Słysząc „jama ustna”, często myślimy jedynie o zębach. Jednak poza nimi, w naszej jamie ustnej pozostało cały zespół tkanek, które je otaczają. Wśród nich są nie tylko dziąsła, ale również ozębna, okostna, cement korzeniowy oraz kość wyrostka zębodołowego. I to właśnie zespół tych tkanek nazywany jest przyzębiem, a jego zdrowie jest równie najważniejsze dla zdrowia całej jamy ustnej, co zdrowie samych zębów. Jednak choroby dziąseł i przyzębia to często spotykane przypadłości, które nieleczone, mogą prowadzić do bardzo poważnych konsekwencji. Przyjrzyjmy się zatem najczęściej spotykanym chorobom, ich przyczynom, sposobom zapobieganie oraz leczenia.
Jak przebiegają i czym się objawiają choroby dziąseł i przyzębia
Najczęściej spotykane choroby dziąseł i przyzębia, to stany zapalne w ich obrębie. Początkowym etapem schorzenia jest zapalenie dziąseł, które nieleczone przechodzi na dalsze tkanki i tym samym powoduje zapalenie przyzębia, zwane paradontozą.
W pierwszym etapie, zapalenie dziąseł daje bardzo subtelne objawy, co oznacza, iż mogą one być jedynie przekrwione i nadwrażliwe. W miarę rozwoju choroby powstaje obrzęk i zaczerwienienie, a często również pojawia się krwawienie podczas mycia zębów. Postępujący stan zapalny zaczyna obejmować kolejne tkanki przyzębia, powodując dalsze puchnięcie i bolesność dziąseł. W miejscu stanu zapalnego może dochodzić do gromadzenia się ropy, a także mogą pojawiać się rany w jamie ustnej oraz wokół niej. Dziąsła zaczynają się cofać, a odsłonięte szyjki zębowe, mogą powodować nadwrażliwość zębów, a następnie oddzielenie ich od dziąseł. Wówczas zęby zaczynają się chwiać, a w przypadku bardzo zaawansowanej paradontozy, mogą choćby wypadać.
Przyczyny chorób przyzębia
Za rozwój chorób dziąseł i przyzębia odpowiadają obecne w jamie ustnej bakterie, zwłaszcza te, które tworzą płytkę nazębną. To właśnie ich działanie stanowi w dużej mierze przyczynę powstawania stanów zapalnych w obrębie przyzębia. Przyczyniają się do tego również:
- niewłaściwa higiena jamy ustnej lub jej brak,
- nieprawidłowa, uboga w witaminy i minerały dieta,
- nawracające lub nieleczone infekcje w obrębie jamy ustnej,
- palenie papierosów,
- wady zgryzu,
- bruksizm,
- urazy,
- predyspozycje genetyczne,
- stres,
- obniżona odporność organizmu,
- cukrzyca.
Przeczytaj także:
Wpływ cukrzycy na zęby
Wiele chorób przewlekłych odbija się również na zdrowiu jamy ustnej. Wpływ cukrzycy na zęby zależy w dużej mierze od kontroli nad przebiegiem samej choroby.
Choroby dziąseł i przyzębia mogą również pojawiać się w wyniku zażywania niektórych leków. Warto również wiedzieć, iż ryzyko ich występowania zwiększa się wraz z wiekiem. Osoby starsze są bowiem o wiele bardziej narażone na występowanie chorób w obrębie jamy ustnej.
Jak leczy się choroby dziąseł i przyzębia
Przebieg leczenia chorób dziąseł i przyzębia zależy od stopnia ich zaawansowania. Zapalenie dziąseł jest łatwiejsze do wyleczenia, ponieważ zmiany chorobowe obejmują tylko ten fragment jamy ustnej. W tym przypadku często wystarczy jedynie usunięcie nagromadzonego kamienia nazębnego oraz płytki nazębnej i ewentualne leczenie przeciwzapalne, jeżeli stan dziąseł tego wymaga.
Natomiast w momencie, gdy stan chorobowy obejmie większą ilość tkanek i dojdzie do zapalenia przyzębia, wówczas proces leczenia jest dłuższy i wymaga większej ilości działań. W tym przypadku usunięcie kamienia i płytki oraz podjęcie leczenia przeciwzapalnego może być niewystarczające. Konieczna może być również regeneracja uszkodzonych tkanek, a w zaawansowanych przypadkach choćby leczenie chirurgiczne, polegające na oczyszczeniu kości i usunięciu ognisk zapalnych.
Jak zapobiegać chorobom dziąseł i przyzębia
W profilaktyce zapobiegania chorobom dziąseł i przyzębia najważniejsze jest dbanie o prawidłową higienę jamy ustnej oraz regularne wizyty kontrolne w gabinecie stomatologicznym. Mycie zębów co najmniej dwa razy dziennie, uzupełnione o nitkowanie oraz stosowanie płynów do płukania jamy ustnej, pozwala pozbyć się płytki nazębnej, a tym samym ograniczyć działanie bytujących w niej bakterii. Natomiast regularne przeglądy stomatologiczne pozwalają na wczesne wykrycie problemów w obrębie jamy ustnej. Połączone z zabiegami higienizacji, w trakcie których zęby są profesjonalnie oczyszczane między innymi z kamienia nazębnego, również pomagają zapobiegać chorobom dziąseł i przyzębia. W profilaktyce chorób przyzębia ważna jest również zdrowa i odpowiednio zbilansowana dieta oraz rezygnacja z palenia papierosów.
W przypadku wad zgryzu czy bruksizmu warto rozważyć podjęcie leczenia, mającego na celu ich eliminację. Ich wyleczenie nie tylko przyczynia się do poprawy komfortu życia, ale również obniża ryzyko powstawania stanów zapalnych dziąseł i przyzębia.
Jak widzisz choroby dziąseł i przyzębia to dość częste przypadłości, jednak można im skutecznie zapobiegać. Pamiętaj, iż nieleczone, mogą doprowadzić do poważnych konsekwencji, dlatego nie lekceważ żadnych niepokojących objawów w obrębie swojej jamy ustnej! jeżeli je zauważysz, nie zwlekaj i koniecznie umów się na wizytę u stomatologa!