Nie żyje Elżbieta Zającówna
Nie żyje ceniona aktorka Elżbieta Zającówna. Zmarła w wieku 66 lat. Popularność przyniosły jej role Natalii z filmu "Vabank" i "Vabank II" czy Hanki Trzebuchowskiej w serialu "Matki, żony i kochanki" Juliusza Machulskiego, O jej śmierci poinformował za pośrednictwem mediów społecznościowych Związek Artystów Scen Polskich.
"Z wielkim smutkiem i niedowierzaniem żegnamy naszą koleżankę Elżbietę Zającównę, członkinię ZASP-u, absolwentkę krakowskiej PWST, którą ukończyła grając Dziewczynę i Bajaderę w przedstawieniu dyplomowym "Pieszo" Mrożka" - napisano w komunikacie. Reklama
Elżbieta Zającówna - choroba
Jak dotąd do publicznej wiadomości nie podano przyczyny śmierci kobiety. Wiadomo jednak iż od lat zmagała się z nieuleczalną chorobą - zaburzeniem krzepliwości krwi - chorobą von Willebranda. - Kiedy poważnie zachorowałam, zrozumiałam, co jest w życiu najważniejsze. Zmieniło się moje podejście do zawodu. Powiedziałam sobie, iż nie będę umierać na scenie - powiedziała kilka lat temu w wywiadzie udzielonym magazynowi "Viva", tłumacząc wycofanie się z pracy aktorskiej.
Co to jest choroba von Willebranda?
Choroba von Willebranda to wrodzone zaburzenie krzepnięcia krwi, spowodowane niedoborem lub nieprawidłową funkcją białka zwanego czynnikiem von Willebranda (vWF). Czynnik ten odgrywa kluczową rolę w procesie krzepnięcia, gdyż odpowiada za przyleganie płytek krwi do miejsc uszkodzenia naczyń oraz stabilizuje czynnik krzepnięcia VIII. Choroba von Willebranda jest najczęstszym wrodzonym zaburzeniem krzepnięcia krwi, które dotyka zarówno mężczyzn, jak i kobiety.
Typy choroby von Willebranda
Istnieją trzy główne typy choroby von Willebranda:
Typ 1 - najczęściej spotykany, o łagodniejszym przebiegu. Występuje częściowy niedobór czynnika von Willebranda.Typ 2 - występuje nieprawidłowe działanie czynnika vWF, pomimo jego obecności w wystarczającej ilości. Może mieć kilka podtypów (2A, 2B, 2M, 2N), różniących się mechanizmem zaburzeń.Typ 3 - najcięższa postać choroby, gdzie czynnik von Willebranda jest praktycznie nieobecny.
Objawy choroby von Willebranda
Objawy choroby von Willebranda są zróżnicowane, zależą od typu choroby oraz stopnia niedoboru lub dysfunkcji vWF. Do najczęstszych objawów należą:
Łatwe powstawanie siniaków - choćby przy minimalnym urazie,Długotrwałe i obfite krwawienia z nosa,Krwawienia z dziąseł - np. po szczotkowaniu zębów,Przedłużające się krwawienia po skaleczeniach, zabiegach chirurgicznych lub dentystycznych,Obfite miesiączki (menorrhagia) - jest to częsty objaw u kobiet z tą chorobą,Krwawienia wewnętrzne - w ciężkich przypadkach, np. do stawów i mięśni.
Objawy mogą pojawić się już we wczesnym dzieciństwie, ale bywają także łagodne, co sprawia, iż u niektórych osób choroba jest wykrywana dopiero podczas wykonywania badań krzepnięcia krwi lub gdy dochodzi do poważniejszego krwawienia, np. po zabiegu chirurgicznym.
Diagnostyka i leczenie
Diagnoza choroby von Willebranda obejmuje badania krwi, które mierzą poziom czynnika von Willebranda oraz czynników krzepnięcia, a także testy oceniające funkcję płytek krwi. W leczeniu stosuje się leki takie jak desmopresyna (DDAVP), która stymuluje uwalnianie czynnika vWF, lub koncentraty czynników krzepnięcia. W przypadku obfitych miesiączek u kobiet pomocne mogą być także leki hormonalne.
Choroba von Willebranda jest schorzeniem przewlekłym, ale przy odpowiednim leczeniu i monitorowaniu można kontrolować objawy i zapobiegać powikłaniom.
