Władze Holandii i Szwecji zalecają swoim obywatelom posiadanie gotówki w domu jako zabezpieczenia na wypadek cyberataków, które mogą sparaliżować sektor bankowy. Eksperci przestrzegają, iż podobne ryzyko dotyczy również innych krajów, w tym Polski.
Fot. Warszawa w Pigułce
Europejskie banki centralne apelują
W dobie rosnących zagrożeń cyfrowych coraz więcej osób zastanawia się, jak przygotować się na możliwe awarie systemów finansowych. Czy gotówka może być ratunkiem w sytuacji kryzysowej? Europejskie banki centralne wydają zalecenia. Holenderski Bank Centralny rekomenduje przechowywanie od 200 do 500 euro jako rezerwy umożliwiającej funkcjonowanie w razie problemów z dostępem do środków na kontach bankowych. Szwedzkie władze zalecają natomiast kwotę minimum 170 euro, co ma wystarczyć na tygodniowe zakupy dla jednej osoby.
Polskie instytucje finansowe nie wprowadziły oficjalnych wytycznych dotyczących trzymania gotówki, ale eksperci sugerują posiadanie tzw. żelaznego zapasu, który pozwoli na przetrwanie co najmniej kilku dni bez dostępu do systemów bankowych.
Coraz częściej mówi się również o dywersyfikacji oszczędności. Posiadanie części środków w różnych walutach, takich jak euro czy dolary, może zwiększyć stabilność finansową w sytuacjach kryzysowych.
Rosnące zagrożenie cyberatakami również w Polsce
Obawy przed cyberatakami nie są bezpodstawne. Wiceprezes banku centralnego Danii, Ulrik Nodgaard, w wywiadzie dla Bloomberga ostrzegł, iż ataki na skandynawskie banki, prawdopodobnie organizowane przez hakerów powiązanych z Rosją, stanowią w tej chwili największe zagrożenie dla stabilności finansowej regionu.
Polska również nie jest wolna od podobnych incydentów. Grupa hakerska NoName, kojarzona z Rosją, przeprowadziła ataki na Giełdę Papierów Wartościowych oraz strony logowania kilku banków, w tym Raiffeisen Bank, BOŚ Bank i PZU. Efektem były czasowe trudności w dostępie do kont bankowych.
Czy Polacy powinni przygotować się na ograniczony dostęp do bankowości?
Historia pokazuje, iż kryzysy finansowe mogą prowadzić do czasowych ograniczeń w dostępie do środków zgromadzonych na rachunkach. Podczas kryzysu w 2008 roku oraz w trakcie pandemii COVID-19 niektóre państwa wprowadzały limity wypłat, a banki miały problemy z obsługą klientów.
Eksperci ds. bezpieczeństwa finansowego podkreślają, iż przechowywanie gotówki w domu nie oznacza rezygnacji z bankowości elektronicznej, ale stanowi dodatkową warstwę zabezpieczenia. W sytuacji awarii systemów, ataku hakerskiego lub innego kryzysu, gotówka pozwala na pokrycie najważniejszych wydatków, takich jak żywność, paliwo czy leki.
Jak przygotować się na sytuacje awaryjne?
Zdaniem ekspertów warto przestrzegać kilku zasad:
- Trzymać rozsądną ilość gotówki – na poziomie umożliwiającym funkcjonowanie przez kilka dni lub tydzień,
- Przechowywać pieniądze w bezpiecznym miejscu, ale nie w jednym miejscu, aby zminimalizować ryzyko kradzieży,
- Dywersyfikować oszczędności, posiadając część środków w obcych walutach,
- Monitorować sytuację gospodarczą i być przygotowanym na możliwe zakłócenia w systemie bankowym.
Czy gotówka wraca do łask?
Mimo rosnącej popularności płatności elektronicznych i cyfrowych portfeli, sytuacje kryzysowe pokazują, iż gotówka przez cały czas pełni kluczową rolę jako zabezpieczenie finansowe. W obliczu zagrożeń cybernetycznych i potencjalnych problemów z dostępem do bankowości elektronicznej, posiadanie gotówkowej rezerwy może stać się elementem osobistej strategii bezpieczeństwa.
Chociaż w Polsce nie ma oficjalnych zaleceń w tej sprawie, coraz więcej ekspertów rekomenduje przygotowanie się na ewentualne trudności w dostępie do systemów finansowych. W świecie coraz bardziej uzależnionym od technologii, umiejętne zarządzanie środkami gotówkowymi może okazać się nieocenione.
