Coraz więcej badań naukowych sugeruje, iż choroba Alzheimera może mieć podłoże infekcyjne. Choć mechanizmy tego procesu wciąż nie zostały w pełni poznane, kolejne odkrycia wskazują, iż jej rozwój może być związany z bakteriami Porphyromonas gingivalis, odpowiedzialnymi za choroby przyzębia.
Najmocniejszych dowodów na związek między chorobą Alzheimera a bakteriami Porphyromonas gingivalis wywołującymi przewlekłe zapalenie przyzębia dostarczyło jak dotąd badanie przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Louisville pod kierownictwem polskiego mikrobiologa – prof. Jana Potempy. Naukowcy wykryli w mózgach pacjentów z Alzheimerem obecność Porphyromonas gingivalis, a wyniki badania zostały opublikowane na łamach prestiżowego czasopisma „Science Advances” w artykule „Porphyromonas gingivalis in Alzheimer’s disease brains: Evidence for disease causation and treatment with small-molecule inhibitors”.
Czy bakterie z jamy ustnej mogą prowadzić do choroby Alzheimera?
Związek między bakterią wywołującą przewlekłe zapalenie przyzębia a chorobą Alzheimera sugerowano już wcześniej, jednak badacze poszli o krok dalej.
Eksperymenty na myszach wykazały, iż infekcja jamy ustnej bakteriami P. gingivalis prowadziła do ich przedostania się do mózgu oraz zwiększonej produkcji beta-amyloidu – białka odpowiedzialnego za tworzenie charakterystycznych złogów w mózgach osób cierpiących na Alzheimera.
Zespół badaczy odkrył również obecność toksycznych enzymów zwanych gingipainami, wydzielanych przez bakterie w mózgach pacjentów z Alzheimerem. Co istotne, enzymy te były skorelowane z dwoma głównymi markerami choroby – białkiem tau i ubikwityną.
Jednak najważniejszym odkryciem było wykrycie gingipain także w mózgach osób, które nigdy nie miały zdiagnozowanej choroby Alzheimera. Może to oznaczać, iż bakterie te są jednym z pierwszych czynników wywołujących patologię mózgu, jeszcze zanim pojawią się objawy demencji.
Nowe nadzieje na skuteczne leczenie
W ramach innych badań opracowano z kolei eksperymentalny związek chemiczny COR388, który w testach na myszach zmniejszał ilość bakterii P. gingivalis w mózgu, ograniczał produkcję beta-amyloidu i redukował stany zapalne.
Choć badania nad nim są jeszcze na wczesnym etapie, naukowcy wykazują optymizm co do jego potencjalnej przydatności klinicznej. – Nowe leki na demencję nie pojawiły się od ponad 15 lat, dlatego musimy testować wszystkie możliwe podejścia do leczenia choroby Alzheimera – skomentował David Reynolds, dyrektor naukowy organizacji Alzheimer’s Research.
Odkrycie to otwiera nowe kierunki badań nad terapią tej wyniszczającej choroby. Kolejne eksperymenty będą najważniejsze dla potwierdzenia, czy infekcja bakteryjna faktycznie może być jednym z głównych czynników wywołujących Alzheimera – i czy można jej skutecznie zapobiegać poprzez dbanie o zdrowie jamy ustnej.
– Pacjent senioralny jest pacjentem specyficznym. Jest to często pacjent z niedosłuchem, do czego nie zawsze się nam przyznaje, niekiedy również z zaburzonymi funkcjami poznawczymi. Komunikacja z nim jest więc wymagająca – mówi prof. dr hab. n. med. Agnieszka Mielczarek, dziekan Wydziału Lekarsko-Stomatologicznego WUM, kierownik Zakładu Stomatologii Zachowawczej warszawskiej uczelni, konsultant krajowa w dziedzinie stomatologii zachowawczej z endodoncją, wiceprezes Polskiego Towarzystwa Stomatologii Geriatrycznej. Jak dodaje, komunikacja z pacjentami – również w podeszłym wieku – stanowi w tej chwili bardzo ważne zagadnienie zarówno kształcenia przeddyplomowego, jak i podyplomowego lekarzy dentystów.
Źródło: https://www.sciencealert.com
