Niwolumab czy ipilimumab w leczeniu adiuwantowym czerniaka?

Długoterminowe wyniki rozstrzygnęły dylemat, który rodzaj leczenia uzupełniającego (adiuwantowego) czerniaka o wysokim ryzyku nawrotu jest skuteczniejszy w zapobieganiu wznowy choroby i przekłada się na realne wydłużenie życia pacjentów w perspektywie wielu lat.

Badanie CheckMate 238 już kilka lat temu udowodniło, iż w leczeniu uzupełniającym (adiuwantowym) czerniaka o wysokim ryzyku nawrotu niwolumab jest skuteczniejszy od ipilimumabu w zapobieganiu wznowie choroby. Pozostawało jednak kluczowe pytanie: czy ta wczesna przewaga niwolumabu przekłada się na realne wydłużenie życia pacjentów w perspektywie wielu lat? Najnowsza, końcowa analiza badania CheckMate 238, podsumowująca niemal 9 lat obserwacji, dostarcza ostatecznych odpowiedzi.

Przypomnijmy: w randomizowanym badaniu III fazy pacjentów po operacyjnym usunięciu czerniaka w stadium III lub IV losowo przydzielono do grupy otrzymującej przez rok adiuwantową terapię niwolumabem lub ipilimumabem. Porównywano skuteczność obu leków w zapobieganiu nawrotowi choroby (RFS) oraz ich wpływ na przeżycie całkowite (OS).

Po prawie 9 latach obserwacji potwierdzono trwałą i znaczącą przewagę niwolumabu w zapobieganiu nawrotom choroby. Mediana czasu wolnego od nawrotu była ponad dwukrotnie dłuższa w grupie niwolumabu (61 miesięcy) niż w grupie ipilimumabu (24 miesiące), a odsetek pacjentów wolnych od choroby po 9 latach wynosił odpowiednio 44 proc. vs 37 proc. Niwolumab wykazywał również tendencję do lepszej ochrony przed przerzutami odległymi. Najbardziej zaskakujący okazał się wynik dotyczący przeżycia całkowitego: w obu grupach nie różniło się istotnie statystycznie. Po 9 latach żyło aż 69 proc. pacjentów w grupie niwolumabu i 65 proc. w grupie ipilimumabu. Nie zaobserwowano przy tym żadnych nowych, późnych działań niepożądanych.

9-letnia analiza badania CheckMate 238 w sposób ostateczny potwierdza, iż adiuwantowe leczenie niwolumabem jest skuteczniejsze od ipilimumabu w zapobieganiu nawrotom czerniaka. Jednocześnie pokazuje ona, jak ogromny postęp dokonał się w leczeniu tej choroby – obie terapie, stosowane przez zaledwie rok po operacji, zapewniają długoterminowe przeżycie u większości pacjentów. Choć niwolumab lepiej „zapobiega nawrotom”, ostateczny wynik – długie życie – jest porównywalny dla obu strategii.