Drenaż limfatyczny jest metodą fizjoterapeutyczną polegającą na usprawnieniu przepływu płynów i limfy w organizmie oraz na odblokowaniu zastojów uniemożliwiających prawidłowe funkcjonowanie układu limfatycznego. Głównymi wskazaniami do wykonywania tego zabiegu są różnego typu obrzęki, zmęczenie mięśni, cellulit i zaburzenia krążenia obwodowego.
Wyróżnia się dwa rodzaje drenażu limfatycznego:
- manualny drenaż limfatyczny, czyli taki, który jest wykonywany manualnie (najczęściej przez wykwalifikowanego fizjoterapeutę lub masażystę). Podczas zabiegu opracowuje się węzły chłonne zbierające chłonkę z problematycznej okolicy i wykonuje się delikatne ruchy przepychające w kierunku ujść żylnych.
- mechaniczny drenaż limfatyczny (presoterapia) wykonywany przy użyciu specjalnych urządzeń. Aparat do presoterapii naprzemiennie napełnia i opróżnia poszczególne komory mankietów nałożonych na kończyny w określonym tempie i z dopasowaną siłą.
Drenaż limfatyczny – efekty
Drenaż limfatyczny ma wiele zastosowań. Jest wykorzystywany w przebiegu leczenia wielu schorzeń działając zarówno na ich przyczynę, jak i na objawy. Poprzez udrażnianie naczyń limfatycznych i pobudzanie węzłów chłonnych do pracy usprawnia działanie całego organizmu – przyspiesza krążenie krwi. Prowadzi to do szybszego procesu wymiany składników odżywczych w tkankach. Duże znaczenie w efektywności terapii ma jej regularność. Ilość i częstotliwość zabiegów jest zawsze indywidualnie dopasowywana do potrzeb i stanu pacjenta oraz od efektów, które chce osiągnąć.
Drenaż limfatyczny jest najczęściej stosowany w profilaktyce i leczeniu obrzęków limfatycznych. Odpowiednio zaplanowane i wykonywane zabiegi zarówno manualne jak i mechaniczne pozwalają na skuteczne łagodzenie objawów w stanach pooperacyjnych, pourazowych, po mastektomii. Będą pomocne także w przebiegu ciąży czy chorób tarczycy, gdzie występują zaburzenia gospodarki hormonalnej.
Poprzez poprawę ukrwienia drenaż limfatyczny przynosi dużą ulgę pacjentom zmagającym się z chorobami reumatycznymi (m.in. reumatoidalne zapalenie stawów, młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów), chorobami zwyrodnieniowymi, dną moczanową oraz w przypadku uczucia „ciężkich nóg” na koniec dnia.
Drenaż limfatyczny coraz częściej jest wykorzystywany ze względu na działanie estetyczne. Oprócz gabinetów fizjoterapeutycznych urządzenia do presoterapii można znaleźć także w gabinetach kosmetycznych lub salonach odnowy biologicznej. Działając na układ chłonny przyspiesza przemianę materii i pomaga w walce z nadwagą i otyłością. Wspomaga także usuwanie nadmiaru wody z organizmu, co skutecznie zmniejsza cellulit wodny. Dzięki lepszemu ukrwieniu skóra staje się odżywiona, elastyczna i wyrównuje się jej koloryt. Należy jednak pamiętać, iż najlepsze efekty przynosi połączenie aktywności fizycznej, zdrowej diety i regularnych zabiegów.
Drenaż limfatyczny – przeciwwskazania
Zabieg drenażu limfatycznego jest z reguły bezpieczny i skuteczny, jeżeli wykonujemy go zgodnie ze wskazaniami i metodyką. Należy jednak pamiętać, iż jak przy każdej metodzie występują względne i bezwzględne przeciwwskazania, które należy skonsultować ze specjalistą. Są to:
- choroby nowotworowe,
- choroby układu krążenia takie jak nieuregulowane nadciśnienie tętnicze, zaawansowana miażdżyca, zakrzepowe zapalenie żył,
- zapalenie naczyń chłonnych,
- niewydolność serca, nerek lub wątroby,
- zapalenie stawów,
- ostry przebieg chorób wirusowych i bakteryjnych,
- otwarte rany na skórze,
- ciąża,
- epilepsja.
Drenaż limfatyczny nóg jako forma regeneracji
Drenaż limfatyczny, głównie w formie mechanicznej, ma zastosowanie wśród sportowców (zarówno tych zawodowych, jak i amatorów). Jest świetnym sposobem na przyspieszenie regeneracji po wysiłku fizycznym. Działanie można potraktować jako formę aktywnego odpoczynku dla mięśni. Już po jednej sesji presoterapii można poczuć dużą ulgę po długiej lub intensywnej aktywności. Terapia ta ma za zadanie przyspieszyć dopływ krwi i potrzebnych substancji do przemęczonych, bolesnych i spiętych mięśni znacznie poprawiając ich odżywienie i dotlenienie.
Drenaż limfatyczny w sporcie można także stosować po przebytych urazach czy kontuzjach znacznie przyspieszając powrót do pełnej sprawności. Zabieg ten wykonywany jest także profilaktycznie przed sezonem startowym lub w trakcie trwania zawodów – w celu wsparcia treningu i utrzymania spodziewanej formy.
Mechaniczny drenaż limfatyczny to także doskonała pomoc dla osób prowadzących siedzący tryb życia lub tych, którzy wiele godzin w ciągu dnia spędzają na stojąco. Świetnie zregeneruje zmęczone, spuchnięte i obolałe nogi pozostawiając uczucie lekkości.
Aparat do drenażu limfatycznego w domu i w gabinecie
Większość urządzeń do presoterapii jest dość prosta i intuicyjna w obsłudze. Urządzenie do drenażu limfatycznego posiada kilka trybów pracy. Można ustawić czas trwania zabiegu i ciśnienie, z jakim aparat będzie pompował mankiety. Zakres ciśnień wynosi zwykle od 30 do 250 mmHg, co pozwala na indywidualne dopasowanie intensywności ucisku do potrzeb i odczuć pacjenta.
Posiadanie własnego aparatu do presoterapii w domu znacznie ułatwia korzystanie z tej formy terapii. Pacjent, kiedy czuje potrzebę skorzystania z drenażu, może w dowolnym momencie uruchomić sprzęt i przynieść sobie oczekiwaną ulgę. Po zapoznaniu się z instrukcją obsługi i wykluczeniu przeciwwskazań należy nałożyć mankiety, podpiąć je do urządzenia oraz ustawić wszystkie parametry. Dobrze jest ułożyć się w pozycji, gdzie drenowane kończyny będą na lekkim podwyższeniu, co ułatwi przepływ krwi i chłonki. Ubranie powinno być wygodne, miękkie, bez widocznych szwów i zamków.
Podsumowując, drenaż limfatyczny jest przyjemną i skuteczną metodą walki z obrzękami i zmęczeniem mięśni. Korzystając zarówno z profesjonalnego zabiegu manualnego w gabinecie, jak i po użyciu specjalnych urządzeń do drenażu limfatycznego w domu można poczuć lekkość, zmniejszyć dyskomfort w ciele, a także poprawić swój wygląd
Bibliografia:
- Fiodorenko-Dumas Ż., Paprocka-Borowicz M., Dumas I., Kołcz-Trzęsicka A., Jakość życia i stan zdrowia u pacjentów z obrzękiem kończyn dolnych., Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2012.
- Földi M., Strößenreuther R., Podstawy manualnego drenażu limfatycznego., Woźniewski M.(red.), 2012.
- Mucha D., Drenaż limfatyczny w terapii obrzękowej, kosmetyce i odnowie biologicznej., 2010.
- Szuper W., Wykonywanie drenażu limfatycznego., 2007.
- Zborowski A., Drenaż limfatyczny., 2017.
