak mali pacjenci, którzy mieli wcześniej negatywne doświadczenia medyczne (np. w szpitalu), mogą odczuwać lęk również przed dentystą, co często skutkuje trudnym zachowaniem i brakiem współpracy. Zwraca się też uwagę, iż coraz więcej dzieci ma trudności z samokontrolą i adaptacją do nowych sytuacji, takich jak wizyta u dentysty, co stanowi wyzwanie dla całego zespołu stomatologicznego.
Pozytywne pierwsze wrażenie może stworzyć wygląd recepcji i poczekalni. Wizualna atrakcyjność praktyki przekłada się na wyższą oceną jakości usług, większe zadowolenie pacjenta, obniżenie lęku oraz bardziej pozytywne relacje z personelem. Dlatego przyjazna atmosfera – wynikająca z odpowiedniego doboru kolorów, oświetlenia i aranżacji wnętrza – przynosi korzyści wszystkim przebywającym w gabinecie.
Badania wykazały, iż dzieci preferują pomieszczenia z naturalnym światłem i ozdobionymi ścianami. Wśród najchętniej wybieranych form rozrywki w poczekalni znalazły się telewizor i akwarium (choć to drugie bywa kosztowne i wymaga opieki). Ważne jest też, aby nie ujednolicać gustów dzieci – pacjenci w wieku 6–8 lat częściej lubią ściany z motywami bajkowymi, podczas gdy dzieci nieco starsze, mające 9–11 lat, preferują gładkie, pozbawione dekoracji powierzchnie. Istotny jednak zawsze jest kolor, np. żółty wprowadza radosny, pozytywny nastrój, a niebieski tworzy spokojniejszą, bardziej kojącą atmosferę.
Zabawa sposobem na odwrócenie uwagi dziecka od leczenia
Zabawa jest nieodłącznym elementem dzieciństwa i rozwoju – dlatego wizyta u dentysty nie powinna całkowicie jej ograniczać, zwłaszcza iż część dzieci odbiera gabinet stomatologiczny jako miejsce onieśmielające, a niekiedy wręcz niebezpieczne. Kącik zabaw może zapewnić najmłodszym poczucie bezpieczeństwa i skutecznie odwrócić uwagę pacjentów odczuwających lęk.
Możliwości aranżacji takiego miejsca jest wiele. Tematyczne przestrzenie – np. „dżungla”, „kosmos” czy „baśń” – wprowadzają spójność i element ucieczki od stresującej rzeczywistości. Warto również zadbać o bezpieczeństwo: niskie stoliki i krzesełka z zaokrąglonymi krawędziami, pufy czy poduszki zmniejszają ryzyko urazów.
W zakresie rozrywki sprawdzą się kredki i papier, układanki, puzzle czy figurki – trzeba jednak pamiętać o ich regularnej dezynfekcji. Zamiast tradycyjnego liczydła, które dawniej było niemal obowiązkowym elementem poczekalni medycznych, współczesne gabinety wybierają dziś tablety z grami (łatwe do czyszczenia po użyciu) lub telewizor z bajkami. Dobrym i sprawdzonym rozwiązaniem są także książeczki o tematyce stomatologicznej, malowanki, czy naklejki typu Dzielny Pacjent, które od lat są dostępne w naszym kraju.
Współpraca pacjenta z lekarzem korzystna dla gabinetu
Ograniczenie lęku i zyskanie większego zaangażowania młodego pacjenta przekłada się nie tylko na lepszy stan zdrowia jego jamy ustnej, ale też na wymierne korzyści dla gabinetu. Krótszy czas leczenia, szybsza rekonwalescencja oraz mniejsze zapotrzebowanie na sedację – wszystko to sprawia, iż lekarz stomatolog może przyjąć więcej pacjentów.
Co oczywiste, poza wystrojem gabinetu i jego wyposażeniem najważniejsze znaczenie ma postawa lekarza, asystentki czy recepcjonistki – zawsze otwarta, serdeczna, pełna empatii i zrozumienia dla obaw, z jakimi mierzy się bardzo młody pacjent.
W jaki sposób można radzić sobie ze strachem dziecka przed leczeniem stomatologicznym? – Znamy wiele różnych metod adaptujących dziecko do środowiska stomatologicznego. Są to m.in. metody behawioralne. Najważniejsze jest jednak to, by adekwatnie odnosić się do dziecka. Ono nie może być traktowane jak przedmiot. Zawsze musimy nawiązywać kontakt z dzieckiem, patrzeć mu w oczy, rozmawiać z nim i nie pozwalać rodzicom, by odpowiadali za dziecko na pytania – mówi prof. dr hab. n. med. Dorota Olczak-Kowalczyk, konsultant krajowy ds. stomatologii dziecięcej, prezes Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej.
Źródło: https://www.dental-nursing.co.uk/
