Wyniki najnowszego badania naukowców reprezentujących kilka ośrodków naukowych w USA wskazują na to, iż amerykańscy stomatolodzy wciąż zbyt często przepisują antybiotyki – często niezgodne z aktualnymi rekomendacjami. W latach 2012–2019, które obejmowało badanie, nie nastąpiła w tym względzie poprawa.
W badaniu naukowców z Chicago, Pittsburgha, Portland oraz San Francisco oceniono, na ile zmieniła się częstość przepisywania antybiotyków przez lekarzy dentystów oraz czas trwania antybiotykoterapii.
Stomatolodzy nie ograniczyli antybiotykoterapii
Posiłkując się modelami regresji liniowej, w badaniu wykazano, iż pomimo spadku liczby antybiotyków przepisywanych przez ogół lekarzy praktykujących w Stanach Zjednoczonych, amerykańscy lekarze dentyści nie ograniczyli zlecanej antybiotykoterapii.
Jednakże średnia liczba dni trwania antybiotykoterapii w stomatologii spadła, co sugeruje, iż chociaż leki te są przepisywane równie często, to podaż antybiotyków jest niższa niż w poprzednich latach.
W profilaktyce 3 na 4 recepty na antybiotyk wystawione niepotrzebnie
Dziesięć procent wszystkich recept na antybiotyki w leczeniu ambulatoryjnym w USA zostało wystawionych przez lekarzy stomatologów, co odpowiada około 216 milionom recept na antybiotyki w latach 2012–2019. Większość recept wydawanych przez dentystów dotyczy profilaktyki infekcji, z czego – jak wskazują autorzy – aż 77,6% jest niezgodnych z wytycznymi obowiązującymi w Stanach Zjednoczonych. Autorzy badania podali też, iż w leczeniu ostrych infekcji jamy ustnej 12–28% recept przepisywanych przez dentystów na antybiotyki było niepotrzebnych.
Z badania wynika, iż w okresie objętym badaniem statystyczny amerykański lekarz stomatolog wystawił rocznie 142 recepty na antybiotyk. Dentyści najczęściej przepisywali amoksycylinę i klindamycynę (odpowiednio 62,8% i 14,2%), przy czym zauważono, iż klindamycyna należy do antybiotyków rzadko przepisywanych przez innych lekarzy. Klindamycynę zlecają przede wszystkim stomatolodzy, a antybiotyk ten jest najczęstszą przyczyną zakażeń bakterią Clostridioides difficile, która wywołuje biegunki.
Towarzystwa naukowe nie zalecają klindamycyny
Koalicja na rzecz ograniczenia antybiotykooporności stanu Michigan (The Michigan Antibiotic Resistance Reduction Coalition; MARR) podała, iż ze względu na ryzyko zakażenia Clostridioides difficile, Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne (American Heart Association; AHA) oraz Amerykańska Akademia Chirurgów Ortopedycznych (American Academy of Orthopaedic Surgeons; AAOS) nie zalecają już klindamycyny w profilaktyce stomatologicznej. Z kolei Amerykańskie Towarzystwo Stomatologiczne (American Dental Association; ADA) do celów terapeutycznych rekomenduje leki alternatywne dla klindamycyny.
Chociaż w latach 2012–2019 wskaźnik przepisywania antybiotyków przez lekarzy dentystów nie zmienił się, wykazano, iż na północnym wschodzie Stanów Zjednoczonych stomatolodzy zalecają je swoim pacjentom częściej niż wcześniej.
Antybiotyki w skali całego kraju częściej przepisują też specjaliści – zwłaszcza chirurdzy szczękowo-twarzowi, endodonci, periodontolodzy i protetycy. Wyjątek stanowią ortodonci, którzy rzadziej niż w poprzednich latach zlecają antybiotykoterapię. Nie jest jasne, z czego wynika tendencja do częstszego leczenia antybiotykami przez specjalistów. Jednak, jak się ocenia, może mieć to związek z coraz powszechniejszym stosowaniem implantów dentystycznych oraz pogorszeniem stanu zdrowia jamy ustnej coraz bardziej starzejącej się populacji Stanów Zjednoczonych.
Artykuł zatytułowany „Changes in antibiotic prescribing by dentists in the United States, 2012–2019” ukazał się w czasopiśmie naukowym „Infection Control & Hospital Epidemiology”.
Polska jest w pierwszej dziesiątce państw europejskich, w których przyjmuje się najwięcej antybiotyków. Często są one zalecane niewłaściwie i zamiast pomagać, szkodzą. Szacuje się, iż co roku z powodu odporności bakterii na antybiotyki w Europie umiera kilka tysięcy mieszkańców.
T.H.
