Choć 2024 rok trwa już w najlepsze, to warto na chwilę wrócić do 2023 i zapoznać się z pozycjami literatury biegowej, które trafiły na półki w księgarniach. Lista książek o tematyce sportowej, motywacyjnej i biegowej wydłuża się rokrocznie. W 2023 roku w ręce czytelników trafiły zupełnie nowe pozycje książkowe, które opowiadają biegowe lub motywacyjne historie zarówno tych znanych, jak i mniej znanych biegaczy oraz trenerów z całego świata, jak naszego krajowego podwórka. Wydane autobiografie, biografie lub po prostu zbiory porad i planów treningowych stanowią zawsze dobre źródło motywacji oraz wiedzy.
Biegowe trasy świata 50 niesamowitych miejsc w 28 krajach
Autor: publikacja zbiorowa
Jest to praca zbiorowa wielu autorów, która jak podkreśla wydawnictwo, jest niezwykłym przewodnikiem po biegowych trasach świata od Kenii, aż po Kanadę. W tej publikacji można znaleźć 50 zapierających dech tras biegowych z aż 28 państw oraz 150 dodatkowych pozycji, które stanowią idealną pozycję dla biegaczy-turystów.
Czytelnicy w tej książce mogą znaleźć zarówno krótkie biegowe trasy, które sprawdzą się, kiedy chcemy wykonać szybki trening w mieście, jak również te dłuższe, które przecinają cały kraj. Autorzy przedstawili trasy najważniejszych maratonów na świecie, a dla wielbicieli dłuższych zmagań, również długodystansowe trasy ultra. Książka obejmuje najciekawsze, według autorów, trasy biegowe z Afryki, Europy, Azji, Australii i Oceanii oraz Ameryki Północnej, Środkowej i Południowej.
Slow jogging. Japońska droga do witalności
Autor: Kozakiewicz Maciej
Autor książki to jeden z najlepszych znawców w Polsce oraz propagatorów idei slow joggingu. W tym wydawnictwie dzieli się swoim zdobytym doświadczeniem oraz odpowiada między innymi na pytania: co znaczy bieganie z uśmiechem (niko niko), czym slow jogging różni się od zwykłego biegania i nordic walkingu; czy można go uprawiać wszędzie, także we własnym domu; jak zmienić technikę biegania, aby przyniosła jak najwięcej korzyści również sportowych oraz dlaczego warto uprawiać medytację w ruchu?
O samym slow joggingu autor wypowiada się chętnie dzięki swoich mediów społecznościowych, gdzie szczerzy idee tego ruchu: Slow Jogging nie oznacza po prostu “biegania wolno”. To konkretna metoda opracowana na podstawie 48 lat pracy badawczej prof. Hiroakiego Tanaki z Uniwersytetu Fukuoka w Japonii, który udowodnił, iż choćby lekka aktywność fizyczna jest skuteczna dla naszego zdrowia i sprawności […] Może zainteresuje Cię syntetyczna historia biegania…
We wznowionej publikacji czytelnicy znajdą kompletne plany treningowe opracowane przez najlepszych szkoleniowców, dzięki którym choćby z poziomu początkującego można stać się ekspertem, a slow jogging przestanie mieć jakiekolwiek tajemnice.
Kiedy życie mówi: biegnij
Autor: Przemysław Stupnowicz
Jak podkreśla autor, to nie tylko zbiór opowieści o bieganiu. To przewodnik po filozofii życia, który pokazuje, jak zasadnicze wartości, takie jak cierpliwość, wytrwałość i wdzięczność, mogą pomóc w pokonywaniu życiowych przeszkód. To książka dla tych, którzy biegną, dla tych, którzy chcieliby zacząć biegać, ale przede wszystkim dla tych, którzy poszukują inspiracji do życiowych zmian.
Lektura stanowi inspirującą podróż po maratonach z całego świata oraz biegach, które są przepełnione emocjami. Aż dziewięć z dziesięciu rozdziałów to są opisy maratonów, wyjazdów, wycieczek do europejskich miast- każdy rozdział to nowe miasto, nowy bieg i nowa życiowa lekcja. W książce autor udowadnia, iż uprawianie sportu pozwala nie tylko na poprawę kondycji fizycznej oraz psychicznej, ale również na podróżowanie, zobaczenie czegoś interesującego na świecie, poznanie wielu fantastycznych ludzi.
Dodatkowo w książce przedstawione są sylwetki takich biegaczy jak: Paweł Żuk- przebiegł 5000 km w Grecji, Julita Ilczyszyn- zdobywczyni tytuł Wielkiego Pustynnego Szlema, Mathea Allansmith- najstarsza kobieta, która ukończyła maraton, mając 92 lata i 6 miesięcy, czy Yuki Kawauchi- przebiegł 100 maratonów poniżej 2:20.
The Race That Changed Running: The Inside Story of Utmb
Autor: Doug Mayer
Książka autora Douga Mayera pozwala czytelnikowi zrozumieć, o co chodzi w UTMB i dlaczego bieganie przełajowe jest aktywnością fizyczną, która będzie się dalej dynamicznie rozwijać w każdym zakątku globu. Wydana z okazji 20. rocznicy Ultra Trail du Mont Blanc ukazuje ludzką historię stojącą za tym wydarzeniem i opowiada historię tego jednego z najważniejszych wyścigów przełajowych na świecie.
Mayer w swojej książce, do której prolog napisał sam Kilian Jornet, przedstawia historię tego, jak Ultra-Trail du Mont-Blanc (UTMB) stał się jednym z największych wydarzeń sportowych na świecie, wyznaczając jednocześnie nowe granice ludzkiej wytrzymałości. Aby dobrze opisać całą historię, Doug uzyskał nieograniczony dostęp do archiwów UTMB i rozmawiał z ponad 100 osobami, od organizatorów i zwycięzców wyścigów, po ekspertów i naukowców, tych, którzy kochają UTMB, a choćby tych, którzy go nienawidzą. Owocem tej pracy jest książka, która zawiera ponad 200 zdjęć, map i infografik, która stanowi najbardziej wszechstronne spojrzenie na najważniejszy wyścig w historii biegów przełajowych.
Never Finished: Unshackle Your Mind and Win the War Within
Autor: David Goggins
Polska Premiera: 02.2024
Tę książkę można uznać za pamiętnik Davida Gogginsa, w którym to autor celowo i skrupulatnie analizuje każdy chorobliwie brzydki aspekt życia z surową, brutalna i często bolesną szczerością. Dzieli się z czytelnikami swoimi doświadczeniami życiowymi i daje wzór nie tylko tego, jak się podnieść, ale także tego, jak osiągnąć sukces w obliczu przytłaczających przeciwności losu i „pozostać twardym” w całym tym procesie.
W tej książce David zabiera czytelników do swojego laboratorium mentalnego, gdzie rozwinął filozofie, psychologie i strategie, które pozwoliły mu dowiedzieć się, iż to, co uważał za swoje ograniczenia, to dopiero początek, i iż dążenie do wielkości nie ma końca.
Metoda Silvy w sporcie – myśl i bądź mistrzem
Autor: J.Silva / E.Bernd jr.
Wznowione wydanie książki z 1997 roku, z której można dowiedzieć się, jak stosując potężne techniki mentalne Silvy, można poprawić swoją sprawność fizyczną, żyć zdrowiej, szczęśliwiej i osiągać sukcesy. Ta lektura stanowi źródło wiedzy dotyczące tego, jak motywować siebie, pozbywać się nadwagi, walczyć ze złymi nałogami, przyspieszać rekonwalescencję po kontuzjach, być skoncentrowanym oraz poprawiać swoje osiągnięcia.
The Comeback Quotient: A Get-Real Guide to Building Mental Fitness in Sport and Life
Autor: Matt Fitzgerald
Autorem tej książki jest dziennikarz sportowy, który również przez wielu określany jako mistrz gry mentalnej w sportach wytrzymałościowych- Matt Fitzgerald. W tej lekturze dzieli się z czytelnikami historiami o powrotach czołowych sportowców, co ma stanowić źródło motywacji oraz inspiracji dla wszystkich człowieka.
W The Comeback Quotient Matt próbuje odpowiedzieć na dwa główne pytania: Czy czołowi sportowcy, którzy zwyciężają w wielkich wyzwaniach, mają jakąś szczególną cechę oraz, czy każdy może takie cechy nabyć? Począwszy od ultrabiegaczy takich jak Rob Krar, przez triathlonistów takich jak Mirinda Carfrae, aż po wioślarzy, czy narciarzy, kolarzy i biegaczy na całym świecie – Fitzgerald podkreśla i spekuluje na temat tego, co sprawia, iż ich powroty do świata sportu są tak fascynujące. Książka łączy w sobie wciągające historie sportowe oraz naukę, co sprawia, iż czytelnik ma na zawsze zmienić sposób, w jaki postrzega wyzwania, przed którymi staje.
Multidirectional Speed in Sport: Research to Application
Autor: Paul Jones, Thomas Dos’Santos
Książka ta stanowi przegląd nauki o prędkości wielokierunkowej i przekłada te informacje na zastosowania w świecie rzeczywistym. Prędkość wielokierunkowa, na której skupiają się autorzy książki, to globalny termin opisujący kompetencje i zdolność do wykonywania takich czynności jak: przyspieszanie, zwalnianie, zmiany kierunku i ostatecznie utrzymywanie prędkości w wielu kierunkach i ruchach w kontekście scenariuszy specyficznych dla sportu, obejmujących zwinność, szybkość i wiele innych powiązanych cech.
Ta pozycja stanowi idealne źródło wiedzy dla studentów nauk o sporcie oraz wszystkich osób zajmujących się szkoleniem sportowców (np. trenerów, fizjoterapeutów, trenerów lekkoatletycznych), badaczy zajmujących się naukami o sporcie i medycyną sportową oraz miłośników sportu.
Race To Be Myself
Autor: Semenya Caster
Caster Semenya, to południowoafrykańska lekkoatletka, biegaczka specjalizująca się w średnich dystansach, która walczy z hiperandrogenizmem, czyli nadmiarem męskich hormonów, przez co zdaniem IAAF powinna być klasyfikowana jako mężczyzna, bo poziom testosteronu w jej organizmie jest zbyt wysoki. W 2012 roku zajęła drugie miejsce i zdobyła srebrny medal podczas Igrzysk Olimpijskich w Londynie, jednak w 2017 po dyskwalifikacji Mariji Sawinowej z powodu dopingu, przyznano jej złoty medal olimpijski. W 2016 roku została mistrzynią olimpijska na igrzyskach w Rio de Janeiro w biegu na 800 metrów z wynikiem 1:55.28.
W wydanej książce Caster własnymi słowami przedstawia najważniejsze momenty, które zdefiniowały jej historię. Prezentuje czytelnikowi podróż, jaką przebyła od dzieciństwa do dorosłości. Opisuje ona szczegółowo, co działo się za kulisami, kiedy zyskała międzynarodową sławę, i jakie to uczucie, gdy jej ciało zostało poddane badaniom. W tej lekturze autorka porusza również tematy związane z polityką dotyczącą rasy, płci i seksualności, jaka kształtuje się na najwyższych poziomach sportów wyczynowych oraz dlaczego jest zdeterminowana, by kontynuować walkę o prawo do wolności. Jak podkreśla: jest to książka o wolności osobistej i miłości do samej siebie oraz, jak ważne jest posiadanie siły i odwagi, aby realizować swoje marzenia – bez względu na to, co stanie Ci na drodze.
The Longest Race: Inside the Secret World of Abuse, Doping, and Deception on Nike’s Elite Running Team
Autor: Kara Goucher, Mary Pilon
W tek książce Goucher odważnie i przenikliwie dzieli się swoimi doświadczeniami z czasów, kiedy trenowała w Nike Oregon Project pod okiem jednego z najbardziej rozpoznawalnych trenerów na świecie: Alberto Salazara. Opisane wspomnienia obejmują wykorzystywanie seksualne i skrajną kontrolę nad wszystkimi aspektami jej życia. Autorki ukazują w tej lekturze to, jakie mroczne sekrety skrywał Salazar, chowając je za kulisami sławy oraz to, jak przesunął granice przepisów antydopingowych i stworzył coś, co Kara przeżyła i traktowała jako „kulturę przemocy”.
Pilon oraz sama Kara, pokazują, jak zawodniczka wyłamała się i stała się kluczowym świadkiem, który pomógł w doprowadzeniu Salazara do zakazu trenowania na poziomie olimpijskim. Książka ukazuje, jak zawodniczka przełamała strach przed utratą wszystkiego, przezwyciężyła potężne siły, aby przejąć kontrolę nad swoim życiem i karierą, dzięki czemu na nowo odzyskała miłość do biegania.
W 2023 roku światło dzienne ujrzało wiele ciekawych pozycji i nie sposób je wszystkie wymienić. Oprócz wyżej wymienionych książek warto również zwrócić uwagę na takie tytuły jak: Good for a Girl: A Woman Running in a Man’s World (autor: Lauren Fleshman), Choosing to Run: A Memoir (autor: Des Linden, Bonnie D. Ford) oraz Up to Speed: The Groundbreaking Science of Women Athletes (autor: Christine Yu)
Warto zwrócić jeszcze uwagę na kilka pozycji, które miały swoją premierę w drugiej połowie 2022 roku, a dopiero teraz zyskują na popularności. Są to m.in.
- Umysł Ultrasa- Historie Polskich Biegaczy Ultradystansów (autor: Marcin „Gapa” Gapiński)- jak mówi sam autor: to zbiór rozmów z pionierami biegów ultra w Polsce. Są to: Zbyszek Malinowski, Jacek Łabudzki, Edziu Dudek, Tadziu Spychalski, Henryk Czerniak, Irena i Mirosław Lasotowie, Mirosław Wira. Jest to, jak na razie jedyna taka książka w Polsce, pokazująca zmagania biegaczy, podejście do biegania i życia ludzi, którzy zaczynali przygodę biegową w czasach, kiedy w Polsce o bieganiu mówiło się mało, albo wcale. Nie było super butów i ubrań, nie było super zegarków, żeli oraz wiedzy specjalistycznej. Ilość biegów była niewielka;
- Out and Back: A Runner’s Story of Survival Against All Odds (autor: Hillary Allen)- książka ta opisuje walkę autorki z kontuzją, powrót do pełnego zdrowia oraz do życia, które kocha, jako światowej klasy ultramaratonka.
Człowiek to jest!
Autor: Łukasz Panfil
Na początku 2024 roku na biegowym rynku pojawiła się książka autorstwa znanego i popularnego komentatora sportowego Łukasza Panfila. Książka zawiera niezwykłe i interesujące historie autora, którymi pokazuje miłość do biegania i lekkiej atletyki. Bohaterami książki są sportowcy z różnych kręgów, zarówno wyczynowi jak i totalnie amatorscy. W tej historii sport jest tylko tłem, a najważniejsze są losy ludzkie. Czasami mocno skomplikowane, nie zawsze lekkie i zwykle naznaczone przeszkodami.
Czytanie książek biegowych to idealny bodziec do zdobycia dodatkowej motywacji szczególnie teraz, kiedy pogoda nie zachęca do treningów na zewnątrz. Decydując się na książki z tematyki biegowej, zyskamy inspiracje oraz motywację do przygotowań do zbliżającego się sezonu startowego, oraz poszerzymy swój zasób wiedzy. Każda dawka pozytywnej energii oraz każda dobra rada, jak poprawić swój wynik, może okazać się bardzo przydatna. Teraz gdy dni są krótsze, mamy więcej czasu w czytanie, więc może zamiast sięgać po pilot i rozpoczynać kolejny serial, warto sięgnąć na półkę z książkami.
Zapowiada się, iż rok 2024 będzie również pełen premier nowych książek o bieganiu i wyrażam nadzieję, iż będzie się ich pojawiało coraz więcej.