Amitryptylina, lek powszechnie stosowany u osób zmagających się z depresją, może wspomóc ograniczanie samoistnego bólu u pacjentów z przewlekłymi zaburzeniami skroniowo-żuchwowymi. To wniosek płynący z badania chorwackich naukowców, które zostało opublikowane 4 marca w „BMC Oral Health”.
– Po dwóch miesiącach stosowania niewielkiej dawki amitryptyliny pacjenci odczuwali mniejszy ból, a tym samym poprawiła się ich jakość życia. Nasze badanie dowodzi skuteczności małych dawek amitryptyliny w leczeniu przewlekłych dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych – napisali badacze z zespołu kierowanego przez dr. Ivana Brakusa z Wydziału Chirurgii Stomatologicznej Uniwersytetu Medycznego w Splicie.
Ze względu na złożoną naturę zaburzeń stawu skroniowo-żuchwowych, prowadzone leczenie jest zwykle skoncentrowanie na ograniczaniu bólu oraz przywracaniu prawidłowej funkcji stawu, co przekłada się na poprawę jakości życia pacjenta. Choć oceniano różne metody leczenia (w tym stosowanie szyny zgryzowej, ćwiczenia i terapię poznawczo-behawioralną), duże nadzieje wiąże się ze skuteczną farmakoterapią, ponieważ leki wpływają na złożone szlaki neurochemiczne związane z występowaniem przewlekłego bólu.
Już wcześniej prowadzono szeroko zakrojone badania nad zastosowaniem amitryptyliny poza jej głównym wskazaniem – w leczeniu przewlekłych zespołów bólu, w tym bólu w obszarze orofacjalnym. Działanie przeciwbólowe tego antydepresanta polega z hamowania wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny. Jednak, jak podano, dotychczasowe badania charakteryzują się nie dość wysoką jakością.
Spadek dolegliwości bólowych o 63% w skali VAS
Aby ocenić skuteczność niewielkiej dawki amitryptyliny w ograniczaniu bólu i poprawie jakości życia powiązanej ze stanem jamy ustnej u osób z przewlekłą dysfunkcją stawów skroniowo-żuchwowych, do badania wybrano 40 osób, które przez 2 miesiące przyjmowały 25 mg tego leku lub placebo. Nasilenie bólu oceniano przy użyciu wizualnej skali analogowej (VAS). Z kolei jakość życia związana ze zdrowiem jamy ustnej była mierzona przy użyciu kwestionariusza Oral Health Impact Profile – na początku badania, a następnie po pierwszym i drugim miesiącu leczenia.
Po dwóch miesiącach leczenia u pacjentów przyjmujących amitryptylinę odnotowano znacznie większy spadek samoistnego bólu w skali VAS – o około 63%. Dla porównania, w grupie osób, które otrzymywały placebo, spadek dolegliwości wyniósł tylko 16%. Ponadto pacjenci leczeni tym antydepresantem podawali znaczącą poprawę jakości życia w związku z lepszym stanem zdrowia jamy ustnej (p < 0,001), podczas gdy w grupie kontrolnej nie zaobserwowano istotnych zmian w tym zakresie.
– Biorąc pod uwagę złożone powiązania czynników genetycznych, psychologicznych oraz środowiskowych w zespołach przewlekłego bólu, konieczne są dalsze wysiłki w celu doskonalenia metod leczenia i personalizowania opieki w przypadku osób zmagających się z dysfunkcją stawów skroniowo-żuchwowych i pokrewnymi schorzeniami – podsumowali autorzy artykułu pt. „Evaluating amitriptyline’s role in chronic TMD management: a placebo-controlled trial”.
– Największym błędem w analizie badań obrazowych stawu skroniowo-żuchwowego jest ograniczenie się do samego stawu. W badaniach tomografii stożkowej o małym polu obrazowania i bardzo dużej rozdzielczości widoczne są również np. struktury kości skroniowej, na co lekarze dentyści często nie zwracają uwagi – mówi prof. dr hab. n. med. Ingrid Różyło-Kalinowska, specjalistka w dziedzinie radiologii i diagnostyki obrazowej, kierownik Samodzielnej Pracowni Propedeutyki Radiologii Stomatologicznej i Szczękowo-Twarzowej Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, nauczyciel akademicki oraz wykładowca na licznych kursach kształcenia podyplomowego.
Źródła: https://www.drbicuspid.com/
https://bmcoralhealth.biomedcentral.com/
