Z najnowszych – opublikowanych 29 sierpnia – danych Eurostatu wynika, iż w 2024 r. ponad 6% mieszkańców Unii Europejskiej w wieku 16 lat i starszych zgłosiło niezaspokojone potrzeby w zakresie leczenia stomatologicznego. Jako podstawowe przyczyny wskazywano wysokie koszty, kolejki oraz zbyt duże odległości do gabinetu, co potwierdza trwałe bariery w dostępie do leczenia dentystycznego w Europie.
Co nie dziwi, problem z dostępem dotyka przede wszystkim osoby zagrożone ubóstwem: w tej grupie odsetek niezaspokojonych potrzeb dentystycznych sięga 13,7% wobec 5,1% wśród osób niezagrożonych ubóstwem.
Skala problemu w państwach Unii Europejskiej
W 2024 r. niezaspokojone potrzeby stomatologiczne dotyczyły około co 16. mieszkańca UE (6,3%) deklarującego potrzebę leczenia dentystycznego. Wskaźnik ten odnosi się do osób, które realnie potrzebowały opieki w poprzednich 12 miesiącach, a mimo to nie otrzymały jej, co uwypukla lukę między potrzebami zdrowotnymi a dostępnością usług.
Różnice między państwami członkowskimi są bardzo wyraźne: najwyższe wskaźniki niezaspokojonych potrzeb odnotowano w Grecji (27,1%), na Łotwie (16,5%) i w Rumunii (16,2%), podczas gdy najniższe – na Malcie (0,4%), w Niemczech (0,9%) i w Chorwacji (1,1%). Wskazuje to na odmienną organizację i finansowanie opieki stomatologicznej, a także na różnice w dostępności świadczeń publicznych oraz roli sektora prywatnego w systemach ochrony zdrowia poszczególnych państw członkowskich.
Nierówności w dochodach i ryzyko ubóstwa
Nierówności społeczne są jednym z najsilniejszych predyktorów niezaspokojonych potrzeb: w 2024 r. 13,7% osób zagrożonych ubóstwem w UE zgłaszało bariery w dostępie do dentysty wobec 5,1% wśród osób niebędących w tej grupie, co oznacza kilkukrotnie większe ryzyko braku leczenia najuboższych. W Rumunii i Grecji różnice pomiędzy tymi grupami sięgają odpowiednio 30,9% oraz 30,1%. Duże dysproporcje dotyczą także Łotwy (24,5%) i Portugalii (20,5%), podczas gdy najmniejsze różnice raportują Niemcy (1,3%), Malta (1,5%) oraz Polska (1,7%).
Z jakiego powodu Europejczycy nie leczą się u dentysty?
Zgodnie z metodyką przyjętą przez EU-SILC (program badań służący do porównania poziomu dochodów, ubóstwa, wykluczenia społecznego itp.), trzy główne bariery to: zbyt wysoki koszt leczenia, zbyt długi czas oczekiwania oraz za duża odległość do gabinetu dentystycznego. Wszystkie te czynniki zaliczane są do barier organizacyjno-finansowych systemu. W szerszej analizie z 2023 r. Eurostat podkreśla, iż „zbyt drogo” pozostaje najczęściej deklarowanym powodem rezygnacji z leczenia dentystycznego, a kolejki i dostępność geograficzna dodatkowo wzmacniają efekt wykluczenia, zwłaszcza poza dużymi ośrodkami miejskimi.
Źródło: https://ec.europa.eu/
