Kolka niemowlęca cz.1

Kolkę rozpoznajemy u niemowlęcia, które spełnia wszystkie poniższe kryteria (IV kryteria rzymskie):

• u dziecka obserwuje się nawracające i przedłużone okresy płaczu, niepokoju, grymaszenia rozpoczynające się i kończące bez uchwytnej przyczyny, którym rodzice nie mogą zaradzić
• dziecko prawidłowo się rozwija, nie ma gorączki i innych chorób
• objawy pojawiają się zaraz po urodzeniu i ustępują do 5 miesiąca życia

kolkę rozpoznajemy wtedy, gdy u zdrowego dziecka okresy intensywnego, niewyjaśnionego płaczu lub niepokoju realizowane są ponad 3 godziny na dobę, przez więcej niż 3 dni w tygodniu i dłużej niż 3 tygodnie

tzw. kryteria Wessela lub „reguła trzech” (1954 roku Morris Wessel, amerykański pediatra)

Kolka występuje ona u ok. 10-40% niemowląt do 3 miesiąca życia

Kolka w większości przypadków ustępuje około 3 miesiąca życia

Wśród przyczyn kolki niemowlęcej należy wymienić:

• niedojrzałość układu pokarmowego, w tym układu neuroendokrynnego, prowadzącą do zaburzeń perystaltyki jelit
• niedojrzałość układu nerwowego odpowiadającego za czucie trzewne, który odbiera fizjologiczne bodźce w postaci rozciągania ściany jelita przez pokarm czy też przez gazy jelitowe, a także uczucie parcia na stolec jako bolesne
• przeciążenie objętościowe niezaadaptowanego przewodu pokarmowego niemowlęcia w wyniku spożywania przez dziecko stosunkowo dużej ilości pokarmu w porównaniu z jego masą ciała
• połykanie powietrza w czasie jedzenia lub nadmierne wytwarzanie gazów w jelitach
• zaburzenia flory jelitowej
• przenoszenie na dziecko niepokoju rodziców
• nieprawidłową technikę karmienia lub opieki nad dzieckiem
• nadmiar bodźców zewnętrznych współistniejący z niedojrzałością układu nerwowego

Stanowisko grupy ekspertów w sprawie stosowania żywności specjalnego przeznaczenia medycznego w terapii zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego u niemowląt (1)

Nie ma również dobrych metodologicznie i ilościowo badań potwierdzających skuteczność różnego typu postępowania farmakologicznego w przypadku kolki niemowlęcej i ulewań

Składniki, których należy poszukiwać w mlekach specjalistycznych dla pacjentów z zaburzeniami czynnościowymi przewodu pokarmowego u niemowląt

Stanowisko grupy ekspertów w sprawie stosowania żywności specjalnego przeznaczenia medycznego w terapii zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego u niemowląt (1)

Postępowanie u dzieci z kolką niemowlęcą karmionych piersią

U niemowląt wykazujących nasilony płacz i niepokój, zwłaszcza po jedzeniu, u których możemy podejrzewać alergię jako tło dolegliwości, można zastosować próbnie u matki 2-4-tygodniową dietę bezmleczną z ponownym włączeniem do jadłospisu mleka oraz produktów mlecznych po tym okresie i obserwacją ewentualnego nawrotu niepokoju u dziecka

Istnieją, choć niejednoznaczne, dowody na to, iż suplementacja probiotyku Lactobacillus reuteri DSM 17938 podawanego w kroplach dzieciom karmionym piersią z kolką jelitową może przynieść korzystne efekty w zmniejszeniu jej nasilenia

Istnieją dane wskazujące na to, iż mieszanina probiotyków (probiotic mixture; np. niedostępne w Polsce Visbiome De Simone Formulation, DuPont Danisco oraz dostępny w naszym kraju Vivomixx) jest bezpieczna i skuteczna w zwalczaniu kolki u niemowląt karmionych piersią

Postępowanie u dzieci z kolką niemowlęcą karmionych mlekiem modyfikowanym lub w sposób mieszany

U niektórych niemowląt, szczególnie u tych obciążonych rodzinnie atopią lub wykazujących objawy alergiczne, korzystne może się okazać próbne (na 2-4 tygodnie) zastosowanie diety bezmlecznej (hydrolizat o znacznym stopniu hydrolizy białka). Po 2 tygodniach należy sprowokować dziecko mieszanką mleczną. W przypadku ponownego pojawienia się dolegliwości trzeba odstawić białko mleka krowiego na okres 6-9 miesięcy

W przypadku podejrzenia względnego niedoboru laktazy (wzdęcie brzucha, wodniste, strzelające, pieniste stolce) należy rozważyć zastosowanie mleka modyfikowanego o obniżonej zawartości laktozy lub bez laktozy

W pojedynczych badaniach wykazano niewielką skuteczność w leczeniu kolki mleka modyfikowanego wzbogaconego w prebiotyki, probiotyki, a także tzw. mieszanek fermentowanych. Niewielka liczba oraz niska jakość danych naukowych nie przemawiają ani za podawaniem tych mieszanek, ani przeciw ich stosowaniu w leczeniu kolki niemowlęcej

W jednym badaniu z podwójnie ślepą próbą wykazano znamienne statystycznie zmniejszenie nasilenia kolki w przypadku zastosowania mleka modyfikowanego z obniżoną zawartością laktozy, z częściowo hydrolizowanym białkiem, wzbogaconego w β-palmitynian oraz mieszaninę specyficznych prebiotyków w postaci kompozycji galakto- i fruktooligosacharydów (GOS i FOS) w stosunku 9:1 w ilości 0,8 g/100 ml

Algorytm postępowania

Stanowisko grupy ekspertów w sprawie stosowania żywności specjalnego przeznaczenia medycznego w terapii zaburzeń czynnościowych przewodu pokarmowego u niemowląt (1)

Mleka dostępne na rynku

Opracowanie doktor Weronika Stefaniak (IG: @dr_simplemedicine)

CAPRICARE

• jedyne przebadane klinicznie mleko modyfikowane produkowane na bazie mleka koziego
• mleko kozie ze swej natury jest lekkostrawne, ma inny skład frakcji białkowej niż mleko krowie, zachowuje się w dziecięcym brzuszku w odmienny sposób i jest dla niego dużo łagodniejsze
• profil kazeinowy mleka koziego wykazuje duże podobieństwo do mleka kobiecego dzięki temu mleko modyfikowane na bazie mleka koziego tworzy w żołądku miękki, luźny i delikatniejszy skrzep, który zapewnia enzymom trawiennym lepszy dostęp do białka, wspomagając tym samym trawienie
• mleko kozie może zostać strawione przez organizm w ciągu 20 minut, podczas gdy na ten sam proces w przypadku mleka krowiego zajmie aż od 2 do 4 godzin
• może być bardziej odpowiednie dla dzieci z problemami żołądkowo – jelitowymi właśnie dzięki temu, iż jest szybciej i łatwiej trawione
• mleko kozie zawiera osiem razy więcej probiotyków niż mleko krowie oraz prebiotycznych oligosacharydów w porównaniu do mlek modyfikowanych na bazie mleka krowiego
• na bazie mleka koziego występuje też mniejsze ryzyko wystąpienia reakcji alergicznych
• w trakcie 12-miesięcznego badania u niemowląt karmionych modyfikowanym mlekiem kozim rzadziej obserwowano występowanie egzemy

ENFAMIL PREMIUM COMFORT

• jest dobrze tolerowane przez niemowlęta, nie powoduje zaparć
• szybko i łatwo się przyrządza
• posiada przyjemną konsystencję
• skład mleka zawiera zbyt dużą ilość niepotrzebnych składników, w tym olej palmowy oraz syrop glukozowy
• wysoka cena

HIPP COMFORT COMBIOTIK

• mleko cechuje się bardzo dobrym składem, pełnym minerałów i substancji odżywczych, tak potrzebnych do prawidłowego wzrastania dziecka
• zawiera również naturalne kultury bakterii mlekowych, pierwotnie pochodzące z kobiecego mleka
• pokarm jest lekkostrawny, nie powoduje kolek i zaburzeń wypróżniania u niemowlaków
• mleko ma przyjemną konsystencję, która jest nad wyraz tolerowana przez najmłodszych degustatorów, delikatny smak i zapach
• niestety jego istotną wadą może być to, iż zawiera laktozę i nie sprawdzi się u maluszków cierpiących na nietolerancję tego składnika
• wysoka cena
• kartonowe opakowanie

HUMANA AColic

• to odpowiedź na kolki, wzdęcia czy zaparcia
• może być stosowane jako uzupełnienie karmienia piersią, bądź do wyłącznego żywienia już od urodzenia
• z zawartością hydrolizowanego białka (HP) dla niedojrzałego układu pokarmowego wcześniaków
• obniżona zawartość laktozy: co ogranicza gromadzenie się gazów
• lipomilk: to lekkostrawna mieszanka lipidowa opracowana wyłącznie dla Humana, która jest bogata w substancje
• zmiękczające konsystencję składające się z naturalnego tłuszczu z mleka, regulując tym samym pracę jelit i zmniejsza nasilenie kolki.

U dzieci karmionych mlekiem modyfikowanym w przeglądzie systematycznym 13 badań stwierdzono skrócenie czasu płaczu po zmianie mieszanki na hydrolizaty o nieznacznym bądź znacznym stopniu hydrolizy lub mieszanki elementarne. Dlatego też u niektórych dzieci można spróbować zmiany mieszanki, ale najlepiej robić to po konsultacji z lekarzem, który na podstawie wywiadu i badania zaproponuje odpowiednie mleko oraz ustali okres obserwacji z przeprowadzonego badania wynika, iż zarówno podawanie M. chamomilla L., M. officinalis L i tyndalizowanych bakterii z gatunku L. acidophilus (HA122), jak i samych bakterii z gatunku L. reuteri DSM 17938 jest znamiennie skuteczniejsze od podawania symetykonu w kolce niemowlęcej. Rejestracja badania klinicznego: ClinicalTrials.gov: NCT02708238

NAN EXPERT SENSITIVE

• obniżona zawartość laktozy
• obecne kultury bakterii Lactobacillus reuteri, hydrolizowane białko, długołańcuchowe wielonienasycone kwasy tłuszczowe
• obecność maltodekstryny przeciwskazane u dzieci: z alergią na białka mleka krowiego, galaktozemia, nietolerancja laktozy, nietolerancja maltozy, zaburzeniami wchłaniania glukozy i laktozy

NESTLE NAN OPTIPRO

• mieszanka przeznaczona do karmienia od pierwszego dnia życia i jako mleko początkowe sprawdza się bardzo dobrze
• zawiera witaminy C, E, niacynę, kwas pantotenowy, kwas foliowy, biotynę i wiele innych niezbędnych do prawidłowego rozwoju dziecka
• Tym, co wyróżnia NESTLE NAN OPTIPRO są aktywne kultury bakterii B.lactis, a także wysokiej jakości białko. Dzięki temu układ pokarmowy noworodka nie jest nadmiernie obciążony.
• bardzo gwałtownie rozpuszcza się w wodzie, co znacząco wpływa na skrócenie czasu przygotowania posiłku; co więcej, rozpuszcza się dobrze, a to oznacza brak grudek, które mogłyby zatykać smoczek;
• dobry smak sprawia, iż dzieci chętnie spożywają mleko modyfikowane
• bardzo dobrze reguluje pracę jelit, a zatem zapobiega zatwardzeniom, chroni przed bólem brzucha, a także nie powoduje ulewania się pokarmu

NESTLE NAN TOTAL EXPERT COMFORT

• może być podawane jako jedyne źródło pożywienia niemowlętom już od pierwszego dnia życia do 12 miesiąca
• zawiera wszystkie składniki odżywcze “podstawowe” zgodne z ROZPORZĄDZENIEM MINISTRA ZDROWIA z dnia 16 września 2010 r. w sprawie środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego
• w składzie posiada dodatkowo skrobię ziemniaczaną, która zagęszcza pokarm i przyczynia się do zmniejszenia ilości ulewań pokarmu, oraz błonnik GOS/FOS poprawiający jakość stolca, natomiast kultury bakterii L. reuteri poprawiają częstotliwość wypróżnień, a częściowo hydrolizowane białko przyspiesza opróżnianie żołądka i pozytywnie wpływa na miękkość stolca.

NUTRICIA BEBIKO COMFORT

• można bezpiecznie stosować je od pierwszych dni życia dziecka
• obecność błonnika, kwasów tłuszczowych i witaminy, czyli wszystko to, czego potrzebuje niemowlę przez pierwsze sześć miesięcy swojego życia
• dzięki zastosowaniu lekkostrawnego, zhydrolizowanego białka i obniżonego poziomu laktozy bardzo dobrze sprawdza się jako mleko specjalnego przeznaczenia żywieniowego
• bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie, nie pozostawiając grudek i nie wymagając wiele czasu w przygotowanie posiłku
• pomaga na wszelkie dolegliwości brzuszne wynikające z niedoskonałości układu pokarmowego
• smakuje dziecku, a przy tym nie jest sztucznie dosładzane

NUTRICIA BEBILON PROEXPERT COMFORT

• specjalny skład białek hydrolizowanych obniżona zawartości laktozy wpływa na dużą lekkostrawność mleka
• obecność kwasów tłuszczowych i węglowodanów zapobiega zaparciom, a także łagodzą dolegliwości układu pokarmowego
• mleko to wyróżnia przede wszystkim bardzo dobry wpływ na układ pokarmowy niemowlaka i noworodka
• powstrzymuje zaparcia i kolki, przeciwdziała bólom brzucha różnego pochodzenia, a także jest bardzo dobrym wsparciem w przypadku dzieci wykazujących złą tolerancję laktozy
• z uwagi na nieco bardziej gęstszą konsystencję mleko to jest dobre dla bardziej łapczywie jedzących dzieci
• nie krztuszą się nim i są zmuszone do nieco wolniejszego przełykania
• bardzo wygodne opakowanie w postaci puszki, pozornie element ten nie ma znaczenia, jednak puszka nie tylko przyspiesza przygotowanie posiłku, ale też chroni mleko przed dostaniem się do niego niepożądanych substancji oraz zabezpiecza przed wilgocią

Bibliografia:

• https://podyplomie.pl/pediatria/35372,stanowisko-grupy-ekspertow-w-sprawie-stosowania-zywnosci-specjalnego-przeznaczenia-medycznego-w
• https://podyplomie.pl/pediatria/15717,kolka-niemowleca
• https://1000dni.pl/0-6-miesiecy/sposoby-na-kolke
• https://1000dni.pl/0-6-miesiecy/kolka-ulewanie-zaparcia-najczestsze-problemy-z
• https://www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/141714,kolka-niemowleca-rozpoznanie-i-leczenie
• https://www.mp.pl/pytania/pediatria/chapter/B25.QA.1.6.3.
• https://www.mp.pl/pytania/pediatria/najnowsze-pytania/181011,skutecznosc-preparatow-zawierajacych-laktaze-u-dzieci-z-objawami-kolki-niemowlecej
• https://www.mp.pl/pytania/pediatria/chapter/B25.QA.1.6.13.
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30656551
• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/30504935
• https://nuppi.pl/mleko-na-kolki/
• https://matkaaptekarka.pl/najskuteczniejszy-sposob-na-kolki-u-niemowlat-znasz-juz-go/