Pumpernikiel - co to takiego?
Pumpernikiel to chleb razowy, zakwaszony, o barwie brunatnej, czasem czarnej, słodko-kwasowo-winnym smaku i kwasowo-słodkawo-miodowym zapachu. Prawdopodobnie pochodzi z Niemiec, z Westfalii. Chleb ten wypiekali chłopi na przełomie XVI i XVII wieku. W języku niemieckim nazwa "pumpernikiel" oznaczała wtedy "zakalec", a także "ciężkostrawny". W Polsce pumpernikiel pojawił się dopiero w latach 20. XX wieku.
Pumpernikiel wygląda i smakuje inaczej niż inne dobrze nam znane chleby. Długi czas pieczenia nadaje mu charakterystycznego, ciemnego koloru (to także efekt zastosowanej mąki - najważniejszym składnikiem pumpernikla jest mąka żytnia razowa, czasem wzbogacona o całe lub grubo mielone ziarna żyta). Smak (także za sprawą sposobu przygotowania i użytych składników) jest głęboki, wyrazisty, co nie każdemu będzie odpowiadało. Oryginalne receptury zakładają pieczenie przez kilkanaście godzin w niskiej temperaturze, a następnie leżakowanie i dojrzewanie w specjalnym pomieszczeniu.Reklama
Pumpernikiel, w porównaniu do innych chlebów, jest też bardziej zbity, charakteryzuje się gęstą, wilgotną i lekko sprężystą teksturą. Ze względu na specjalny proces przygotowania ciasta można zaliczyć go do pieczywa specjalnego. W sklepach znajdziemy pumpernikiel pocięty na cienkie kromki (5-6 mm) i zapakowany w sposób utrudniający wyschnięcie.
Pumpernikiel jest ceniony nie tylko za walory smakowe, ale także za wartości odżywcze. Co zawiera? Czy warto go jeść?
Pumpernikiel - wartości odżywcze
Pumpernikiel jest zdrową alternatywą dla bardziej popularnych chlebów, jakie możemy znaleźć np. w supermarketach. Jest bogaty w błonnik (w 100 g tego ciemnego pieczywa znajdziemy ok. 8 g błonnika), zawiera również znaczące ilości białka roślinnego - ok. 6 g na 100 g. Pumpernikiel jest także źródłem witamin z grupy B, żelaza, magnezu, manganu, selenu i sodu. 100 g ma ok. 250 kcal.
Pumpernikiel charakteryzuje się niskim indeksem glikemicznym, co oznacza, iż spożywanie go nie powoduje gwałtownych skoków poziomu cukru we krwi.
Pumpernikiel - adekwatności. Czy pumpernikiel to zdrowy chleb?
Dlaczego pumpernikiel uchodzi za zdrowy wybór na śniadanie czy kolację?
Pumpernikiel, w porównaniu do innych popularnych chlebów, po które sięgamy na co dzień, zawiera więcej błonnika. Błonnik sprzyja zdrowiu układu pokarmowego, wspomaga zdrowie układu sercowo-naczyniowego (pomaga w utrzymaniu prawidłowego funkcjonowania tętnic i prawidłowego poziomu cholesterolu), pomaga w regulacji poziomu cukru we krwi, a także wspomaga uczucie sytości, co może być korzystne w kontrolowaniu masy ciała.
Błonnik nie jest jedynym istotnym "elementem". Pumpernikiel dostarcza wielu ważnych składników odżywczych, takich jak witaminy z grupy B (w tym witaminy B1, B3 i B6), a także minerały - np. magnez czy żelazo. Pumpernikiel to też m.in. związki polifenolowe. Wszystkie wymienione są istotne dla wielu funkcji organizmu, w tym funkcji odpornościowych. Warto jednak pamiętać, iż konkretne wartości odżywcze mogą różnić się w zależności od producenta, dlatego zawsze warto sprawdzić etykietę przed zakupem. Uwaga - wiele ciemnych chlebów może zawdzięczać swój kolor zbędnym dodatkom.
Pumpernikiel ma stosunkowo niski indeks glikemiczny, co oznacza, iż jego spożycie nie powoduje gwałtownego wzrostu poziomu cukru we krwi. To czyni go lepszym wyborem dla osób z cukrzycą, a także tych, które dbają o stabilny poziom energii w ciągu dnia.
Pumpernikiel zawiera białko i zwykle ma niską zawartość tłuszczu. Jako źródło znaczącej ilości błonnika pomaga dłużej czuć się sytym po jedzeniu. Badania pokazują związek między zwiększonym spożyciem błonnika a skuteczną utratą wagi w dietach o ograniczonej kaloryczności. Kluczowa jest jednak różnorodność i umiar.
Pumpernikiel - kto nie powinien go jeść?
Choć pumpernikiel jest zdrowym wyborem dla większości osób, można wyróżnić pewne grupy, dla których jest problematyczny, a choćby takie, które nie mogą go jeść.
Pumpernikiel zawiera gluten. Osoby z celiakią lub nietolerancją glutenu powinny go unikać.
Osoby cierpiące na zespół jelita drażliwego (IBS) lub inne problemy jelitowe mogą źle reagować na pokarmy wysokobłonnikowe, do których należy pumpernikiel. Mogą one przyczyniać się do zaostrzenia dolegliwości takich jak ból brzucha czy wzdęcia, zamiast łagodzić symptomy choroby. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości zawsze warto skonsultować się z lekarzem lub dietetykiem.
Jak jeść pumpernikiel?
Pumpernikiel jest szczególnie popularny w Niemczech, a także w krajach skandynawskich. To świetny produkt na śniadanie. Syci, zaspokaja apetyt i dodaje energii. Jest często jedzony po prostu z masłem, ale też z wędlinami i rozmaitymi serami - zarówno twardymi, jak i miękkimi, a także z warzywami. jeżeli myślisz o przygotowaniu zdrowych kanapek, ich podstawą jak najbardziej może być pumpernikiel.
Pumpernikiel dobrze komponuje się także z dodatkami na słodko. Można go jeść z dżemem, miodem czy masłem orzechowym. Sprawdza się też jako dodatek do zup i sałatek.
CZYTAJ TAKŻE:
Chrupiący składnik z dubajskiej czekolady. Co warto o nim wiedzieć?
