W fascynującej podróży życia starzenie się jest procesem bogatym w doświadczenia i mądrość. Aby jednak osiągnąć dojrzałość, konieczne jest zbadanie wymiarów składających się na nasz rozwój: biologii, która kształtuje naszą istotę, psychologii, która kształtuje nasz umysł oraz złożonych interakcji społecznych, które definiują nasze środowisko.
Zrozumienie biologicznych i psychologicznych zmian zachodzących w organizmie wraz z wiekiem pozwala nam wdrożyć praktyki samoopieki, które promują nasze dobre samopoczucie fizyczne i emocjonalne, jednocześnie zapobiegając chorobom związanym ze starzeniem się. Tymczasem zajęcie się powszechnymi wyzwaniami społecznymi, takimi jak izolacja, może pomóc w promowaniu lepszej jakości życia osób starszych.
Możesz także przeczytać ten artykuł: Zachować młodość na dłużej, czyli jak opóźnić starzenie
Starzenie się: czynniki biologiczne
Zmarszczki na skórze są jedną z najbardziej widocznych oznak biologicznego procesu starzenia się.
Starzenie się jest złożonym zjawiskiem, które obejmuje szereg zmian biologicznych na różnych poziomach. Według badań opublikowanych w czasopiśmie naukowym PLOS Biology istnieją pewne mechanizmy, które mogą wpływać na tempo starzenia się człowieka, choć przez cały czas nie ma powszechnej zgody co do czynników powodujących typowe schorzenia występujące w okresie starości.
Na przykład na poziomie komórkowym skrócenie telomerów (struktur ochronnych na końcach chromosomów) może prowadzić do pogorszenia funkcji tkanki. Podobnie zmiany hormonalne i braki w naprawie DNA i syntezie białek przyczyniają się do akumulacji uszkodzeń komórkowych i stresu oksydacyjnego.
Wraz z wiekiem układ sercowo-naczyniowy traci elastyczność tętnic i zwiększa się sztywność naczyń. W układzie nerwowym dochodzi do utraty neuronów i zmian w funkcjach poznawczych. Tymczasem układ mięśniowy i szkieletowy doświadcza utraty masy i gęstości, co wpływa na siłę i elastyczność danej osoby.
Jeśli chcesz spowolnić proces starzenia i dłużej cieszyć się zdrowiem, stosuj najlepsze triki na długowieczność zalecane przez pracowników służby zdrowia. Obejmują one ograniczenie kalorii, regularne ćwiczenia i dobre nawodnienie w połączeniu z dietą bogatą w przeciwutleniacze.
Starzenie się: czynniki poznawcze związane
1. Pogorszenie funkcji poznawczych
Według badania opublikowanego w czasopiśmie Neuroscience & Biobehavioral Reviews starzenie się wiąże się ze znacznym pogorszeniem funkcji poznawczych. Wynika to między innymi z faktu, iż hipokamp w wieku dorosłym ulega strukturalnym i funkcjonalnym zmianom, które wpływają na uczenie się, pamięć, uwagę i umiejętności rozwiązywania problemów.
Wykazano, iż stosowanie nieinwazyjnych strategii, takich jak angażowanie się w czynności stymulujące umysł, utrzymywanie kontaktów społecznych i prowadzenie zdrowego stylu życia, przeciwdziała tym zmianom. Podejścia te mogą służyć jako możliwości terapeutyczne w ochronie mózgu przed skutkami starości i procesami neurodegeneracyjnymi, które są charakterystyczne w starszym wieku.
2. Dobre samopoczucie i odporność emocjonalna
Silny system wsparcia w podeszłym wieku pozwala nam przez cały czas cieszyć się przyjemnościami życia.
Wraz z wiekiem niezbędna jest umiejętność radzenia sobie z emocjami i utrzymywania zdrowej równowagi psychicznej. Wiele osób starszych wykazuje niezwykłą odporność i zdolność przystosowania się do zmian i wyzwań życiowych. Jednak niektórzy mogą odczuwać poczucie samotności, straty lub depresji.
Dlatego budowanie i utrzymywanie silnych więzi społecznych jest kluczowym elementem przeciwdziałania izolacji i zapewniania systemu wsparcia emocjonalnego. Ponadto dbanie o siebie – które można rozumieć jako zdrowe praktyki i poświęcenie się dającym satysfakcję czynnościom – wraz ze współczuciem dla siebie odgrywają zasadniczą rolę w szczęśliwym starzeniu się.
2. Postrzeganie siebie i tożsamość w procesie starzenia się
To, jak ludzie postrzegają siebie i swoją rolę w społeczeństwie, często zmienia się wraz z wiekiem. Przejście do dorosłości, a następnie emerytura, zmiany w możliwościach fizycznych i ewoluująca dynamika rodziny mogą mieć wpływ na tożsamość i poczucie własnej wartości każdej osoby.
Pozytywne postrzeganie siebie w procesie, jakim jest starzenie się wiąże się z lepszymi wynikami zdrowotnymi i wyższą jakością życia. Dlatego promowanie społeczeństwa, które ceni i szanuje osoby starsze oraz zapewnianie możliwości dalszego rozwoju, może poprawić samoocenę seniorów.
Może przeczytasz także ten artykuł: Żywność ultra przetworzona – konsekwencje nadmiernego spożycia
Wpływ zmian społecznych na życie osób starszych
Wraz z wiekiem zmienia się także struktura społeczna naszego życia, wprowadzając nas na terytorium złożone i pełne możliwości. Po pierwsze, relacje rodzinne i sieci społecznościowe stają się istotnym schronieniem, ponieważ oferują wsparcie emocjonalne, które buduje mosty między pokoleniami.
Uczestnictwo w grupach osób starszych – czy to poprzez działania społeczne, czy role rodzinne – jest prawdziwą latarnią morską, która może pomóc odeprzeć poczucie samotności i zapobiec izolacji społecznej w procesie starzenia się.
Jednak wraz z wiekiem często pojawiają się wyzwania w naszym krajobrazie społecznym. W niektórych częściach społeczeństwa utrzymuje się dyskryminacja i napiętnowanie osób starszych, co wpływa na poczucie własnej wartości ludzi i ogranicza możliwości pełnego uczestnictwa. Z kolei brak dostępności środowisk fizycznych i błędne postrzeganie starości mogą tworzyć bariery w zakresie mobilności i poczucia przynależności społecznej.
Zrozumienie zmian zachodzących wraz ze starzeniem się pomoże Ci żyć jak najlepiej.
Postrzegając starzenie się ze zrozumieniem, jesteśmy w stanie utorować drogę do wszechstronnego dobrostanu. Dzięki aktualnym informacjom każdy rozdział naszego życia może zostać zapisany atramentem zrozumienia, akceptacji i celebracji emocjonalnego bogactwa życia. Pomoże nam to w pełni cieszyć się każdym nowym dniem.
Bibliografia:
- Bettio, LE, Rajendran, L. i Gil-Mohapel, J. (2017). Skutki starzenia się hipokampa i pogorszenia funkcji poznawczych. Recenzje neurologiczne i biobehawioralne, 79, 66-86. https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0149763416307667
- Bherer, L., Erickson, KI i Liu-Ambrose, T. (2013). Przegląd wpływu aktywności fizycznej i ćwiczeń na funkcje poznawcze i mózgowe u osób starszych. Journal of Aging Research, 2013. https://www.hindawi.com/journals/jar/2013/657508/
- Courtin, E. i Knapp, M. (2017). Izolacja społeczna, samotność i zdrowie w starszym wieku: przegląd zakresu. Zdrowie i opieka społeczna we Wspólnocie, 25(3), 799-812. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1111/hsc.12311
- Pitt, JN i Kaeberlein, M. (2015). Dlaczego proces starzenia się jest chroniczny i co możemy z tym zrobić? PLOS Biologia, 13(4), e1002131. https://journals.plos.org/plosbiology/article?id=10.1371/journal.pbio.1002131
