Nieco ponad 4 miliony osób, czyli 6% ludności Wielkiej Brytanii, stanowią muzułmanie. Obecnie, od 6 marca, obchodzą oni ramadan, czyli dziewiąty miesiąc kalendarza islamskiego. W jego trakcie wiernych obowiązuje m.in. post i zakaz palenia od wschodu do zachodu słońca oraz większe niż w pozostałych miesiącach skupienie na modlitwie. Ramadan to także czas, gdy część wyznawców islamu odkłada szczoteczki manualne lub elektryczne i wybiera tradycyjne narzędzie do mycia zębów, jakim jak miswak.
Korzystano z niego już w starożytnym Egipcie, Indiach, Arabii i Afryce. Miswak, znane od setek lat narzędzie do pielęgnacji jamy ustnej, jest wciąż używany przez wielu muzułmanów – zwłaszcza podczas Ramadanu. Sięgając z miswaka, wyznawcy islamu mają pewność, iż nie łamią postu, co mogłoby nastąpić w przypadku stosowania standardowej szczoteczki i pasty do zębów. Użycie miswaka jest ponadto zalecane w islamie – wspominane jest w hadisach proroka Mahometa.
Wzmacnia szkliwo, wybiela zęby, zapobiega kserostomii i odświeża oddech
Miswak, inaczej siwak, to tradycyjna szczoteczka kształtem zbliżona do ołówka, najczęściej z drewna arakowego (Salvadora persica) z rozdrobnionym włóknem, które tworzy „włosie” na jednym z końców. Ma ono unikalny skład chemiczny, za pomocą którego pozwala zarówno mechanicznie, jak i chemicznie kontrolować płytkę nazębną. Potwierdzają to badania przeprowadzone na przestrzeni wielu lat.
Badanie Ajmala i wsp. (1981) dowiodło, iż wynika to częściowo z chemicznego składu miswaka: krzemionka w miswaku mechanicznie usuwa płytkę nazębną i powierzchniowe plamy, a taniny działają ściągająco na błonę śluzową i tworzą warstwę ochronną na szkliwie. Także w badaniach Almasa i wsp. (2002) miswak okazał się skuteczniejszy w redukcji płytki bakteryjnej niż szczoteczka manualna. Dodatkowo olejki eteryczne mają charakterystyczny zapach, który pomaga walczyć z nieświeżym oddechem – silny zapach olejków eterycznych w miswaku stymuluje przepływ śliny, która działa jak bufor, zapobiegając kserostomii, która jest głównym czynnikiem fetor ex ore.
Miswak chroni zdrowie przyzębia
W badaniu przeprowadzonym przez Darouta i wsp. (2000) oceniono stan przyzębia dorosłych mieszkańców Sudanu, którzy używali miswaka. Do oceny krwawienia dziąseł, obecności kamienia nazębnego (nadziąsłowo), głębokości sondowania i utraty przyczepu naukowcy posłużyli się wskaźnikiem CPI, który ocenia stan zdrowia przyzębia w populacjach. Badacze zasugerowali, iż stan przyzębia dorosłych Sudańczyków używających miswaka był choćby lepszy niż u tych, którzy używali tylko szczoteczki do zębów, co potwierdziło korzyści z używania miswaka w zapobieganiu chorobom przyzębia.
Jak prawidłowo używać miswaka?
To tylko niektóre wyniki badań potwierdzających walory miswaka jako narzędzia do pielęgnacji jamy ustnej. Należy jednak zauważyć, iż większość badań klinicznych skupiała się na miswaku jako uzupełnieniu higieny jamy ustnej, obok standardowego szczotkowania zębów z użyciem pasty z fluorem (co wciąż uznaje się za najlepszą klinicznie udowodnioną metodę utrzymania higieny jamy ustnej).
Ponadto trzeba pamiętać, iż każde narzędzie do higieny jamy ustnej, o ile będzie używane niewłaściwie, może przynosić szkody, które nie wynikają ze specyfiki samego narzędzia. Przyjmuje się, iż nieprawidłowe posługiwanie się miswakiem może prowadzić do recesji dziąsłowych, a przy zbyt dużym nacisku może skutkować ścieraniem szkliwa zębów. Zalecany jest zatem delikatny nacisk w połączeniu z ruchem wymiatającym – od dziąsła w kierunku zęba.
Motywowanie pacjentów do prawidłowej higieny jamy ustnej to jedno z głównych zadań profilaktycznych w codziennej pracy higienistek stomatologicznych. – Motywację należy traktować jako bodziec do tego, by pacjent przekształcił ją w długotrwały nawyk – mówi dypl. hig. stom. Dominika Jordan, higienistka z bogatym doświadczeniem zawodowym, ambasadorka wielu branżowych projektów, uczestniczka licznych wydarzeń naukowych, prelegentka szkoleń i konferencji. Jak dodaje, w motywowaniu pacjentów przydatne mogą być nowoczesne technologie, np. aplikacje mobilne przypominające o konieczności wymiany szczoteczki czy porze umycia zębów.
Źródło: https://dentistry.co.uk/
