Którzy pacjenci mogą być w większym stopniu narażeni na problemy w użytkowaniu częściowych protez zębowych? Jak wykazali autorzy badania opublikowanego 20 marca w czasopiśmie „Journal of Prosthetic Dentistry”, zagrożenie niepowodzeniem dotyczy co najmniej kilku grup użytkowników tego rodzaju uzupełnień protetycznych.
– Wyższe ryzyko konieczności naprawy protez ruchomych dotyczy pacjenci, którzy palą, doświadczają strachu przed dentystą oraz użytkują uzupełnienia protetyczne bez podbudowy metalowej – napisali autorzy z zespołu kierowanego przez dr. Josepha Curtisa ze Szkoły Stomatologii Uniwersytetu Iowa.
W retrospektywnej analizie, obejmującej lata 2009–2024, autorzy ocenili elektroniczne karty 4941 dorosłych pacjentów, użytkujących łącznie 7529 uzupełnień. Niepowodzenie zostało zdefiniowane jako konieczność przeprowadzenia jakiejkolwiek znaczącej procedury w zębie sąsiadującym z bezzębnym odcinkiem, w którym pacjent użytkował protezę ruchomą.
Leczenie kanałowe i periodontologiczne, ekstrakcje zębów lub odbudowy pośrednie
Wspomniane procedury obejmowały leczenie endodontyczne, zabiegi periodontologiczne, ekstrakcje zębów lub odbudowy pośrednie. Konieczność zastosowania kolejnej protezy lub wykonanie nowej protezy ruchomej w tym samym łuku uznawano również za niepowodzenie. Czas do niepowodzenia mierzono od daty założenia protezy ruchomej do pierwszego zarejestrowanego niepowodzenia lub ostatniego follow-upu. W przypadku protez, których użytkowanie zakończyło się niepowodzeniem (24,2%), średni czas do wystąpienia niepowodzenia wynosił 33 miesiące.
W modelu wieloczynnikowym kilka czynników było istotnie związanych z niepowodzeniem protez ruchomych, w tym klasyfikacja Kennedy’ego bez przedłużenia dystalnego (współczynnik ryzyka [HR] = 1,23, p < 0,001), starszy wiek (HR = 1,01, p < 0,001), płeć męska (HR = 1,17, p = 0,008), łuk szczękowy (HR = 1,6, p < 0,001), brak ubezpieczenia (HR = 0,78, p < 0,001), metalowy szkielet protezy (HR = 0,55, p < 0,001), używanie tytoniu (HR = 1,21, p = 0,002) oraz strach przed dentystą (HR = 1,26, p = 0,003).
W końcowym modelu wieloczynnikowym tylko wiek, płeć męska, klasyfikacja Kennedy’ego bez przedłużenia dystalnego, palenie tytoniu, lęk przed leczeniem dentystycznym oraz łuk w szczęce pozostały istotnie związane z niepowodzeniem zachowania ruchomych uzupełnień. Jednak żaden z tych czynników nie miał współczynnika ryzyka wyższego niż 2, a większość, z wyjątkiem łuku szczękowego (HR = 1,6), miała współczynnik ryzyka poniżej 1,5. Chociaż zależności te były statystycznie istotne, mają ograniczone znaczenie kliniczne z powodu ich minimalnego wpływu.
„Wskazówki przydatne dla lekarzy w procesie podejmowania decyzji”
Badanie miało pewne ograniczenia, mianowicie dodatkowe czynniki, które mogły wpłynąć na awaryjność protez ruchomych, takie jak ewentualne wady zgryzu, stan pozostałych zębów, czy stan higieny jamy ustnej, nie były dostępne i z tego względu nie zostały uwzględnione w przeglądzie.
– Uzyskane wyniki obejmowały wiele cennych spostrzeżeń, które mogą być użyte w fachowej literaturze na temat prognozowania ruchomych protez, dostarczając lekarzom wskazówek przydatnych w procesie podejmowania decyzji – napisali autorzy artykułu pt. „Retrospective analysis of removable partial denture treatment in a state-sponsored dental school”.
– Polskie społeczeństwo się starzeje, a z tym związana jest m.in. nieuchronna utrata uzębienia oraz konieczność interwencji protetycznej w celu przywrócenia prawidłowej funkcji żucia. Nie wszystkie osoby starsze dysponują funduszami na zaopatrzenie protetyczne w zaawansowanych technologiach, więc niezbędne staje się prawidłowe wykonanie prostych uzupełnień zgodnie z zasadami znanymi od lat. Protetyka powinna zajmować znaczące miejsce jeżeli chodzi o liczbę specjalistów – mów prof. dr hab. Teresa Sierpińska, prezydent Europejskiego Towarzystwa Protetycznego, kierownik Zakładu Protetyki Stomatologicznej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, konsultant krajowy w dziedzinie protetyki stomatologicznej.
Źródła: https://www.drbicuspid.com/
https://linkinghub.elsevier.com/
