Co to rehabilitacja i fizjoterapia?
Rehabilitacja i fizjoterapia bywają ze sobą mylone, nie są to jednak tożsame terminy. Rehabilitacja ma szersze znaczenie. To złożony proces, którego celem jest pomoc pacjentowi w powrocie do możliwie najlepszej sprawności fizycznej, psychicznej i społecznej.[1] Fizjoterapia natomiast skupia się na przywracaniu i utrzymywaniu kondycji ruchowej i umiejętności wykonywania codziennych czynności.[2]
Po co stosujemy rehabilitację wraz z fizjoterapią?
Rehabilitacja, w tym fizjoterapia, może zwiększyć skuteczność prowadzonego leczenia (np. wentylacji mechanicznej), skrócić czas powrotu do zdrowia, zapobiegać powikłaniom i poprawić jakość życia pacjenta. Stosowana jest zwłaszcza po urazach, operacjach, w chorobach przewlekłych oraz u osób objętych opieką długoterminową.[1,2]
Fizjoterapia a leczenie respiratorem w domu
Leczenie respiratorem jest niezbędne, gdy płuca lub mięśnie oddechowe są niewydolne i nie zapewniają adekwatnej wentylacji organizmu. Z tego względu rola fizjoterapii w terapii jest nieoceniona. Stosowana jest między innymi, aby:
- zapobiegać powikłaniom związanym z długotrwałym unieruchomieniem pacjentów leżących,
- zwiększyć koordynację i siłę mięśni, w tym mięśni oddechowych,
- poprawić funkcjonowanie układu oddechowego (fizjoterapia oddechowa).
Rodzaj, zakres i częstość fizjoterapii dobierana jest indywidualnie dla danego pacjenta. Zależy to od aktualnego stanu chorego, choroby podstawowej (np. czy jest to schorzenie nerwowo-mięśniowe), a także rodzaju i czasu trwania wentylacji mechanicznej.[1,2,3]
Rehabilitacja pacjentów wentylowanych mechanicznie w ramach NFZ
Pacjenci korzystający z refundowanego przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) leczenia respiratorem w warunkach domowych, mają możliwość bezpłatnego skorzystania z fizjoterapii. Fizjoterapeuta nie rzadziej niż 2 razy w tygodniu odwiedza pacjentów wymagających inwazyjnej wentylacji mechanicznej. Z taką samą częstotliwością z pomocy mogą skorzystać chorzy wentylowani nieinwazyjnie przez co najmniej 8 godzin na dobę, z przewlekłą niewydolnością oddechową na podłożu chorób nerwowo-mięśniowych oraz dzieci i młodzież do ukończenia 18. roku życia niezależnie od czasu trwania respiroterapii.[4]
- Negrini S, Selb M, Kiekens C, et al. Rehabilitation definition for research purposes. A global stakeholders’ initiative by Cochrane Rehabilitation. Eur J Phys Rehabil Med. 2022;58(3):333-341
- World Physiotherapy: Description of physical therapy. Policy statement. 2019
- Rysiak E, Osińska M, Kazberuk A. Rehabilitacja oddechowa w POChP. Farmacja Współczesna. 2017;10:115–120
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych w ramach opieki długoterminowej (Dz.U. 2024 poz. 253)
