Czerniak amelanotyczny (ang. amelanotic melanoma; AM) stanowi poważne wyzwanie diagnostyczne ze względu na częstość występowania (najrzadsza postać czerniaka), szeroki obraz kliniczny, brak pigmentacji i zróżnicowany wygląd histologiczny. W czasopiśmie naukowym „Hindawi. Case Reports in Dentistry” opisano rzadki przypadek 50-letniego pacjenta ze zmianą na dziąśle żuchwy obecną od 7 miesięcy, która została zdiagnozowana jako AM.
W prezentowanym przypadku histologicznie guz przypominał zmianę ziarnistokomórkową, która nie była wcześniej opisywana w odniesieniu do czerniaka amelanotycznego. W diagnostyce zmian tego rodzaju kluczową rolę odgrywa immunohistochemia, czyli metoda wykrywania markerów nowotworowych w skrawkach mikroskopowych. Diagnoza w opisywanym przypadku była możliwa dzięki sekwencyjnemu panelowi markerów immunohistochemicznych, z których wimentyna, S100, HMB45 i Melan-A dały wynik dodatni. Zmianę usunięto chirurgicznie i zastosowano pooperacyjną radioterapię.
Czym są czerniaki złośliwe?
Czerniaki złośliwe najczęściej (w ponad 90%) występują na skórze, znacznie rzadziej na błonach śluzowych – tylko nieco ponad 1% przypadków. Stanowią one około 4% wszystkich nowotworów skóry, ale są odpowiedzialne za 79% zgonów związanych z nowotworami skóry. Zmiany te są standardowo pigmentacyjne, ale podtyp amelanotyczny jest również dobrze udokumentowany w piśmiennictwie, choć jest trudny do zdiagnozowania i wymaga oceny mikroskopowej wspomaganej immunohistochemią.
Do czasu powstania pracy niniejszej opisano 34 przypadki czerniaka amelanotycznego na błonie śluzowej jamy ustnej i tylko 3 z nich na błonie śluzowej żuchwy. Chociaż znane są różne podtypy histologiczne czerniaka złośliwego, wyszukiwanie PubMed/Medline nie ujawniło wcześniej żadnego przypadku ziarnistokomórkowego wariantu czerniaka złośliwego.
Opis przypadku
Do Zakładu Patologii Jamy Ustnej i Mikrobiologii Szkoły Stomatologicznej w Kozhikode (Indie) zgłosił się 50-letni mężczyzna. Głównym powodem wizyty była utrzymująca się od 7 miesięcy narośl na dziąśle żuchwy. W wywiadzie medycznym wykazano, iż pacjent przyjmował leki na padaczkę i nadciśnienie, był palaczem (1 paczka dziennie przez ostatnie 32 lata) oraz okazjonalnie spożywał alkohol.
W trakcie badania stwierdzono obecność zmiany na dziąśle żuchwy od strony wargowej. Zmiana obejmowała okolicę zębów od 31 do 34 i miała wielkość około 3 × 2,5 × 1 cm. Błona śluzowa była lekko rumieniowa i wolna od owrzodzeń. Zmiana była dobrze osadzona, nietkliwa, jędrna. W badaniu palpacyjnym nie stwierdzono krwawienia. Zęby w okolicy zmiany były w granicach normy. Wewnątrzustny radiogram okołowierzchołkowy wykazał łagodne rozrzedzenie kości wyrostka zębodołowego w okolicy zębów 33–35. Węzły chłonne nie były wyczuwalne. Postawiono wstępną diagnozę ziarniniaka ropotwórczego. Wykonano biopsję nacinającą.
Mikroskopowo wykazano duże komórki nowotworowe – od owalnych do wielokątnych – z eozynofilową ziarnistością cytoplazmatyczną i umieszczonymi ekscentrycznie jądrami w większości komórek. Wykazano pleomorfizm jądrowy, niektóre komórki posiadały jądra pęcherzykowe z wyraźnymi jąderkami, a aktywność mitotyczna była wysoka. W niektórych obszarach komórki nowotworowe miały kształt wrzecionowaty. Barwienie hematoksyliną i eozyną (H&E) oraz barwienie melanin (Fontana–Masson) nie wykazały pigmentów melanin. Immunohistochemicznie komórki nowotworowe dały wynik dodatni w przypadku wimentyny, desminy, S100, HMB-45 oraz Melan-A, a wynik ujemny w przypadku cytokeratyny, NSE i CD68. Na podstawie uzyskanych wyników postawiono diagnozę czerniaka amelanotycznego.
Pacjent został skierowany do Regionalnego Centrum Onkologii w mieście Thiruvananthapuram, gdzie zmianę usunięto chirurgicznie, a następnie zastosowano pooperacyjną radioterapię.
Tytuł artykułu:
Amelanotic Melanoma Masquerading as a Granular Cell Lesion
Autorzy:
Deepak Pandiar, Shaini Basheer, P. M. Shameena, S. Sudha, Lakshmi J. Dhana
Department of Oral and Maxillofacial Pathology, Government Dental College, Kozhikode, Kerala 673008, India
Hindawi. Case Reports in Dentistry, Volume 2013, Article D 924573, 5 pages
https://doi.org/10.1155/2013/924573
Artykuł dostępny jest w całości pod adresem:
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/epdf/10.1155/2013/924573
