Czy miksowane domowe posiłki służą pacjentowi lepiej niż dieta przemysłowa o ściśle zbilansowanym składzie?
- Dieta przemysłowa, żywienie kliniczne
- Główne różnice między dietą miksowaną i żywieniem klinicznym
- Osmolarność diety
- Jak podawać posiłki pacjentowi?
Pacjent i jego bliscy w obliczu konieczności dożywiania pacjenta przez PEG lub zgłębnik na samym początku drogi napotykają dylemat czy lepsze będzie podawanie choremu diety miksowanej, czy raczej zastosowanie diety przemysłowej.
Kiedyś bardzo często w dożywianiu pacjentów wykorzystywano domowe miksowane diety. Do dziś niektórzy opiekunowie są zwolennikami tej formy dożywiania. Uznają, iż jej wyższość nad dietami przemysłowymi wynika z tego, iż domowe posiłki są przygotowywane ze zdrowych, naturalnych składników. Muszą więc być dla chorego zdrowsze niż dieta przemysłowa. Tymczasem, prawda jest odmienna niż głosi ta obiegowa opinia.
Dieta przemysłowa, żywienie kliniczne
Przewaga żywienia klinicznego nad posiłkami miksowanymi polega na precyzyjnym zbilansowaniu. W przypadku diety przemysłowej zawsze wiadomo, ile energii, węglowodanów, tłuszczy, białka, witamin, składników mineralnych zawiera posiłek. Skład diety, podobnie jak wielkość bolusa, ustala lekarz.
Przewidywalność takich posiłków ma bardzo ważne znaczenie dla monitorowania skuteczności leczenia, eliminowania potencjalnych problemów czy – w razie potrzeby – korygowania parametrów żywienia.
Do tego dochodzi kwestia konsystencji. Dieta przemysłowa ma postać płynną. Podaje się ją specjalną pompą, kroplówką albo dużą strzykawką. Kaniule stosowane do żywienia dojelitowego mają stosunkowo mały przekrój, więc miksowane posiłki o nieodpowiedniej konsystencji mogłyby je zapychać. Natomiast rozrzedzanie kuchennej żywności znacznie powiększa objętość posiłków. Z dietą przemysłową nie ma takich problemów. Bywają takie, które w objętości 750 ml mają choćby 1500 kcal.
Główne różnice między dietą miksowaną i żywieniem klinicznym
Dietę przemysłową charakteryzuje:
- stały, ściśle określony skład
- brak składników potencjalnie nietolerowanych
- niska osmolarność, mała lepkość.
Diety miksowane charakteryzuje:
- niepewny, niestały skład
- duże wahania zawartości poszczególnych składników odżywczych
- wysoka osmolarność.
Osmolarność diety
Osmolarność to ilość rozpuszczonych cząsteczek w objętości danego preparatu, np. diety przemysłowej.
W trakcie leczenia, gdy kosmki jelitowe znajdujące się na ścianie jelita są wypłaszczone i mają zmniejszoną zdolność absorpcji składników diety, pacjenci często skarżą się na biegunkę. Dzieje się to szczególnie po spożyciu bogatoenergetycznych produktów. W zmiksowanej diecie, niestety, nie jesteśmy w stanie kontrolować osmolarności. W diecie przemysłowej można wybrać taką osmolarność, która będzie dostosowana do potrzeb pacjenta.
Skład diety przemysłowej
Dieta przemysłowa jest skomponowana ze składników, których na co dzień używamy. Jednak nie zawiera w sobie glutenu, laktozy, cholesterolu, puryn i innych składników, których trawienie mogłoby być utrudnione.
Jak podawać posiłki pacjentowi?
- Przed rozpoczęciem żywienia ułóż pacjenta w pozycji półleżącej.
- Upewnij się, iż dieta osiągnęła temperaturę pokojową.
- Odblokuj zacisk umożliwiający przepływ diety (biały, większy), następnie przepłucz wodą (około 20 ml). Płyn powinien bez przeszkód dostać się do żołądka.
- Rozpocznij podawanie diety. Najlepiej w pozycji siedzącej.
- Po zakończeniu podaży diety przemysłowej pacjent powinien przebywać w pozycji półleżącej przez 45 minut od zakończenia żywienia.
- Przepłucz wodą (około 20 ml) – płyn bez przeszkód powinien się dostać do żołądka
Uwaga!
Nie należy do sztucznego dostępu:
- podawać gorących i zimnych płynów
- podawać nierozgniecionych tabletek
- dodawać leków oraz innego żywienia do diety przemysłowej.
Żywienie dojelitowe – jak zacząć
Żywienie dojelitowe z powodzeniem można prowadzić w warunkach domowych. jeżeli ta forma wsparcia pacjenta w chorobie będzie konieczna, otrzyma on najpierw skierowanie do poradni żywienia w warunkach domowych. Tam przechodzi się dokładne szkolenie, ustala plan żywienia dostosowany do potrzeb pacjenta. Z żywienia w warunkach domowych pacjent lub jego bliscy prowadzą specjalny dzienniczek żywienia. Efektywność żywienia dojelitowego sprawdza się co kwartał.
