Wirusowe zapalenie wątroby – typy, przyczyny, leczenie

Wirusowe zapalenie wątroby to choroba zakaźna występująca na całym świecie. Rozprzestrzenia się poprzez zakażenie wirusem, który doprowadza do wyniszczenia wątroby. Na podstawie drogi rozprzestrzeniania wirusa oraz okresu jego wylęgania się w organizmie wyróżniamy kilka typów choroby, tj. WZW typu A, B, C, D, a także E.

Spis treści

• Wirusowe zapalenie wątroby – jak rozpoznać objawy?
  • Czym grozi wirusowe zapalenie wątroby?
• Wirusowe zapalenie typu A (HAV)
  • Przyczyny zakażenia
  • Wirusowe zapalenie wątroby typu A – czy da się wyleczyć?
• Wirusowe zapalenie typu B (HBV)
  • Przyczyny zakażenia
  • Wirusowe zapalenie wątroby typu B – czy da się wyleczyć?
• Wirusowe zapalenie typu C (HCV)
  • Przyczyny zakażenia
  • Wirusowe zapalenie wątroby typu C – czy da się wyleczyć?
• Wirusowe zapalenie typu D (HDV)
  • Przyczyny zakażenia
  • Wirusowe zapalenie wątroby typu D – czy da się wyleczyć?
• Wirusowe zapalenie typu E (HEV)
  • Przyczyny zakażenia
  • Wirusowe zapalenie wątroby typu E – czy da się wyleczyć?

Wirusowe zapalenie wątroby – jak rozpoznać objawy?

Dolegliwości związane z ostrym zapaleniem wątroby uzależnione są z okresem wylęgania się wirusa, który powoduje uszkodzenia wątroby. Okres wylęgania to czas liczony od wniknięcia wirusa do organizmu i wystąpienia pierwszych objawów. Objawy WZW są podobne dla wszystkich z typów choroby. Często bywa też tak, iż osoba zakażona wirusem nie odczuwa żadnych symptomów z tym związanych i jest nieświadoma swojej choroby, a dowiaduje się o niej dopiero przy wykonaniu badań okresowych.[1]

Czym grozi wirusowe zapalenie wątroby?

W ciągu od 2 do 6 tygodni od zakażenia wirusem mogą pojawić się objawy ostrego zakażenia WZW. Najczęściej występujące oznaki to:

• gorączka,
• zmęczenie,
• utrata apetytu,
• nudności i wymioty,
• bóle brzucha,
• ciemne zabarwienie moczu,
• jasne zabarwienie stolca,
• bóle mięśniowo-stawowe,
• żółte zabarwienie skóry, błon śluzowych i białkówki oczu (żółtaczka).[1,2]

Przewlekłe zapalenie wątroby może ujawnić się choćby po wielu latach od zakażenia. Następstwami choroby jest marskość wątroby, utrata jej czynności, a w ostateczności rak wątroby.[1,2]

Wirusowe zapalenie typu A (HAV)

Przyczyny zakażenia

Głównie występuje w krajach o słabych warunkach sanitarnych. Wirus typu A (HAV) rozprzestrzenia się poprzez drogę pokarmową, a więc spożycie choćby w niewielkich ilościach pokarmu lub wody zanieczyszczonej kałem. Istnieje również możliwość zakażenia się tym wirusem poprzez kontakty seksualne z osobą zakażoną wirusem HAV.[1,2]

Okres inkubacji wirusa trwa 15-50 dni. Objawy występują jedynie w ostrej fazie zakażenia i mogą trwać przez kilka tygodni, a choćby miesięcy. Najczęściej nie powodują trwałego uszkodzenia wątroby. U dorosłych dolegliwości występują częściej niż u dzieci.[1,2,3]

Wirusowe zapalenie wątroby typu A – czy da się wyleczyć?

Nie istnieją żadne leki, ani sposoby, które mogłyby wyeliminować zakażenie wirusem. Stosowane jest jedynie leczenie objawowe. Choroba czasami może powodować nawroty. Nie zaleca się stosowania paracetamolu jako leku przeciwbólowego ze względu na jego metabolizm w wątrobie. W przypadku wystąpienia wymiotów lub biegunki powinno przyjmować się duże ilości płynów i elektrolitów. Nie należy przyjmować leków mających za zadanie hamować wymioty.

Profilaktyka choroby polega na zastosowaniu szczepionki przeciwko HAV, którą można podać dzieciom powyżej 1 roku życia.[3]

Wirusowe zapalenie typu B (HBV)

Przyczyny zakażenia

HBV rozprzestrzenia się poprzez kontakt z krwią osoby zakażonej lub kontakty seksualne. o ile kobieta jest w ciąży, a jednocześnie jest zakażona wirusem, może on przenieść się na płód.[1,2]

Okres inkubacji wirusa trwa 60-150 dni. Podczas ostrego zakażenia się HBV, oprócz wymienionych wcześniej objawów, może dojść do ostrej niewydolności wątroby, która jest niebezpieczna dla zdrowia. WZW typu B powoduje również objawy przewlekłego zapalenia wątroby, które występuje rzadko, ale często przyczynia się do raka wątroby.[2,3]

Wirusowe zapalenie wątroby typu B – czy da się wyleczyć?

Ostre zakażenie HBV leczy się również objawowo. Istotne jest dbanie o prawidłowe nawodnienie i uzupełnienie elektrolitów, a także nie przyjmowanie paracetamolu i leków przeciwwymiotnych.[3]

W postaci przewlekłej stosuje się leki przeciwwirusowe, (tenofowir lub entekawir), które hamują rozwój marskości wątroby, zmniejszają ryzyko zachorowania na raka wątroby oraz polepszają rokowanie pacjenta. Leki te przyjmuje się przez całe życie pacjenta.[3]

Rekomenduje się podanie szczepionki noworodkom, najlepiej do 24 h po urodzeniu. Szczepionka zapewnia ochronę przed wirusem prawdopodobnie przez całe życie.[3]

Wirusowe zapalenie typu C (HCV)

Przyczyny zakażenia

HCV można się zarazić poprzez kontakt z zakażoną krwią, a także zanieczyszczone igły, strzykawki i pozostałe narzędzia medyczne lub kosmetyczne. Możliwe jest również zakażenie płodu podczas ciąży. Nie jest możliwym, aby zarazić się wirusem poprzez karmienie dziecka piersią, przytulanie, całowanie czy dzielenie się wspólnym pokarmem z osobą zakażoną, o ile nie ma się kontaktu z krwią tej osoby.[1,2,3]

Okres inkubacji wirusa trwa 14-182 dni. U połowy zakażonych osób obserwuje się wystąpienie przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby.[2]

Wirusowe zapalenie wątroby typu C – czy da się wyleczyć?

Czasami nie trzeba stosować leczenia, ponieważ u niektórych osób układ immunologiczny sam potrafi zwalczyć infekcję. Jednakże stosowanie leków przeciwwirusowych (interferon) jest konieczne, o ile występuje przewlekłe zakażenie HCV. Farmakoterapia trwa 12-14 tygodni.[3]

W tej chwili nie ma dostępnej szczepionki, która chroniłaby przed zakażeniem HCV.[1,2,3]

Wirusowe zapalenie typu D (HDV)

Przyczyny zakażenia

HDV rozwija się jedynie w obecności wirusa HBV. Można ulec zakażeniu poprzez zanieczyszczoną krew, rzadziej z ciężarnej matki do płodu.[3]

Okres inkubacji wirusa trwa 3-7 tygodni. Osoby, u których występuje przewlekłe zakażenie wirusem HBV lub nie otrzymały szczepionki przeciwko HBV, są bardziej narażone na zakażenie wirusem HDV. Wystąpienie przewlekłej choroby poprzez zakażenie wirusem HDV jest rzadkie.[3]

Wirusowe zapalenie wątroby typu D – czy da się wyleczyć?

Rekomenduje się stosowanie leku, którym jest pegylowany interferon α. Stosuje się go przez co najmniej 48 tygodni.[3]

Wirusowe zapalenie typu E (HEV)

Przyczyny zakażenia

Wirus HEV rozprzestrzenia się poprzez zanieczyszczoną kałem wodę pitną. Infekcja zwykle ustępuje samoistnie w ciągu 2-6 tygodni. Bywa, iż jest przyczyną piorunującego zapalenia wątroby, co może doprowadzić do śmierci. Jednakże zakażenia HEV występują sporadycznie.[3]

Okres inkubacji wirusa trwa 2-10 tygodni. Choroba trwa 1-6 tygodni i często jest bezobjawowa lub chory przechodzi ją łagodnie. Charakterystyczny jest brak występowania żółtaczki.[3]

Wirusowe zapalenie wątroby typu E – czy da się wyleczyć?

Ze względu na samoistnie ustępujący charakter choroby, rzadko wymagane jest leczenie dzięki leków (interferon). Powinno unikać się stosowania paracetamolu. Chorzy z piorunującym zapaleniem wątroby oraz kobiety w ciąży z towarzyszącymi objawami świadczącymi o zakażeniu HEV wymagają hospitalizacji.[3]

Wykaz źródeł

[1] U.S. Department of Health and Human Services. The Centers for Disease Control and Prevention (CDC). Viral Hepatitis. 2020. [dostęp 23.07.2022]

[2] U.S. Department of Health and Human Services. The Centers for Disease Control and Prevention (CDC). The ABCs of Hepatitis – for Health Professionals. 2020. [dostęp 23.07.2022]

[3] World Health Organization. Fact sheets. Hepatitis A/B/C/D/E. 2022. [dostęp 23.07.2022]

Zdrowa Huta

• Obserwuj