Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków 19 września zatwierdziła nową formę pembrolizumabu w postaci podskórnej (subcutaneous - sc) do stosowania u dorosłych i młodzieży (≥12 lat) w terapii nowotworów litych we wskazaniach dotychczas obejmowanych przez postać dożylną (intravenous - iv). Preparat zawiera połączenie pembrolizumabu z berahialuronidazą alfa (PMPh), co umożliwia jego skuteczne wchłanianie po podaniu podskórnym.
Decyzja rejestracyjna została oparta na wynikach randomizowanego badania III fazy 3475A-D77 (NCT05722015), w którym porównywano farmakokinetykę i skuteczność podskórnej oraz dożylnej postaci pembrolizumabu, podawanych w skojarzeniu z chemioterapią u pacjentów z wcześniej nieleczonym, przerzutowym niedrobnokomórkowym rakiem płuca (NDRP, non–small cell lung cancer), bez obecności mutacji aktywujących EGFR, ALK lub ROS1.
Pacjentów (n = 636) losowo przydzielono w stosunku 2:1 do grupy otrzymującej pembrolizumab podskórnie w dawce 790 mg co 6 tygodni lub dożylnie w dawce 400 mg co 6 tygodni, w obu przypadkach w skojarzeniu z chemioterapią opartą na pochodnych platyny. Po dwóch cyklach wstępnych kontynuowano leczenie do maksymalnie 18 cykli. U pacjentów z gruczołowym NDRP zastosowano podtrzymujące leczenie pemetreksedem.
Badanie osiągnęło oba pierwszorzędowe punkty końcowe farmakokinetyczne: pole pod krzywą (AUC) dla cyklu 1 oraz stężenie minimalne w stanie stacjonarnym w cyklu 3 dla postaci podskórnej mieściły się w z góry określonych granicach niegorszości względem postaci dożylnej. Oznacza to, iż biodostępność i utrzymywanie się leku w surowicy po podaniu sc są porównywalne do znanej skuteczności terapii iv.
W zakresie skuteczności klinicznej odsetek odpowiedzi obiektywnych (ORR, objective response rate) wynosił 45 proc. (95 proc. przedział ufności [CI]: 39–52 proc.) w ramieniu podskórnym oraz 42 proc. (95 proc. CI: 33–51 proc.) w ramieniu iv. Mediana czasu do progresji choroby (PFS, progression-free survival) była zbliżona w obu grupach: 8,1 miesiąca (95 proc. CI: 6,3–8,3) vs 7,8 miesiąca (95 proc. CI: 6,2–9,7); współczynnik ryzyka (HR) dla progresji wyniósł 1,05 (95 proc. CI: 0,78–1,43). Mediana czasu przeżycia całkowitego (OS, overall survival) nie została jeszcze osiągnięta w żadnym z ramion (HR dla zgonu: 0,81; 95 proc. CI: 0,53–1,22). Mediana czasu trwania odpowiedzi (DOR, duration of response) wynosiła odpowiednio 9,1 miesiąca vs 8,0 miesiąca dla postaci sc i iv.
Podskórna formulacja pembrolizumabu charakteryzowała się profilem bezpieczeństwa zbliżonym do postaci dożylnej. Działania niepożądane związane z miejscem wstrzyknięcia wystąpiły rzadko (u 2,4 proc. pacjentów) i miały łagodny, nieistotny klinicznie charakter (rumień, ból, stwardnienie, krwiak).
Ogółem, działania niepożądane związane z leczeniem (TRAEs, treatment-related adverse events) wystąpiły u 90 proc. pacjentów w grupie podskórnej, w tym 47 proc. przypadków miało ≥3. stopień nasilenia. Najczęstszymi działaniami niepożądanymi były: niedokrwistość (52,2 proc.), neutropenia (41,8 proc.), małopłytkowość (28,3 proc.), leukopenia (27,9 proc.), nudności (22,3 proc.), podwyższenie aktywności aminotransferazy asparaginianowej – AST (13,1 proc.), zmęczenie (13,1 proc.), niedoczynność tarczycy (12,4 proc.), wzrost poziomu ALT (11,6 proc.) i świąd (10,4 proc.). W grupie dożylnej TRAEs wystąpiły u 96 proc. pacjentów, a profil działań niepożądanych był podobny.
Wprowadzenie podskórnej postaci pembrolizumabu stanowi istotny krok w kierunku zwiększenia komfortu leczenia immunoterapią nowotworów litych. Zmniejszenie czasu podania, potencjalne ograniczenie potrzeby dostępu dożylnego i porównywalna skuteczność oraz bezpieczeństwo otwierają nowe możliwości w leczeniu pacjentów onkologicznych, szczególnie w warunkach ambulatoryjnych.
