Twórca psychologii pozytywnej, Martin Seligman, mówił, iż w byciu szczęśliwym w pracy nie chodzi o zmniejszanie stresu do zera, a najlepiej "do minus 10”, ale o to, by zwiększać poczucie sensu i radość. Psycholożka Halina Piasecka pomaga osiągnąć ten stan biznesmenom i menażerom.
Polacy od lat zajmują czołowe miejsca w różnych rankingach pracoholizmu w Unii Europejskiej. Jednym praca daje szczęście, innym je odbiera. Ale chyba mało kto podskakuje z radości, iż to już ostatni dzień urlopu.
Halina Piasecka, psycholożka: Nie ma szczęścia w pracy bez dobrego radzenia sobie ze stresem, a żeby to się nam udawało, konieczna jest umiejętność korzystania z czasu wolnego. Ostatni dzień wakacji może stać się świadomym przejściem między odpoczynkiem a aktywnością, które pozwoli na zachowanie wakacyjnego dobrostanu na dłużej.
Spędzenie go w spokoju ma fundamentalne znaczenie i skutecznego przejścia z trybu odpoczynku do codziennej rutyny.
Ale nie każdy lubi spokój, a choćby jeżeli tak, na myśl o powrocie do pracy wyciszenie się może być trudne.
Dlatego taki dzień, to doskonały moment na refleksję nad tym, co naprawdę służy naszemu dobrostanowi – czy potrzebujemy aktywnie spędzonego dnia pełnego wrażeń, czy raczej spokojnego czasu w regenerację.
Zaplanowanie ulubionej aktywności fizycznej może więc dla niektórych z nas być najbardziej wartościowe.
A jest coś, co pomoże każdemu, niezależnie od temperamentu – temu, kto szuka spokoju i tym, którzy wolą sport i dzień pełen wrażeń?
Świadomy oddech, jest tym, co chyba każdemu pomoże w radzeniu sobie ze stresem związanym z myślą o powrocie do codziennych, służbowych obowiązków.
Czy jest jakaś prosta technika oddechowa dla niewtajemniczonych? Do zastosowania "na już", choćby jeżeli ktoś nie medytuje i nie ma pojęcia o istnieniu mindfulnessu?
Tak, na przykład takie ćwiczenie: cztery sekundy spokojny wdech, osiem sekund – spokojny wydech. I powtarzanie sekwencji oddechów wielokrotnie. Ta technika wspiera parasympatyczny układ nerwowy i pomaga w regulacji emocji.
Jeśli zerkamy na służbowe maile z ciekawości i chęci szybkiego zaplanowania najbliższego czasu w pracy, to OK. A jeżeli robimy to z lęku, poczucia winy czy przymusu, lepiej odpuść.
Jeśli czujemy lęk, to on chyba jeszcze wzrośnie, jak nie zajrzymy. Wyobraźnia będzie nam podpowiadać straszne rzeczy, które mogą się w tych mailach kryć?
W takiej sytuacji sprawdźmy maile, ale ustawmy sobie limit czasowy, np. 10 minut. I wejdźmy do skrzynki tylko po to, by przejrzeć tematy. Nie odpisujmy na wiadomości, możemy ewentualnie zrobić notatkę na temat tego, co czeka na nas w pracy. A potem wróćmy do wspaniałego, ostatniego dnia wakacji.
Wspominała pani, iż u każdego sprawdzi się coś innego, ale jeżeli miałaby pani stworzyć dekalog, albo choć siedem podpowiedzi, jak spędzić ostatni dzień urlopu, to co by się tam znalazło?
To zaproponuję, opierając się na naukowych podstawach dobrostanu psychicznego, kilka strategii na świadome kończenie wakacji, do przetestowania i sprawdzenia, które okażą się akurat dla nas najbardziej wartościowe.
*****
Zrób coś, co sprawia Ci autentyczną radość
To rada Mihaly Csikszentmihalyi, wybitnego węgiersko-amerykańskiego psychologa, który zajmował się psychologią szczęścia i teorią przepływu, tzw. flow, czyli stanu intensywnego zaangażowania, w którym jesteśmy całkowicie pochłonięci wykonywaną czynnością.
Wybierzmy więc aktywność, w którą uda nam się całkowicie zanurzyć, może to być malowanie, sport, gra na instrumencie, taniec, wędrówka. Zakończenie wakacji w stanie flow buduje poczucie sensu i zadowolenia.
Zadbaj o kontakt z bliskimi
Spędźmy czas z osobami, które lubimy i przy których czujemy się sobą. Jakość relacji to jeden z najsilniejszych predyktorów dobrostanu. Dr Robert Waldingera z Uniwersytetu Harvarda, który wraz ze swoim zespołem prowadzi najdłużej trwające na świecie badanie nad szczęściem, w 2023 roku wykazał, iż inwestowanie w kilka głębokich relacji przynosi więcej satysfakcji, niż utrzymywanie wielu powierzchownych kontaktów.
Zapisz trzy najlepsze wspomnienia z wakacji
Martin Seligman, ojciec pozytywnej psychologii, poleca spisanie trzech najpiękniejszych wspomnień i refleksję nad tym, dlaczego były dla nas ważne. To pomaga utrwalić pozytywne emocje i nadać sens przeżyciom.
Praktykuj wdzięczność
Zapiszmy pięć rzeczy, za które jesteśmy wdzięczne/wdzięczni tegorocznym wakacjom – zarówno te duże, jak i małe rzeczy. To z kolei pomaga nam skoncentrować się na zasobach, a nie na brakach.
Zakończ ostatni wakacji dzień świadomie, bez pośpiechu.
Unikajmy rozproszeń, pójdźmy na spokojny spacer, zjedzmy posiłek w ciszy, poobserwujmy niebo. Uważność, o której mówi Jon Kabat-Zinn, pomoże nam obniżyć stres i poprawi pamięć emocjonalną ostatnich chwil.
Stwórz mały rytuał przejścia.
Rytuały pomagają w adaptacji do zmian i poprawiają samopoczucie. Zapalmy świeczkę, zróbmy kolaż z wakacyjnych zdjęć. Symboliczne zakończenie urlopu pomoże nam płynnie wejść w nowy etap.
Wyobraź sobie swój idealny początek nowego etapu.
Zamiast się martwić, iż to już koniec, wyobraźmy sobie, jak wyglądałby udany pierwszy tydzień po wakacjach, co byśmy robili i jak się wtedy czuli. A następnie wymyślmy pierwszy krok, by to zrealizować.
