Szacuje się, iż choćby 35 proc. populacji doświadczyło ataku paniki, nazywanego też lękiem czy uczuciem paraliżującego strachu. Jak rozpoznać atak paniki, aby móc poradzić sobie w tej sytuacji i czy można wyeliminować ten problem samemu?
REKLAMA
Atak paniki może spotkać cię wszędzie. Jak się zaczyna? Jak sobie z nim poradzić? (zdjęcie ilustracyjne) Fot. Motortion / iStock
Objawy ataku paniki - czego możesz się spodziewać?
Ataki skrajnego niepokoju zdarzają się często i przychodzą nagle, bez żadnego zagrożenia z zewnątrz. Po czym poznać, iż zbliża się ta chwila? Jak zaczyna się atak paniki? Fizyczne objawy tego stanu mogą obejmować takie symptomy, jak:
przyspieszone bicie serca,
uczucie duszności,
problemy z oddychaniem,
zawroty głowy,
drżenie i napięcie mięśni,
pocenie się,
suchość w ustach,
uderzenia gorąca,
mrowienie ramion i dłoni,
uczucie ucisku w klatce piersiowej,
nudności,
ból brzucha.
Oprócz objawów fizycznych podczas ataku paniki mogą pojawić się też reakcje psychiczne:
niespokojne i irracjonalne myślenie,
silne poczucie strachu,
złe przeczucia,
poczucie nierzeczywistości,
poczucie oderwania od otoczenia,
strach przed szaleństwem,
strach przed utratą kontroli,
strach przed śmiercią.
Jak zaczyna się atak paniki i ile trwa?
Nie bez przyczyny atak paniki określa się mianem epizodu. Atak zwykle trwa od kilku minut do pół godziny. Jednak warto podkreślić, iż skutki zarówno fizyczne, jak i emocjonalne mogą zostać z nami choćby do kilku godzin po zdarzeniu. Osobie, która miewa częste i długotrwałe ataki paniki, grozi wycofanie z życia społecznego i alienacja. Strach przed atakiem może skutecznie zatrzymać w domu i utrudnić wywiązywanie się z codziennych obowiązków.
Jak poradzić sobie z atakiem paniki? Dlaczego to się dzieje?
Atak paniki może pojawić się znikąd - choćby podczas wykonywania rutynowych czynności, takich jak na przykład oglądanie telewizji, szykowanie się do snu. Atak paniki charakteryzuje to, iż mimo braku konkretnego zdarzenia pojawia się reakcja organizmu określana mianem "uciekaj albo walcz". Dlaczego można doświadczyć tak silnych emocji i całej listy objawów fizycznych? Do najczęstszych przyczyn powstawania ataków paniki należą:
nagła zmiana otoczenia - np. wejście do zatłoczonego pokoju, dusznej sali;
długotrwały stres - sprzyja wytwarzaniu adrenaliny;
traumatyczne wydarzenie - może nas zalać dużą ilością substancji chemicznych;
hiperwentylacja nawykowa - czyli bardzo szybkie wdychanie i wydychanie powietrza, które zaburza równowagę gazową krwi;
zbyt duży wysiłek fizyczny,
zbyt duża ilość kofeiny - picie zbyt dużej ilości kawy, herbaty, napojów energetycznych;
skutki zażywania niektórych leków, ale też narkotyków lub alkoholu.
Podczas ataku paniki zawsze warto szukać pomocy, a w nagłych wypadkach całkiem uzasadnione jest wezwanie karetki. Tylko lekarz może zdiagnozować faktyczny problem - atak paniki można bowiem pomylić z konkretną chorobą. Na przykład:
astmą,
cukrzycą,
nadczynnością tarczycy,
problemami z sercem,
dolegliwościami ucha wewnętrznego,
poporodową nadczynność tarczycy.
Jak poradzić sobie z atakiem paniki? Czego nie robić?
To, czego należy unikać, to negatywny wewnętrzny dialog, komunikaty typu: "przestań panikować", "uspokój się" - to na pewno nie pomoże.
Podczas ataku paniki paradoksalnie warto przypomnieć sobie ostatnie takie zdarzenie, podczas którego nic się nam złego nie stało.
Dobrym rozwiązaniem będzie też przekierowanie uwagi na coś innego. Można liczyć do 100, skupić się na widoku, który mamy przed sobą lub słowach ulubionej piosenki.
Zamiast uciekać, lepiej będzie przeczekać. Atak minie i będzie to dowód na to, iż możemy sobie poradzić.
Atak paniki - leczenie
Po wyeliminowaniu przez lekarza wyżej wymienionych chorób, które mogą dawać objawy podobne do ataku paniki, warto skupić się na temacie lęków. Tu pomóc mogą:
dedykowane leki, które można przyjmować i odstawiać tylko pod okiem specjalisty,
terapia poznawczo-behawioralna u psychoterapeuty,
techniki relaksacyjne,
metody radzenia sobie ze stresem,
zmiana diety, stylu życia.
Być może kombinacja wszystkich powyższych metod przyniesie najlepsze rezultaty, jednak o finalnym przebiegu leczenia zawsze decyduje lekarz psychiatra, który przepisuje leki lub psychoterapeuta, który prowadzi terapię.
