Po tym, jak rak języka w stadium IV pozbawił ją możliwości artykulacji, pacjentka z USA – dzięki ogromnej determinacji i pomocy sztucznej inteligencji – zachowała swój głos, a choćby akcent – ze wszystkim, co charakteryzowało jej sposób mówienia. Historię pacjentki opisał serwis stomatologiczny Dentistry IQ.
W wieku 51 lat Sonya Sotinsky, mieszkanka stanu New Jersey, usłyszała diagnozę: rak języka w stadium IV. W tak zaawansowanym stadium choroby niezbędne było usunięcie zarówno języka, jak i krtani.
Droga do diagnozy była długa – trwała około roku. Podczas wizyt u kolejnych stomatologów kobieta wielokrotnie wspominała o bólu żuchwy i nietypowym odczuciu pod językiem. Mimo stosowania m.in. akupunktury i leczenia toksyną botulinową dolegliwości nasilały się. Gdy włączyły się problemy z mową, na podstawie przeprowadzonych badań wykazano rzeczywistą przyczynę nietypowych objawów.
Jak podaje Dentistry IQ, mimo tak późnej diagnozy Sotinsky nie żywi urazy do lekarzy dentystów. W wywiadzie dla stacji radiowej NPR kobieta wspomniała jedynie, iż kiedy wreszcie usłyszała diagnozę, skupiła się na tym, by zachować to, co było dla niej najcenniejsze – własny głos.
Walka o zachowanie głosu
Na kilka tygodni przed planowaną glossektomią (usunięciem języka) i laryngektomią (usunięciem krtani) kobieta wiedziała, iż straci głos, a urządzenia zapewniające elektrostymulację logopedyczną nie będą w jej przypadku zbyt dobrym rozwiązaniem, ponieważ bez języka jej głos brzmiałaby całkowicie mechanicznie i monotonnie.
Dr Sue Yom, onkolog radioterapeuta, podkreśla: – Utrata głosu nie tylko odbiera możliwość komunikacji, ale też zmienia sposób, w jaki pracuje nasz umysł. Pacjenci częściej cierpią na depresję i popadają w izolację społeczną. Aby tego uniknąć, Sonya zaczęła nagrywać swój głos – codziennie, przez wiele godzin, z pełną intonacją, charakterystycznym akcentem z New Jersey, emocjami, a choćby przekleństwami, jakich wcześniej używała.
Głos przywróciła generatywna sztuczna inteligencja
W styczniu 2022 r. pacjentka przeszła zabiegi operacyjne. Dostępne wówczas technologie generujące mowę dawały niezadowalający, sztuczny efekt i były mało zrozumiałe. Przełom nastąpił w 2024 r. – generatywna sztuczna inteligencja umożliwiła odtworzenie pełnej skali naturalnej mowy, wraz z wyrażanymi emocjami. Dzięki wielogodzinnym nagraniom pacjentka stworzyła cyfrową wersję swojego głosu.
Obecnie Sotinsky posługuje się aplikacją o nazwie Whisper – wpisywane przez nią na klawiaturze słowa i zdania są zamieniane na mowę znakomicie imitującą jej własny głos, ze wszystkimi naturalnymi modulacjami. Jak informuje Dentistry IQ, rodzina potwierdza, iż „Sonya odzyskała swój charakterek”. Co ważniejsze, zachowany głos pomógł kobiecie także podczas nawrotu choroby – mogła opowiedzieć lekarzom swoją historię i szczegóły leczenia. Podjęta terapia okazała się skuteczna.
Wyzwania i nadzieje na refundację
Niestety, koszty korzystania z technologii AI nie są refundowane, a korzystanie z urządzenia wspierającego mowę wiąże się z kosztem około 3000 dolarów miesięcznie. Jak zauważa chora, „posiadanie głosu nie jest w tej chwili uważane za medyczną konieczność”. Jednak podobnie jak w przypadku refundacji rekonstrukcji piersi po mastektomii, dostępnej dopiero od lat 90., Sonya liczy, iż głos generowany przez AI również doczeka się wsparcia finansowego ubezpieczycieli.
Sonya Sotinsky zrezygnowała z pracy w zawodzie architekta i zajmuje się działalnością edukacyjną oraz wsparciem pacjentów, którzy jak ona utracili głos. Założyła portale voicebanknow.com i glossectomygirl.com, gdzie prowadzi wykłady i webinary. Współpracuje też z dr Jennifer De Los Santos, która przygotowuje badania kliniczne nad wpływem technologii AI na jakość życia pacjentów – dane te mogą pomóc w uzyskaniu refundacji.
Jakie mogą być zastosowania sztucznej inteligencji w radiologii stomatologicznej? – W tej chwili sztuczna inteligencja pozwala na przeprowadzenie segmentacji, superimpozycji, badań przed i po terapii, a także przewidywanie wyników, jakie możemy uzyskać po leczeniu ortodontycznym czy chirurgicznym – mówi dr hab. n. med. Piotr Regulski, prodziekan Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego WUM, pracownik Zakładu Radiologii Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej oraz kierownik Pracowni Obrazowania Cyfrowego i Wirtualnej Rzeczywistości WUM, autor ponad 50 artykułów naukowych i wystąpień zjazdowych, który w swojej pracy naukowo-badawczej zajmuje się m.in. algorytmami sztucznej inteligencji i metodami przetwarzania obrazów medycznych.
Źródło: https://www.dentistryiq.com/
