stabilizujące, co sprawia, iż znajduje szerokie zastosowanie podczas produkcji żywności i jest
powszechnie stosowana w innych gałęziach przemysłu. W jakich produktach znajduje się guma
guar? Czy spożywanie jej szkodzi zdrowiu? Sprawdźmy.
1. Czy guma guar jako dodatek do żywności szkodzi zdrowiu?
2. Guma guar (E412) – adekwatności
3. Guma guar – zastosowanie
4. Guma guar – adekwatności prozdrowotne
5. Gumy guar – szkodliwość
Dodatki do żywności mogą zwiększać ryzyko rozwoju niektórych chorób oraz wywoływać m.in. objawy alergii i nietolerancji pokarmowych. Oznaczana symbolem E412 guma guar uważana jest za substancję bezpieczną dla zdrowia. Jej adekwatności sprawiają, iż jest doskonałym zagęstnikiem, a naturalne pochodzenie (guma guar jest zaliczana do błonnika pokarmowego) sprawia, iż ma korzystny wpływ na zdrowie, np. pomaga utrzymać odpowiedni poziom cholesterolu i glukozy we krwi oraz dbać o mikroflorę jelit.
Guma guar znajduje zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu. Kojarzona jest przede wszystkim z przemysłem spożywczym, jednak powszechnie wykorzystywana jest także m.in. w przemyśle kosmetycznym, przemyśle farmaceutycznym, przemyśle tekstylnym i przemyśle papierniczym.
1. Czy guma guar jako dodatek do żywności szkodzi zdrowiu?
Dodatki do żywności w różny sposób wpływają na zdrowie. Część z nich to związki, które mają potencjalnie szkodliwe działanie, przyczyniając się do rozwoju różnych schorzeń oraz występowania uciążliwych dolegliwości zdrowotnych. Guma guar to jeden z naturalnych – i co ważne – w pozytywny sposób wpływających na zdrowie dodatków do żywności.
Dzięki zastosowaniu gumy guar możliwe jest m.in. nadanie produktom spożywczym odpowiedniej konsystencji. Symbol E412 znajdziemy w składzie m.in. napojów, jogurtów, żelków i innych słodyczy, a także produktów, które zostały pozbawione wywołującego objawy alergii i nietolerancji pokarmowej glutenu. Dzięki gumie guar np. majonezy, musztardy, sosy, dresingi, galaretki, dżemy, lody, serki topione i pasty kanapkowe zyskują odpowiednią konsystencję i nie rozwarstwiają się.
Stawiając na świadome odżywianie, warto sprawdzać skład kupowanych produktów spożywczych. Możemy w nim znaleźć także inne gumy np. gumę ksantanową i gumę arabską, które również są naturalnymi substancjami i mają podobne adekwatności jak guma guar. Guma ksantanowa E415 pozyskiwana jest w drodze fermentacji węglowodanów przez bakterie, a guma arabska E414 to wydzielina pozyskiwana z akacji senegalskiej (Acacia Senegal).
Guma guar, guma ksantanowa i guma arabska dostępne są w sklepach, dzięki czemu możemy wykorzystać ich wyjątkowe adekwatności podczas przygotowywania różnych potraw.
2. Guma guar (E412) – adekwatności
Guma guar to naturalna substancja, którą pozyskuje się z nasion rośliny guar (Cyamopsis tetragonolobus). Aby uzyskać stosowaną m.in. do zagęszczania sosów gumę guar niezbędne jest poddanie nasion rośliny guar odpowiedniej obróbce.
Guma guar to bezwonny, biało-żółty proszek, o mdłym smaku. Substancja ta zaliczana jest do polisacharydów z grupy galaktomannanów, czyli węglowodanów, w których budowie wyróżniamy łańcuch główny z mannozy oraz łańcuchy boczne z cząsteczek galaktozy. Guma guar jest substancją łatwo rozpuszczalną zarówno w zimnej wodzie, jak i gorącej wodzie. Już w niewielkich stężeniach pozwala na stworzenie roztworu o dużej lepkości.
Właściwości zagęszczające, żelujące oraz stabilizujące gumy guar sprawiają, iż często znajdziemy symbol E412 w składzie różnych produktów spożywczych.
3. Guma guar – zastosowanie
Guma guar dodawana jest do różnych produktów spożywczych, które zagęszcza – zapobiega rozwarstwianiu się np. lodów, śmietany, jogurtów i gotowych sosów. Co więcej, ułatwia łączenie się składników np. wody i tłuszczów, co sprawia, iż stosowana jest podczas produkcji np. dresingów do sałatek. Zastosowanie gumy guar do produktu spożywczego w korzystny sposób wpływa na jego trwałość – substancja ta pomaga zapobiegać nadmiernej utracie wilgoci, która prowadzi do wysychania żywności.
Guma guar nie zawiera glutenu i może być stosowana w diecie bezglutenowej. adekwatności gumy guar wykorzystywane są w produktach spożywczych określanych mianem żywności bezglutenowej – po usunięciu ze składu np. mieszanki do wyrobu pieczywa lub makaronu glutenu, niezbędne jest zastosowanie wypełniacza, który pozwoli nadać żywności odpowiednią konsystencję.
Ze względu na cenne adekwatności guma guar stosowana jest nie tylko w przemyśle spożywczym, ale także w przemyśle kosmetycznym m.in. jako substancja zagęszczająca – znajduje się np. w kosmetykach do pielęgnacji ciała i włosów. W przemyśle farmaceutycznym guma guar jest stosowana jako naturalny składnik tabletek, a także substancja opóźniająca uwalnianie aktywnych składników leków.
4. Guma guar – adekwatności prozdrowotne
Guma guar zaliczana jest do rozpuszczalnego błonnika pokarmowego. Substancja ta jest naturalnym prebiotykiem, który stanowi pożywkę dla pożytecznych bakterii jelitowych. Bogata w prebiotyki dieta pomaga zadbać o prawidłowy wzrost bakterii jelitowych, których odpowiednia ilość i jakość w korzystny sposób wpływa na ogólny stan zdrowia, wspierając nie tylko pracę układu pokarmowego, ale także funkcjonowanie układu immunologicznego.
Wszystkie frakcje błonnika pokarmowego pęcznieją w przewodzie pokarmowym, zapewniając długie uczucie sytości, co zapobiega nagłym napadom głodu i okazuje się bardzo pomocne w kontroli apetytu.
Odpowiednia podaż błonnika w diecie stanowi m.in. element profilaktyki chorób układu sercowo-naczyniowego, zaburzeń lipidowych i zaburzeń metabolicznych. Guma guar może stanowić składnik zdrowej diety, zapobiegając wzrostowi poziomu cholesterolu oraz glukozy we krwi, a także zmniejszając ryzyko wystąpienia nadciśnienia tętniczego i związanych z nim powikłań.
Guma guar wiąże wodę w jelitach, regulując ich perystaltykę oraz zapobiega występowaniu przykrych dolegliwości, które związane są z zaleganiem resztek pokarmowych w jelitach oraz innych dolegliwościach występujących w schorzeniach takich jak zespół jelita drażliwego lub zapalenie jelita grubego. Trzeba jednak wiedzieć, iż spożywana w nadmiarze, ma działanie przeczyszczające.
5. Gumy guar – szkodliwość
Guma guar uważana jest za bezpieczny dla zdrowia składnik żywności, jednak jak każda substancja, może szkodzić. Z tego względu nie należy stosować jej na własną rękę w celu m.in. przyśpieszenia efektów odchudzania lub redukcji wysokiego poziomu glukozy we krwi. Guma guar, dostarczana do organizmu jako jeden ze składników produktów spożywczych, zwykle nie powoduje skutków ubocznych, ale dodawana do pokarmów w zbyt dużej ilości, może przyczynić się np. do wystąpienia niedrożności jelit. Szkodliwość gumy guar związana jest m.in. z brakiem odpowiedniej ilości płynów w diecie oraz przyjmowaniem zbyt dużej ilości błonnika z różnych źródeł np. pokarmów i suplementów diety.
Spożywanie gumy guar może również szkodzić podczas przyjmowania leków, blokując ich wchłanianie w przewodzie pokarmowym. Należy unikać spożywania gumy guar i innych źródeł mających wysoką zawartość błonnika pokarmowego na minimum dwie godziny przed i po przyjęciu leków.
W niektórych przypadkach nadmiar gumy guar w diecie może powodować biegunkę, wzdęcia, gazy i bóle brzucha, które związane są zarówno z reakcją alergiczną lub nadwrażliwością na tę substancję, jak i nadmierną podażą błonnika pokarmowego.
Ważne! Choć guma guar polecana jest jako np. wsparcie procesu odchudzania, bo zapewnia długie uczucie sytości, to nie należy zastępować nią naturalnych źródeł błonnika pokarmowego, który znajduje się np. w pełnoziarnistym pieczywie, razowym makaronie, warzywach, a także nasionach i pestkach. Trzeba pamiętać, iż produkty spożywcze, w których składzie znajduje się guma guar, to najczęściej produkty wysoko przetworzone, będące także źródłem m.in. cukru dodanego, konserwantów, barwników i aromatów, co sprawia, iż nie mogą stanowić podstawy zdrowej diety.
Źródła:
P.A. Todd, P. Benfield, K.L. Goa, Guar gum. A review of its pharmacological properties, and use as a dietary adjunct in hypercholesterolaemia, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2164467/
L.M. Chuang i inni, Therapeutic effect of guar gum in patients with non-insulin-dependent diabetes mellitus, pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/1352328/
Nandkishore Thombare i innni, Guar gum as a promising starting material for diverse applications: A review, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27044346/
