Powszechnie wiadomo, iż karmienie piersią to najlepszy sposób żywienia noworodka. Niektóre kobiety ze względu na stan zdrowia nie mogą karmić piersią. Inne mamy nie chcą, a jeszcze inne decydują się dokarmiać mieszanką, bo mają za mało swojego mleka. Mleko modyfikowane to pokarm na podstawie mleka krowiego lub koziego, które wcześniej zostało poddane modyfikacji. Niestety na razie nie jest możliwe wyprodukowanie takiego pokarmu zastępczego, który idealnie odzwierciedlałby pokarm mamy.
Jakie są rodzaje mlek modyfikowanych
Wyróżniamy:
- mleko modyfikowane 1 – mleko początkowe przeznaczone dla noworodków, które nie ukończyły 6 miesiąca życia
- mleko modyfikowane 2- mleko następne dedykowane dla dzieci od 6 do 12 miesiąca życia
- i kolejno 3,4,5 powyżej 1 roku życia.
O tym jakie mleko modyfikowane podamy dziecku decyduje nie tylko wiek, ale również stan zdrowia malucha. Istnieją choroby metaboliczne i alergie, które uniemożliwiają podawanie określonych składników pokarmowych. Na rynku jest jednak szeroka gama produktów do żywienia specjalistycznego.
Przykładowo:
– Mleko modyfikowane bez laktozy zaleci lekarz dla dziecka, u którego wystąpiła wrodzona nietolerancja laktozy.
– Mleko hipoalergiczne (HA) będzie zawierało zhydrolizowane białko i będzie polecane dla dzieci należących do grupy zwiększonego ryzyka wystąpienia alergii.
– Mleko przeciw ulewaniom (AR) z zagęstnikiem będzie przeznaczone dla niemowląt z tendencją do ulewań.
– Mleko typu comfort być może będzie odpowiednie w przypadku kolek i/lub zaparć.
To jakie mleko modyfikowane podamy noworodkowi powinno być decyzją podjętą w porozumieniu z pediatrą. Być może zadecyduje on o podaniu mleka koziego lub mleka specjalistycznego.
Wszystkie mleka modyfikowane dostępne na rynku powinny mieć podobny skład, jeżeli chodzi o podstawowe składniki odżywcze i wartość energetyczną, bo jest to regulowane przez Dyrektywę Unii Europejskiej i Rozporządzenia Ministra Zdrowia. Typowe składniki, które zawiera mleko modyfikowane to: laktoza, serwatka, tłuszcze, witaminy, minerały, probiotyki. Zdaniem niektórych są też te bardziej kontrowersyjne składniki jak: syrop glukozowy, maltodekstryna, lecytyna sojowa czy olej palmowy.
Syrop glukozowy to cukier używany w produktach spożywczych w celu dosłodzenia.
Maltodekstryna chociaż jest produktem roślinnego pochodzenia to jest wysoce przetworzona. Stosowana jako wypełniacz. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) potwierdziła, iż maltodekstryna jest bezpiecznym dodatkiem do żywności. Ma jednak wysoki indeks glikemiczny-może powodować wzrost poziomu cukru we krwi. Unikać jej powinni chorzy na cukrzycę i insulinooporność.
Lecytynę sojową pozyskuje się z oleju sojowego. W mleku modyfikowanym stanowi element wiążący jego składniki. EFSA (European Food Safety Authority) zatwierdza, iż lecytyna sojowa to produkt nietoksyczny oraz nie powodujący raka. Także Rozporządzenie Komisji Unii Europejskiej odnośnie dodatków do żywności, pozwala na stosowanie lecytyny sojowej w żywności dla niemowląt i małych dzieci, wskazując jedynie ograniczenia ilościowe.
Olej palmowy to olej pozyskiwany z palmy oleistej. W mleku modyfikowanym jest źródłem kwasu palmitynowego, który znajduje się też w mleku matki. Czy jest szkodliwy? Są już badania, iż przyjmowanie przez niemowlęta oleju palmowego wraz z mlekiem modyfikowanym może powodować zmniejszenie wchłaniania tłuszczów i wapnia oraz może powodować problemy z wypróżnianiem. Wyniki tych badań nie są wystarczające, aby zakazać stosowania oleju palmowego w produkcji mleka modyfikowanego.
Jak sprawdzić czy dane mleko pasuje naszemu maluchowi?
Niekiedy po karmieniu pojawiają się u dziecka płacz, niepokój, prężenie, ulewanie, wzdęcia czy bolesne gazy. Może nam się wydawać, iż maluch źle reaguje na dany pokarm. jeżeli mamy wątpliwości najlepsza będzie konsultacja z pediatrą, który pokieruje nas jeżeli będzie trzeba do gastroenterologa. Warto jednak pamiętać o niedojrzałości układu pokarmowego dziecka. Aktywność i ilość wydzielanych enzymów trawiennych zwiększa się i osiąga poziom taki jak u dorosłych w różnym czasie. Mikrobiota jelitowa dojrzewa i stabilizuje się. Nie powinno się też zbyt często zmieniać mleka modyfikowanego.
Jeśli niemowlę chętnie pije wybrane mleko, dobrze je toleruje, przybiera na wadze to warto je podawać cały czas. Nad zmianą firmy lub rodzaju mleka można się zastanowić, o ile maluch nie chce jeść, boli go brzuch, ulewa, ma gazy, niespokojnie śpi.
Warto zgłosić się do lekarza i opisać objawy, jakie towarzyszą bólom brzuszka dziecka. Lekarz pomoże dobrać mieszankę mleczną, odpowiednią dla niedojrzałego jeszcze przewodu pokarmowego dziecka.