W kolanie, które jest największym stawem w ludzkim ciele oraz najbardziej narażonym na urazy i uszkodzenia, bardzo ważnymi elementami są dwie łąkotki: łąkotka boczna i przyśrodkowa. Są to struktury anatomiczne chrzęstno-włókniste w kształcie półksiężyca, które odpowiadają za integralność strukturalną kolana. Umiejscowione są pomiędzy powierzchniami stawowymi kości piszczelowej i udowej. Ich funkcją jest: stabilizacja mechaniczna stawu, rozproszenie obciążeń osiowych, absorbcja wstrząsów, zmniejszenie tarcia podczas ruchu, przenoszenie obciążeń i rozprowadzenie płynu stawowego.
Uszkodzenie łąkotki występuje w sytuacji, gdy przekroczony zostanie fizjologiczny zakres jej ruchów lub też granice jej wytrzymałości oraz w sytuacji, gdy uszkodzeniu ulegną struktury pozostające w bezpośrednim kontakcie z łąkotką. Łąkotka przyśrodkowa mieści się po wewnętrznej stronie stawu kolanowego, jest zrośnięta z torebką stawową, jej ruchomość jest mniejsza, więc jest bardziej narażona na urazy niż łąkotka boczna. Wraz z wiekiem zmniejsza się unaczynienie, wzrasta zawartość włókien kolagenowych, zwiększa się podatność na zużycie i na uszkodzenia.
Przyczyny, objawy uszkodzenia łąkotki przyśrodkowej
Najczęstsze przyczyny uszkodzenia łąkotki to: urazy zgięciowo-skrętne stawu kolanowego i nadmierne przeciążenia związane z aktywnością fizyczną, zmiany zwyrodnieniowe, torbiele wewnątrz stawu. U osób starszych struktura łąkotki z racji wieku jest osłabiona, więc do uszkodzenia może dojść choćby podczas normalnej aktywności. Łąkotka przyśrodkowa ulega uszkodzeniu pięciokrotnie częściej niż łąkotka boczna.
Charakterystyczny objaw uszkodzenia łąkotki to ból po stronie bocznej lub przyśrodkowej kolana występujący na wysokości szpary stawowej, nasilający się podczas ruchu lub po zakończeniu wysiłku. Występują ograniczenia ruchomości kolana w zakresie wyprostu i zgięcia, blokowanie kolana. Nadmierna ilość płynu może powodować spuchnięcie kolana i zmianę obrysu. Dodatkowo mogą pojawić się trzaski, przeskakiwania w kolanie, a także poczucie niestabilności w stawie kolanowym, uciekanie kolana. Podstawą rozpoznania jest badanie fizykalne, a w razie wątpliwości badania dodatkowe jak USG czy rezonans magnetyczny.
Leczenie uszkodzenia łąkotki
Łąkotki, a szczególnie łąkotka przyśrodkowa, są słabo ukrwione, więc mają bardzo słaby potencjał do gojenia. W przypadkach niewielkich zmian można próbować leczenia zachowawczego, jednak w zdecydowanej większości przypadków konieczne jest chirurgiczne leczenie uszkodzenia.
W Szpitalu Carolina wykonywane są zabiegi artroskopowe, w których priorytetem jest zachowanie maksymalnie dużej części leczonej łąkotki, konieczna resekcja ogranicza się tylko do części uszkodzonej. jeżeli tylko jest możliwość, stosuje się zszycie łąkotki. W przypadkach meniscectomii całkowitej wykonuje się przeszczep od dawcy. Po zabiegu konieczna jest rehabilitacja ułatwiająca odzyskanie pełnego zakresu ruchu w stawie oraz pełnej siły mięśniowej.
