Imię i nazwisko nauczyciela odbywającego staż:
Anita Orzechowska
Nazwa i adres szkoły:
XXX
Stanowisko:
nauczyciel współorganizujący kształcenie
Kwalifikacje zawodowe:
magister politologii z przygotowaniem pedagogicznym, pedagog specjalny
Imię i nazwisko opiekuna stażu:
XXX
Data rozpoczęcia stażu:
01.09.2020 r.
Planowana data zakończenia stażu:
31.05.2023 r.
Czas trwania stażu:
2 lata i 9 miesięcy
Zatwierdzony do realizacji:
05.10.2020 r.
Podstawa prawna opracowania:
- Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2021 r. poz. 1762 oraz z 2022 r. poz. 935 i 1116)
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz. U. z 2020 r. poz. 2200)
Cel główny:
- Uzyskanie stopnia awansu zawodowego nauczyciela mianowanego.
Cele szczegółowe:
- Uczestniczenie w pracach związanych z realizacją zadań dydaktycznych, wychowawczych, opiekuńczych i innych statutowych zadań szkoły oraz wynikających z potrzeb szkoły i środowiska lokalnego.
- Doskonalenie kompetencji w związku z wykonywanymi obowiązkami, zwłaszcza w zakresie kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, w tym uczniów szczególnie uzdolnionych.
- Prowadzenie zajęć w obecności opiekuna stażu w wymiarze co najmniej 4 godzin w roku szkolnym oraz dyrektora szkoły w wymiarze co najmniej jednej godziny w okresie stażu oraz omawianie ich z osobą, w której obecności zajęcia zostały przeprowadzone.
- Przeprowadzenie co najmniej 2 godzin zajęć otwartych dla nauczycieli szkoły, w której odbywa staż, oraz dokonanie ich ewaluacji w obecności, w miarę możliwości, nauczyciela-doradcy metodycznego w zakresie tych zajęć.
W okresie drugiego roku stażu realizowałam obowiązki zawodowe zarówno w systemie pracy stacjonarnej, jak i pracy zdalnej z uwagi na pandemię wywołaną COVID-19. Warsztat pracy dostosowywałam do panujących obostrzeń, zapewniając uczniom bezpieczne i higieniczne warunki nauki oraz trybu pracy, w jakim przyszło mi pracować. Poniżej przedstawiam sprawozdanie z realizacji zadań ujętych w planie rozwoju zawodowego oraz efekty ich realizacji w świetle obszarów poszczególnych wymagań.
§ 7 ust. 2 pkt 1
Uzyskanie pozytywnych efektów w pracy dydaktycznej, wychowawczej lub opiekuńczej na skutek wdrożenia działań mających na celu doskonalenie pracy własnej i podniesienie jakości pracy szkoły.
W roku szkolnym 2021/2022 kontynuowałam staż na stopień nauczyciela mianowanego – drugi rok. Przed podjęciem kolejnych zadań, wynikających z planu rozwoju zawodowego, zaktualizowałam wiedzę w zakresie prawa oświatowego, w tym sposobów uzyskiwania stopni awansu zawodowego nauczycieli. W myśl maksymy „inwestowanie w siebie samego, to najlepsza rzecz, jaką możesz zrobić. Cokolwiek, co rozwija Twoje talenty” (Warren Buffet), poszerzałam kompetencje nauczycielskie, uczestnicząc w licznych formach doskonalenia zawodowego, zarówno w szkoleniowych radach pedagogicznych nt.: „Indywidualizacja procesu nauczania’’, „Heksy i inne krótkie techniki aktywizowania i motywowania uczniów’’, a także w zewnątrzszkolnych formach z własnej inicjatywy:
- Kwiatuszkowy zawrót głowy. „Dzieci uczą się tego, czego doświadczają…” – wykorzystanie elementów arteterapii w pracy z dziećmi cz. 2.
- Uczeń z zespołem Aspergera w środowisku szkolnym. Jak z nim pracować?
- Wykorzystanie narzędzi zdalnego nauczania w organizacji pracy z uczniem SPE.
- WOPFU i IPET – od przepisów prawa do praktycznej realizacji.
- 4 x P czyli praktyczna pomoc psychologiczno-pedagogiczna.
- Uczeń autystyczny w systemie edukacji. Jak zbudować relacje?
- Jak współpracować z trudnym rodzicem i chronić siebie?
- Użyteczne programy i aplikacje (w tym narzędzia do weryfikacji wiedzy i umiejętności uczniów oraz graficzne prezentacje treści).
- Trudny uczeń – wyznanie dla najlepszych. Jak pracować z uczniem wykazującym trudności w nauce.
- Elektroniczne zasoby edukacyjne.
- Budowanie samoświadomości emocjonalnej i odporności psychicznej ucznia.
- Po rozum do głowy, a w niej… Jak wspierać ucznia w aktywnym uczeniu się.
- W całości i z osobna. Strategie dydaktyczne wspierające indywidualizację nauczania w zróżnicowanej grupie klasowej.
- Uczeń zdolny – jak wspomagać go w rozwoju?
- Uczyć w dialogu. Organizacja procesu uczenia się z wykorzystaniem metodyki tutoringu.
- Klasa w projekcie. Dobre doświadczenia biznesowe w praktyce szkolnej, czyli metoda projektu jako narzędzie do kształtowania kompetencji kluczowych.
- Dobrostan psychiczny nauczyciela i ucznia w trybie nauki zdalnej.
- Informatyka dla wszystkich nauczyciela.
- Trudny rodzic z wizytą w szkole. Jak rozpoznać manipulację i skutecznie się przed nią bronić?
- Kolory depresji. Nauczycielom o depresji uczniów.
- Budowanie autorytetu wśród dzieci i młodzieży. Jak być dzisiaj szanowanym i potrzebnym dorosłym?
- Mam prawo do stawiania granic – połączenie roli nauczyciela z ochroną samego siebie.
- ABC pracy z rodzicami dziecka niegrzecznego – czyli jakiego?
- Jak budować autorytet nauczyciela?
- Inspiracje trenerskie w pracy nauczyciela.
- Albo się uczę i umiem, albo mnie uczą i oni umieją. Kształcenie umiejętności uczenia się.
- Aplikacje do rysowania na ekranie i inne narzędzia rozwijające kreatywność uczniów w świetlicy.
- Kreatywne lekcje, lekcje kreatywności – mechanika twórczego myślenia: skojarzenia, analogie
i metafory.
Z uwagi na panującą w kraju pandemię wywołaną COVID-19 uczestniczyłam w powyższych formach doszkalających online.
Chcąc podwyższyć kwalifikacje zawodowe, podjęłam studia podyplomowe na kierunku ,,Diagnoza, terapia pedagogiczna oraz rewalidacja indywidualna’’ (ukończone), a także „Integracja sensoryczna. Terapia i diagnoza SI’’, „Surdopedagogika’’ (w trakcie realizacji).
Warsztat metodyczny rozwijałam prowadząc w obecności opiekuna stażu zajęcia rewalidacyjne oraz wykonując obowiązki nauczyciela współorganizującego kształcenie w klasie 1a, w której wychowawcą klasy jest mój opiekun stażu, a także w klasie 3a. Pracowałam z uczniami posiadającymi orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego ze zdiagnozowanym autyzmem oraz zespołem Aspergera.
Obserwowane zajęcia przez opiekuna stażu:
Zajęcia rewalidacyjne
Data: 04.03.2022 r.
Temat: Kształtowanie umiejętności emocjonalno-społecznych przy użyciu historyjek społecznych.
Współorganizowanie kształcenia
Data: 24/25.02.2022 r.
Temat: Klasowa pączkarnia.
Współorganizowanie kształcenia
Temat: Wierszem inspirowane… wiosenne odbitki.
Data: 07.03.2022 r.
Temat: Uśmiech mamy.
16.05.2022 r.
Ponadto opiekun stażu, na co dzień miał okazję obserwować i oceniać moją pracę jako nauczyciela współorganizującego kształcenie w klasie 1a.
Dyrektor szkoły obserwował prowadzone przeze mnie zajęcia w ramach realizowanej innowacji pedagogicznej „Emocje kolorem malowane – wykorzystanie elementów arteterapii podczas zajęć z edukacji plastycznej” z klasą 3a (07.03.2022 r. Wierszem inspirowane… wiosenne odbitki – zajęcia stacjonarne) oraz podczas współorganizowania kształcenia w klasie 1a (10.02.2022 r. „Nasze ulubione baśnie i bajki’’ – zajęcia online).
Uczestniczyłam w pracach zespołu programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły, w którym pełniłam funkcję przewodniczącej. Do moich zadań należało m.in. sporządzenie i przedstawienie całościowego sprawozdania z przeprowadzonej ewaluacji programu wychowawczo-profilaktycznego szkoły gronu pedagogicznemu.
W ciągu drugiego roku stażu, moja biblioteczka przedmiotowa poszerzyła się o kolejne pozycje:
- L. Bobkowicz-Lewartowska „Niepełnosprawność intelektualna. Diagnozowanie, edukacja i wychowanie”.
- A. Pawlak-Kindler „Podmiotowość osób z niepełnosprawnością intelektualną”.
- Z. Przyrowski „Terapia ręki w teorii integracji sensorycznej”.
- B. Arnwine „Rozpoczynanie terapii integracji sensorycznej”.
- E. Baranowska-Jajko „Arteterapia dla dzieci”.
Prowadziłam dwa koła:
„Polisensorki… na tropie zmysłów’’ dla ucznia zdolnego (uczeń z klasy 3a).
„Od linijki do linijki’’ dla ucznia ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (uczeń z klasy 3a).
Byłam współautorką i współrealizatorką innowacji pedagogicznej pn. „Emocje kolorem malowane…wykorzystanie elementów arteterapii na zajęciach z edukacji plastycznej’’ w klasie 3a. Głównym celem opracowania i wdrożenia innowacji było wspomaganie ogólnego i emocjonalnego rozwoju uczniów, poprzez ukierunkowanie na odkrywanie nowych umiejętności w toku różnorodnych działań plastycznych przy użyciu nowych technik z elementami arteterapii, jako kanału komunikacyjnego.
Współprowadziłam w ramach projektu dydaktycznego zajęcia w klasie 3a pn. „Sztuka odczytywania emocji – rola w relacjach koleżeńskich’’ mające na celu kształtowanie umiejętności porozumiewania się bez przemocy.
Zainicjowałam i współprowadziłam spotkanie metodyczne dla nauczycieli z miasta Poznania i okolic pn. „Bajka, dobra nie tylko na dobranoc – warsztaty biblioterapeutyczne dla wychowawców świetlicy i wychowawców’’ w ramach współpracy z doradcą metodycznym ds. świetlicy i pomocy psychologiczno-pedagogicznej Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli p. Ewą Nowak-Janaszewską.
Zrealizowałam zajęcia pozalekcyjne w ramach zgłoszonego do konkursu mojego autorskiego programu pn. „Słowa mają moc… różni, a równo ważni!’’, którego organizatorem był Urząd Miasta Poznania w zakresie przeciwdziałania dyskryminacji i wykluczeniu. Uczestnikami zajęć byli uczniowie klasy drugiej i trzeciej.
W zakładce pn. „Pomoc psychologiczno-pedagogiczna’’ na stronie internetowej szkoły prowadziłam cztery padlety: „Terapia ręki’’, „Sztuka emocji’’, „Różni, a równo ważni!’’, „Trening koncentracji uwagi i pamięci’’, aktualizując o nowe treści, a także przygotowałam prezentacje multimedialne z zakresu biblioterapii oraz technologii wspomagających osoby niepełnosprawne.
Prowadziłam padlety klasowe na stronie internetowej szkoły w zakładce „Galeria zdjęć klasowych’’, w której to zamieszczałam fotografie (relacje) z życia klasy 1a oraz 3a (z lekcji, wydarzeń klasowych, wycieczek).
Własny warsztat pracy wzbogacałam organizując, współorganizując akcje, wydarzenia na terenie szkoły:
- 89 daje zielone światło dla osób z MPD /organizacja/
- Pasowanie na ucznia 89 /współorganizowanie/
- Walka z głodem – akcja PCK /współorganizowanie/
- 89 na sportowo z okazji Święta Niepodległości /współorganizowanie/
- Moje prawa – Ogólnopolski Dzień Praw Dziecka /współorganizowanie/
- Światowy Dzień Życzliwości – Podaj dalej… dobre słowo /organizacja/
- Kolędowanie z Seniorami 2022 /współorganizowanie/
- Balik karnawałowy 2022 z klasą 1a, 3a /współorganizowanie/
- Dzień Kolorowej Skarpetki w 89! Światowy Dzień Osób z Zespołem Downa /organizacja/
- 89 na TAK dla autyzmu. Światowy Dzień Świadomości Autyzmu /organizacja/
- Wielkanocna zbiórka żywności – akcja PCK /współorganizowanie/
- Wyprawka dla Żaka – Zbiórka przyborów szkolnych. Akcja PCK /współorganizowanie/
- Dzień Dziecka, Dzień Sportu, Dzień Niespodzianek /współorganizowanie/
Pracę pedagoga specjalnego dokumentowałam w dzienniku zajęć rewalidacyjnych, w którym opisywałam przebieg zajęć oraz spostrzeżenia na temat przebiegu pracy z uczniem, a także w dzienniku elektronicznym LIBRUS, wpisując tematy zajęć oraz zaznaczając frekwencję. Z kolei obowiązki nauczyciela współorganizującego kształcenie dokumentowałam w dzienniku zajęć, wpisując realizowany temat wynikający z podstawy programowej oraz zaznaczając obecność.
We wrześniu 2021 roku wraz z zespołem wychowawczym klasy 1a opracowałam wielospecjalistyczną ocenę funkcjonowania ucznia (WOPFU) oraz Indywidualny Program Edukacyjno-Terapeutyczny (IPET) dla ucznia pierwszej klasy, w czerwcu 2022 roku WOPFU za II okres. Z kolei z zespołem wychowawczym klasy 3a sporządziłam WOPFU dla ucznia klasy trzeciej za I oraz II okres roku szkolnego 2021/2022.
Efekty
Podjęte przeze mnie powyższe działania zdecydowanie miały wpływ na podniesienie jakości mojej pracy zawodowej. Niewątpliwie, ukończone studia podyplomowe:
- „Diagnoza, terapia pedagogiczna i rewalidacja indywidualna’’ przyczyniły się do zgłębienia wiedzy i umiejętności z zakresu prowadzenia procesu terapeutycznego z uczniami wykazującymi trudności w uczeniu się oraz ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Stworzyły możliwość (kwalifikacje) do prowadzenia terapeutycznych zajęć grupowych i indywidualnych z uczniami, z którymi na co dzień pracuję, ale także rozwinęły wachlarz technik pracy, które z powodzeniem wykorzystywałam podczas prowadzenia zajęć rewalidacyjnych.
Z kolei studia podyplomowe, które w tej chwili realizuję:
- „Integracja sensoryczna. Terapia i diagnoza SI’’ da mi szansę na zdobycie wiedzy i umiejętności w zakresie integracji sensorycznej, jej rozwoju, wpływu na rozwój emocjonalny, ruchowy i poznawczy dziecka, a także zapoznanie się z dysfunkcjami integracji sensorycznej i ich wpływem na funkcjonowanie dziecka, z którymi borykają się uczniowie szkoły, w której odbywam staż.
- „Surdopedagogika’’ wyposaży mnie w specjalistyczną wiedzę i uprawnienia do pracy z dziećmi i młodzieżą niesłyszącą i słabosłyszącą. Zyskam praktyczną wiedzę i umiejętności związane ze sprawnym porozumiewaniem się z osobami niesłyszącymi lub słabosłyszącymi, przeprowadzaniem diagnozy i terapii.
Wybierając formy i tematykę doskonalenia zawodowego, kierowałam się przydatnością w pracy własnej, aby móc czerpać wiedzę i nabyć umiejętności w obszarze metod pracy z uczniami, biorąc pod uwagę ich dysfunkcje. Wiedza zdobyta w trakcie doskonalenia zawodowego zmotywowała mnie do samodzielnego tworzenia bazy pomocy dydaktycznych, a także bazy interaktywnej, które z powodzeniem wykorzystywałam podczas prowadzenia zajęć dla ich uatrakcyjnienia.
Prowadziłam zajęcia w obecności opiekuna stażu oraz dyrektora szkoły. Po każdych zajęciach omawiałam ich przebieg z osobą obserwującą zajęcia, wyciągając wnioski do dalszej pracy.
Współprowadzenie warsztatów metodycznych było dobrą okazją do nawiązania kontaktów z nauczycielami z innych szkół poznańskich, jak i ościennych, goszczących w Szkole Podstawowej nr XX w Poznaniu. Prowadząc zajęcia dla nauczycieli, starałam się zwrócić uwagę na płynne łączenie realizowanych obszarów i zastosowanie adekwatnych metod pracy, aby obserwujący nauczyciele mogli się przyjrzeć, pozyskać nowe umiejętności (wykorzystać w pracy z uczniami) w pracy pedagogicznej.
Samodzielnie rozwijałam umiejętności zawodowe poprzez studiowanie fachowej literatury, dzięki której zgłębiałam tajniki przeprowadzania m.in. diagnozy terapii ręki u dzieci z zaburzoną integracją sensoryczną oraz z nieprawidłową integracją sensoryczną. Ponadto, sięgnęłam po kolejną pozycję książkową związaną z arteterapią, która stała się inspiracją do włączania kolejnych technik arteterapeutycznych dla wzbogacenia i wzmocnienia przekazu terapii. Jako pedagogowi specjalnemu, poznanie szeroko rozumianej niepełnosprawności, w tym niepełnosprawności intelektualnej, sposobów jej diagnozowania, charakterystyki, a także sposobów efektywnego podejmowania działań w kierunku minimalizowania trudnych zachowań, stało się priorytetowymi pozycjami w mojej biblioteczce przedmiotowej.
Nadrzędnym celem prowadzonych przeze mnie kół „Polisensorki… na tropie zmysłów’’ oraz „Od linijki do linijki’’ było z jednej strony rozwijanie umiejętności uczenia się polisensorycznego, a z drugiej strony przekonanie o konieczności „wyjścia z własnego cienia’’, ciągłego rozwoju oraz samodzielnej pracy samokształceniowej, mając na uwadze zaburzenia, z jakimi zmagał się uczeń uczestniczący w zajęciach – z niską samoceną.
Wdrożenie innowacji pedagogicznej na lekcjach z edukacji plastycznej, zwiększyło ich atrakcyjność, poprzez wprowadzanie niestandardowych technik pracy. Korzystałam z technik arteterapeutycznych, dzięki czemu zaowocowało to większą aktywnością uczniów w trakcie prowadzonych zajęć. Uczniowie rozwijali wyobraźnię, umiejętność wyboru informacji, uczyli się pracy zespołowej i ponoszenia odpowiedzialności za wykonywane zadania i stanowisko pracy.
Prowadzenie zajęć pozalekcyjnych dało możliwość uczniom nabycia wiedzy nt. czym jest tolerancja, jak adekwatnie należy ją okazywać, a także rozumienia konsekwencji jej braku. Z kolei dla mnie, jako prowadzącej, była to możliwość sprawdzenia się w roli lidera prowadzącego grupę uczniów do rozwiązania danego zagadnienia.
Współtworzenie zakładki „Pomoc psychologiczno-pedagogiczna’’ na stronie internetowej szkoły dało mi szansę dzielenia się własnym wytworem pracy, zarówno z nauczycielami, jak i rodzicami w ramach dobrych praktyk, a także pedagogizacji, nie tylko na skalę szkolną, ale również ogólnopolską.
Prowadzenie padletów klasowych było dobrą okazją do zaprezentowania społeczności szkolnej działań podejmowanych przez uczniów klasy 1a i 3a.
Organizowałam i współorganizowałam akcje, wydarzenia szkolne, dzięki czemu przyczyniłam się do zwiększenia aktywności uczniów w życiu szkoły, przy czym planując działania, starałam się zachęcić, motywować do wzięcia udziału uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych.
Dzięki uczestnictwu w doskonaleniu zawodowym, pogłębiłam m.in. wiedzę z zakresu prowadzenia dokumentacji szkolnej w formie elektronicznej (dziennik elektroniczny Librus) oraz tradycyjnej (dziennik zajęć). Zdobytą w ten sposób wiedzę wykorzystywałam w praktyce do prawidłowego prowadzenia dokumentacji szkolnej. Dobra znajomość obsługi komputera oraz wykorzystanie Internetu, jako narzędzia pracy, znacznie ją ułatwiło.
Aktywny udział w spotkaniach zespołów wychowawczych klasy 1a i 3a, których celem było przygotowanie IPET-u, WOPFU dla uczniów posiadających orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego za I oraz II okres roku szkolnego 2021/2022, pomogły zweryfikować efektywność podejmowanych przeze mnie działań w pracy terapeutycznej.
§ 7 ust. 2 pkt 2
Umiejętność rozpoznawania potrzeb rozwojowych uczniów i uwzględnianie ich w pracy dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej.
Rozpoznawałam potrzeby rozwojowe uczniów w pierwszej kolejności poprzez zapoznanie się z orzeczeniami o potrzebie kształcenia specjalnego, następnie obserwacje na lekcjach, przerwach śródlekcyjnych, rozmowy z rodzicami, nauczycielami uczącymi, wychowawcami i wreszcie pracą z samym uczniem. Działania te pozwoliły na dobór zindywidualizowanych metod terapeutycznych, dostosowanych do potrzeb i możliwości uczniów sprzyjających ich rozwojowi podczas prowadzonych zajęć. Innym działaniem, za pomocą którego rozpoznawałam potrzeby rozwojowe, było uczestniczenie w roli opiekuna w wyjściach klasowych:
- Park Sołacki,
- Park Wodziczki,
- Cmentarz Zasłużonych Wielkopolan,
- Cinema City Poznań Plaza,
- Muzeum Narodowe w Poznaniu,
- Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie,
- Kino Rialto,
- wycieczka do Bydgoszczy.
Mogłam bliżej przyjrzeć się zachodzącym interakcjom poza murami szkoły. Brałam udział w posiedzeniach zespołów wychowawczych klasy 1a i 3a, których tematyka dotyczyła okresowej wielospecjalistycznej oceny poziomu funkcjonowania ucznia, a także problemów wychowawczych.
Współpracowałam z pedagogiem, psychologiem szkolnym, nauczycielami i wychowawcami, podejmując zintegrowane działania. Byłam w ścisłym kontakcie z rodzicami uczniów, co pozwoliło na owocną współpracę.
Organizowałam i koordynowałam konkursy o zasięgu szkolnym „Czworonożny pupil 89″, „Różni, a równo ważni!”. Uczniowie chętnie brali w nich udział, promując szkołę w środowisku lokalnym. Pod moim kierunkiem uczniowie reprezentowali szkołę w konkursie pozaszkolnym pn. „Zrozumieć niepełnosprawność”.
Dzięki obserwacji uczniów i umiejętności definiowania ich specjalnych potrzeb, mogłam zaplanować działania, które sprzyjały rozwijaniu zainteresowań i uzdolnień np. poprzez karty pracy (tradycyjne oraz online), jak również prowadzenie koła dla ucznia zdolnego.
Podjęta kooperacja z rodzicami na celu miała integrowanie środowiska rodzinnego ze szkołą. Niejednokrotnie we współpracy z rodzicami rozwiązywałam problemy wychowawcze i emocjonalne uczniów. kooperacja z rodzicami miała również wymiar praktyczny tj. poprzez pedagogizację, która pozwoliła na pełniejsze zrozumienie niepełnosprawności, z którą na co dzień mierzą się ich dzieci, jak i oni sami.
Efekty
Aktywne uczestnictwo w spotkaniach zespołów wychowawczych dało mi wiedzę na temat aktualnego stanu w poszczególnych obszarach i tym samym wskazówki do podejmowania działań ukierunkowanych na obszary dysfunkcyjne. Dzięki pełnieniu roli opiekuna podczas wyjść klasowych uzyskałam pełniejszy obraz funkcjonowania uczniów poza szkołą, a także było to cennym doświadczeniem w mojej pracy terapeutycznej. Przeprowadzając konkursy, doskonaliłam umiejętności organizatorskie, a także zaspokajałam wielostronne potrzeby rozwojowe uczniów. Promowałam szkołę w środowisku lokalnym, a także na arenie krajowej.
Współpraca z rodzicami dała mi możliwość lepszego poznania uczniów oraz ich sytuacji rodzinnej, co z kolei zaowocowało pełniejszym zrozumieniem ich potrzeb. Na nawiązaniu pozytywnych relacji z rodzicami skorzystali przede wszystkim uczniowie, bowiem ich rodzice czynnie włączali się w życie szkoły, pomagając w organizowaniu różnych wydarzeń klasowych. Prowadząc pedagogizację dla rodziców, zdobyłam umiejętność pracy z osobami dorosłymi oraz podniosłam również jakość pracy szkoły, poprzez pozyskanie rodziców jako sojuszników i partnerów w procesie wychowania.
§ 7 ust. 2 pkt 3
Umiejętność wykorzystania w codziennej pracy metod aktywizujących ucznia.
Coraz większą popularnością wśród nauczycieli – terapeutów cieszą się metody aktywizujące. Podstawową różnicą między tradycyjnymi metodami terapeutycznymi, a metodami aktywizującymi, jest rola ucznia w procesie reedukacji, zdobywania nowych umiejętności. Metody tradycyjne bardzo często traktują nauczyciela – terapeutę jako osobę pierwszoplanową, mającą decydujący głos w czasie procesu terapii. On, jako właściciel rozległej wiedzy, próbuje dzięki swoich umiejętności pedagogicznych i doświadczenia zawodowego, przekazać swoim podopiecznym jak najwięcej wiedzy. Inaczej wygląda to w przypadku pracy metodami aktywizującymi. Tu role się odwracają. Wprawdzie nauczyciel – terapeuta nie pozostaje totalnie bierny, a uczniowie nie decydują o przebiegu całości procesu terapeutycznego, jednakże mają do wykonania dużo więcej czynności, których efektem końcowym ma być samodzielne odkrycie schematy przewidzianych w temacie zajęć.
Metody aktywizujące stały się dla mnie niezbędnym kompendium wiedzy oraz bazą terapeutyczną, z której czerpałam inspiracje, prowadząc zajęcia rewalidacyjne. Na prowadzone przeze mnie zajęcia uczęszczali uczniowie z klas pierwszej i trzeciej. Sięgałam po metody, spełniające zarówno walor terapeutyczny, jak i walor edukacyjny, a do nich należały:
- terapia ręki
Obecnie u uczniów zauważalna jest duża męczliwość podczas pisania, rysowania. Robią to niechętnie, niestarannie i mają problemy z prawidłowym chwytem narzędzia pisarskiego, jak również z niewłaściwą postawą stolikową. Chcąc zaradzić tym nieprawidłowościom, korzystałam z metody terapii ręki. Usprawniałam małą motorykę, czyli precyzyjność ruchów rąk, dłoni i palców m.in. dostarczając wrażeń dotykowych, umożliwiających poznawanie różnych kształtów, struktur materiałów oraz nabywając umiejętności ich rozróżniania. Również istotną kwestią było kształtowanie prawidłowej postawy ciała podczas pracy stolikowej (pisania i rysowania) tj. aby w czasie pisania uczniowie siedzieli wyprostowani, nie pochylali się. Od sposobu siedzenia zależy efektywność wykonywania czynności grafomotorycznych. Terapia ręki pozwoliła na wzmocnienie koncentracji, poprawy koordynacji wzrokowo-ruchowej, a także była pomocna w przekraczaniu linii środka.
- gry dydaktyczne
Stosowana na zajęciach metoda gier dydaktycznych przynosiła szereg korzyści: zwiększała zaangażowanie uczniów, rozwijała kreatywność i innowacyjność, umiejętność współpracy, a także efektywność procesu terapeutycznego.
- arteteterapia
Głównym powodem, dla którego stosowałam tę metodę, była chęć pokazania uczniom optymistycznego podchodzenia do problemów, radzenia sobie z własnymi emocjami, stawanie się odpornym na niepowodzenia, uwierzenia we własne możliwości, a także pokonywania nieśmiałości. Dzięki bogactwu technik, środków artystycznych, jakie oferuje arteterapia, mogłam rozwijać sprawność manualną (papieroplastyka), rozładowywać negatywne napięcia emocji i agresji (muzykoterapia), podnosić poziom samoakceptacji (bajkoterapia).
- trening umiejętności społecznych
Niejednokrotnie brałam udział w rozwiązywaniu konfliktów rówieśniczych, które wynikały z nieumiejętnego nawiązywania i utrzymywania relacji koleżeńskich, nieprzestrzegania norm społecznych, trudności z adaptacją do nowych sytuacji. Uznałam, iż trening umiejętności społecznych pomoże w funkcjonowaniu uczniów w sytuacjach społecznych poprzez zmianę zachowań nieakceptowanych na pożądane i społecznie aprobowane. Podczas prowadzonych przeze mnie zajęć, w ramach projektu dydaktycznego „Sztuka odczytywania emocji – rola emocji w relacjach koleżeńskich’’, starałam się ćwiczyć sytuacje, które wspomagają naukę kontrolowania sposobów odreagowania napięcia emocjonalnego i fizycznego, rozpoznawanie treści przeżywanych emocji, wzmocnienia koncentracji uwagi, ćwiczenia umiejętności poprawy samooceny. Metoda ta była również przeze mnie wykorzystywana na zajęciach rewalidacyjnych, gdyż uczniowie ze zdiagnozowanym autyzmem oraz zespołem Aspergera zmagali się z nieprawidłowościami w zakresie interakcji społecznych.
- metoda Kepharta
Wykorzystywałam ją w trakcie zajęć rewalidacyjnych, wspomagając rozwój funkcji percepcyjno-motorycznych.
- metoda integracji sensorycznej (elementy)
Metodę tę wykorzystywałam w celu dostarczenia kontrolowanej ilości bodźców sensorycznych w szczególności przedsionkowych proprioceptywnych i dotykowych w taki sposób, iż dziecko mogło spontanicznie formułować reakcje adaptacyjne, poprawiające integrację tych bodźców.
Efekty
Wykorzystywanie przeze mnie metod aktywizujących umożliwiło odnalezienie w sobie inspiracji i motywacji do przyjmowania coraz to nowych wyzwań, odkrywania nieznanych wcześniej możliwości pedagogicznych i metodycznych. Stosowanie metod aktywizujących sprawiło, iż uczniowie samodzielnie lub w grupie wykonywali zadania, które sprawiały im satysfakcję. Uczniowie nie zdawali sobie sprawy, iż w ten sposób uczą się i rozwiązują zadania problematyczne. Metody te rozwinęły w uczniach umiejętność współdziałania w zespole, komunikowania się oraz podejmowania decyzji.
§ 7 ust. 2 pkt 4
Umiejętność dokonywania ewaluacji własnej pracy i wykorzystania jej wyników do doskonalenia warsztatu pracy.
W ciągu drugiego roku stażu opiekun obserwował moje zajęcia w wymiarze 5 godzin. Wszystkie zajęcia były dokładnie omówione pod względem merytorycznym oraz metodycznym i uzyskiwały pozytywną ocenę. Wymiana spostrzeżeń okazała się doświadczeniem bardzo przydatnym przy planowaniu dalszej pracy. Każde zajęcia poddawałam ewaluacji, aby móc uzyskać zwrotną odpowiedź od uczniów.
W podsumowaniach najczęściej korzystałam z „walizki i kosza”, „kanapki”, „dwie gwiazdki, jedno życzenie” oraz własnych autorskich „żabki” oraz „żarówki”.
Efekty
Współpraca z opiekunem stażu pozwoliła mi na pełniejsze sprostanie postawionym sobie celom, zadaniom oraz szansę podejmowania dialogu zawsze, kiedy było to potrzebne. Dzięki niej czerpałam wiedzę i doświadczenie od opiekuna stażu. Z kolei poddawanie każdych zajęć ewaluacji motywowało mnie do poszukiwania coraz to nowszych rozwiązań metodycznych, aby wzbogacać wachlarz metod pracy oraz wzbudzać zainteresowanie uczniów prowadzonymi przeze mnie zajęciami.
§ 7 ust. 2 pkt 5
Umiejętność dzielenia się wiedzą i doświadczeniem z nauczycielami w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia zawodowego.
Dzieliłam się własnym warsztatem pracy tj. konspektami oraz scenariuszami zajęć, pomocami dydaktycznymi, które publikowałam na stronach internetowych poświęconych edukacji. Prowadziłam lekcję otwartą z edukacji plastycznej w ramach realizowanej innowacji pedagogicznej, obserwowaną przez dwóch nauczycieli oraz dyrektora.
Efekty
Efektem prowadzonych zajęć otwartych dla zainteresowanych nauczycieli była samorealizacja i analiza własnych kompetencji. Podczas dzielenia się własnym warsztatem pracy, pogłębiałam umiejętności i doświadczenia oraz podnosiłam jakość funkcjonowania szkoły.
Z kolei publikowanie własnych narzędzi dydaktycznych w sieci, spełniły walor dzielenia się swoją wiedzą z innymi nauczycielami.
§ 7 ust. 2 pkt 6
Umiejętność uwzględniania problematyki środowiska lokalnego oraz współczesnych problemów społecznych i cywilizacyjnych.
Poznanie struktury i problemów środowiska lokalnego uczniów o potrzebach kształcenia specjalnego było moim nadrzędnym celem w pracy dydaktycznej, dzięki czemu mogłam w sposób prawidłowy zaplanować działania terapeutyczne. Pomogły mi w tym także pozyskiwane informacje od rodziców podczas bieżących kontaktów. Napotykane problemy wychowawcze starałam się rozpoznawać i rozwiązywać przy współpracy z wychowawcą, pedagogiem, psychologiem szkolnym oraz rodzicami uczniów. W celu kształtowania prospołecznych postaw organizowałam i współorganizowałam akcje, wydarzenia na terenie szkoły. Tematyka dotyczyła m.in. różnorakiej niepełnosprawności: mózgowego porażenia dziecięcego, zespołu Downa czy autyzmu.
Przeprowadziłam pedagogizację dla rodziców uczennicy z klasy 3a nt. „W jaki sposób mogę pozbyć się lęków o przyszłość mojego dziecka w związku z jego niepełnosprawnością?”. Skorzystałam z metody analizy SWOT, służącej badaniu sytuacji problemowej i opracowaniu dla niej najkorzystniejszych rozwiązań. Rodzice poszukiwali mocnych i słabych stron, szans i zagrożeń. Taki sposób działania wykorzystywał wiedzę wszystkich zainteresowanych do poszukiwania optymalnych rozwiązań (zadaniem rodziców było dostarczenie określonych rozwiązań w świetle analizowanego zagadnienia).
Prowadzenie padletów na stronie internetowej szkoły o tematyce niepełnosprawności, emocjach, terapii ręki, treningu pamięci i koncentracji stanowiły również gotową lekturę dla rodziców.
Efekty
Poznanie środowiska uczniów pozwoliło mi na zdobycie umiejętności analizowania ich możliwości. Częste kontakty z rodzicami dały mi szansę na pełniejsze zdiagnozowanie problemów wychowawczych uczniów oraz podjęcie skutecznych środków zaradczych przy współpracy z wychowawcą, pedagogiem i psychologiem szkolnym oraz rodzicami. Organizowanie akcji szkolnych o różnorodnej tematyce i aktywne uczestnictwo uczniów, były szansą zaspokojenia potrzeb społecznych. Pedagogizacja rodziców podniosła świadomość rodzicielską oraz poszerzyła wiedzę psychologiczno-pedagogiczną, a także dała odpowiedź na nurtujące ich pytania.
§ 7 ust. 2 pkt 7
Umiejętność posługiwania się przepisami prawa dotyczącymi odpowiednio oświaty, pomocy społecznej lub postępowania w sprawach nieletnich, w zakresie funkcjonowania szkoły, w której nauczyciel odbywał staż.
Na bieżąco zapoznawałam się i aktualizowałam akty prawne, akty wykonawcze do tych ustaw oraz śledziłam zachodzące w nich zmiany. Wykorzystując zasoby Internetu, gromadziłam dokumenty w formie biblioteczki multimedialnej.
Efekty
Odświeżyłam wiedzę dotyczącą wymagań niezbędnych do uzyskania stopnia awansu na nauczyciela mianowanego oraz sposobu dokumentowania dorobku zawodowego. Porady ekspertów uzyskane w trakcie doskonalenia zawodowego, były pomocne w trakcie pisania niniejszego sprawozdania. Poszerzyłam wiedzę dotyczącą aspektów prawnych systemu awansu zawodowego.
§ 7 ust. 2 pkt 8
Umiejętność korzystania w pracy, zwłaszcza w trakcie prowadzonych zajęć, z narzędzi multimedialnych i informatycznych.
Na zajęciach rewalidacyjnych wykorzystywałam komputer, dzięki czemu miałam możliwość m.in. śpiewania piosenek z melodią, wykonywania zadań ,,ze słuchu’’, relaksacyjnych, układania historyjek społecznych, tworzenia komiksów, rozwiązywania zadań interaktywnych itp. Posiadam w swoich zbiorach przygotowane samodzielnie lub pobrane z Internetu prezentacje Powet Point i filmiki odwołujące się do emocji, uczuć, relacji międzyludzkich. Najczęściej korzystałam z witryn:
www.bomomo.com/ – szalone pędzle
https://thisissand.com/ – „uspokajający’’ piasek
http://weavesilk.com/ – tworzenie abstrakcyjnych obrazków
https://www.toonytool.com/#createCartoon – internetowy kreator kreskówek i komiksów
http://domowenauczanie.pl/generator/ – generator kodowania obrazki
http://xn--odgosy-5db.pl/ – percepcja słuchowa
https://www.digipuzzle.net – gry edukacyjne
https://www.youtube.com/embed/dUYhFXsJQvg&t=3s – zabawy edukacyjne dla dzieci z łyżkami, nauka czytania, cyferki, emocje
https://www.youtube.com/embed/GJqBpz9-1rg&t=3s – zabawy sylabowe – nauka czytania w ruchu, zabawie, bez kart pracy
https://www.online-stopwatch.com/sensory-timers/ – zegary online
https://www.classdojo.com/pl-pl/?redirect=true – aplikacja do oceny uczniów
https://classroomscreen.com/app/wv1/0654438b-c8f3-4786-9554-349cc7901d42 – narzędzia przydatne do prowadzenia zajęć
Przygotowując się do zajęć, często przeglądałam także portale wspomagające pracę pedagoga specjalnego np.:
https://www.pedagogika-specjalna.edu.pl
https://www.czasdzieci.pl
https://www.krokotak.com
https://www.pinterest.com.
W codziennej pracy wykorzystywałam technologię komputerową do tworzenia różnorodnych tekstów użytkowych, sprawozdań, notatek służbowych, scenariuszy, konspektów zajęć, jak również do współprowadzenia zajęć w klasie 1a i 3a w okresie nauki zdalnej przez platformę Google-Classroom. Dzięki programowi Microsoft Publisher, Canva i Word tworzyłam dyplomy dla laureatów organizowanych przeze mnie konkursów. Tworzyłam materiały, które zamieszczałam na padletach, ale także tradycyjne gazetki ścienne. Przy użyciu technik komputerowych wyszukiwałam wiadomości i materiały przydatne w pracy pedagoga specjalnego. Przygotowywałam pomoce dydaktyczne, różne materiały do zajęć (krzyżówki, rebusy, karty pracy, kolorowanki itp.), ale także dokumentację potrzebną do udokumentowania podjętych przez ze mnie działań w toku II roku stażu.
Efekty
Dzięki komputerowi oraz zasobom internetowym miałam możliwość urozmaicać i uatrakcyjniać zajęcia, przez co szkoła była postrzegana jako nowoczesna w oczach uczniów i rodziców. Systematyczne dokształcanie się poprzez kontakt z nowymi technologiami, pogłębianie wiedzy metodycznej i merytorycznej, znacząco wpłynęło na wzbogacanie mojego warsztatu pracy. Komputer posłużył mi również jako narzędzie pomocne do przygotowania niniejszego sprawozdania za drugi rok stażu.
……………………………………………………….
Podpis nauczyciela
…….…………………………………………..
Podpis opiekuna stażu
Autor: Anita Orzechowska – Czytelniczka Portalu