Aplikacja ToothPortal – stworzona przez naukowców z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej – może znacznie uprościć dostęp do leczenia stomatologicznego dla seniorów w domach opieki. Dzięki zastosowaniu technologii telestomatologii, aplikacja skraca czas diagnostyki, odciąża opiekunów i ułatwia pracę dentystów, a jednocześnie stanowi nowoczesne narzędzie edukacyjne dla studentów stomatologii.
Naukowcy z Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej (UBC) opracowali aplikację mobilną ToothPortal, która ułatwia dostęp do opieki stomatologicznej osobom starszym w placówkach opiekuńczych, a jednocześnie wspiera praktyczne szkolenie studentów stomatologii.
Pandemia COVID-19 unaoczniła, jak trudne może być zapewnienie opieki stomatologicznej pacjentom w podeszłym wieku. Ograniczenia w przemieszczaniu się i zwiększone ryzyko zachorowania dodatkowo utrudniały osobom starszym dostęp do dentysty.
Problem nie skończył się jednak wraz z końcem pandemii – seniorzy w domach opieki wciąż borykają się z barierami w dostępie do specjalistów. Zespół naukowców pod kierownictwem dr. Chrisa Wyatta – dyrektora Programu Stomatologii Geriatrycznej UBC – postanowił odpowiedzieć na te wyzwania, tworząc aplikację, która opiera się na narzędziach telestomatologii i bezpiecznej wymianie danych.
Jak działa ToothPortal?
ToothPortal umożliwia opiekunom, pielęgniarkom oraz członkom rodzin przesyłanie informacji o stanie jamy ustnej pacjentów – w tym zdjęć, historii medycznej oraz danych kontaktowych – bezpośrednio na zabezpieczone serwery UBC. Aplikacja prowadzi użytkownika krok po kroku przez proces zgłoszenia, zadając pytania o rodzaj problemu i jego pilność. Na podstawie przesłanych materiałów zespół stomatologiczny dokonuje wstępnej oceny, co pozwala lepiej zaplanować dalsze leczenie i skrócić czas oczekiwania.
Dzięki temu wiele niepotrzebnych wizyt kontrolnych można wyeliminować, a pierwsze spotkanie z dentystą staje się wizytą diagnostyczno-leczniczą, a nie jedynie rozpoznawczą. To ogromne ułatwienie dla pacjentów, których transport z placówki opiekuńczej do kliniki często zajmuje wiele godzin i wymaga dużego zaangażowania rodziny.
Korzyści dla pacjentów i studentów
Od stycznia 2025 r. aplikację wykorzystują studenci III roku stomatologii na Uniwersytecie Kolumbii Brytyjskiej, którzy pod nadzorem prowadzą badania przesiewowe u pacjentów w domach opieki. Zebrane materiały trafiają do zespołu dentystów oraz studentów IV roku, którzy zajmują się leczeniem. W ten sposób powstał kompletny proces edukacyjny – od cyfrowej diagnostyki po praktyczną terapię – prowadzony w czasie rzeczywistym.
Pierwszy udokumentowany przypadek miał miejsce we wrześniu 2024 r. – wówczas pielęgniarka przy pomocy aplikacji przesłała zdjęcia złamanego zęba pacjenta. Zespół zakwalifikował sprawę jako pilną, zaplanował wizytę następnego dnia, a stomatolog – po uzyskaniu zgody rodziny – w trakcie jednej wizyty usunął ząb i dostosował protezę. Dzięki aplikacji udało się zaoszczędzić czas, zmniejszyć stres pacjenta oraz zapewnić mu szybszą pomoc.
Opiekunowie podkreślają, iż doceniają szybkość reakcji, a studenci zyskują możliwość lepszego przygotowania się do leczenia jeszcze przed przyjęciem pacjenta. Korzystają na tym wszyscy – a najwięcej sami seniorzy, którzy otrzymują opiekę dostosowaną do ich potrzeb.
Przyszłość telestomatologii
Dr Wyatt przewiduje, iż aplikacja znajdzie zastosowanie również poza domami opieki. W obszarach wiejskich pielęgniarka mogłaby przesłać zdjęcia i dane pacjenta do dentysty, który zdalnie oceni, czy konieczna jest natychmiastowa interwencja, czy wystarczy konsultacja online.
Rozwiązanie to otwiera nowe możliwości w zakresie współpracy między lekarzami ogólnymi, stomatologami, pacjentami i ich rodzinami. Cyfrowa wymiana informacji pozwala nie tylko przyspieszyć diagnostykę, ale też ograniczyć liczbę zbędnych wizyt, co znacząco poprawia komfort pacjentów i efektywność pracy zespołów medycznych.
Zmiany demograficzne zachodzące w polskim społeczeństwie sprawiają, iż do gabinetów stomatologicznych zgłasza się coraz więcej pacjentów w podeszłym wieku. Jakie są największe wyzwania, z jakimi muszą zmierzyć się lekarze dentyści w kontekście opieki nad tą grupą osób? – Stomatolog przede wszystkim musi mieć pewien zakres wiedzy ogólnomedycznej. To jest bardzo ważne. Seniorzy są pacjentami obciążonymi wielochorobowością, więc pewne zabiegi stomatologiczne muszą być wykonywane w porozumieniu z lekarzem ogólnym – podkreśla prof. dr hab. n. med. Agnieszka Mielczarek, dziekan Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego WUM, kierownik Zakładu Stomatologii Zachowawczej warszawskiej uczelni, konsultant krajowa w dziedzinie stomatologii zachowawczej z endodoncją, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Stomatologii Geriatrycznej.
Źródło: https://news.ubc.ca
