Badania piersi – zadbaj o profilaktykę!

Wiele chorób wykrytych odpowiednio wcześnie można w bardzo prosty sposób wyleczyć. Jedną z nich jest rak piersi. Regularne wykonywanie badań piersi pozwala wykryć podejrzane zmiany, gdy nie są jeszcze groźne. choćby tak prosta rzecz, jak samobadanie piersi, może uratować życie. o ile chcesz się dowiedzieć więcej o tym, jak bada się piersi, przeczytaj koniecznie ten artykuł.

Samobadanie piersi – jak często je wykonywać?

Samobadanie piersi jest podstawowym badaniem, które może i powinna wykonywać każda kobieta. Polega na dokładnym oglądaniu wyglądu skóry i brodawek, a następnie na badaniu palpacyjnym piersi. Należy je wykonywać raz w miesiącu, około tygodnia po miesiączce (między 6 a 9 dniem cyklu). Wtedy piersi nie są jeszcze obrzęknięte i bolesne. Najlepiej w każdym cyklu badać je tego samego dnia (czyli np. zawsze siódmego dnia). Badanie powinny wykonywać kobiety od momentu rozpoczęcia procesu dojrzewania.

Nie jest prawdą, iż na nowotwory piersi chorują jedynie panie w średnim i starszym wieku. Zdarzają się przypadki jego występowania także u dwudziesto- i trzydziestolatek. Ryzyko jest większe, o ile w najbliższej rodzinie występowały nowotwory piersi. Regularne samobadanie ułatwia wykrycie jakiejkolwiek nowej, choćby niewielkiej zmiany.

Ultrasonografia (USG)

Ultrasonografia obok mammografii stanowi podstawowe badanie, wykorzystywane w diagnostyce chorób piersi. W przeciwieństwie do mammografii nie stosuje się w nim szkodliwego promieniowania, dzięki czemu jest to badanie bezpieczne dla młodych kobiet i ciężarnych. Jest stosunkowo proste do wykonania i szybkie:

• pozwala na różnicowanie zmian torbielowatych od litych,
• umożliwia ocenę wielkości i granic zmian ogniskowych,
• służy także do oceny wyglądu węzłów chłonnych pachowych,
• przy jego pomocy lekarz może wykonać biopsję podejrzanej zmiany.

USG piersi jest zalecane zwłaszcza u młodszych kobiet. Ich piersi mają zwykle budowę gruczołową (mało jest w nich tkanki tłuszczowej) i przez to wykazują się dużą gęstością. Wskazane jest, by pierwsze USG wykonać w wieku 20 lat.

Takie badanie ma jednak także wady. Uzyskany obraz zależy od doświadczenia badającego i techniki wykonywania badania. Utrudnione jest jego przeprowadzenie także w przypadku dużych rozmiarów piersi.

Mammografia (MMG)

Mammografia to badanie najczęściej kojarzone z diagnostyką chorób piersi. Wykorzystuje się w nim promieniowanie rentgenowskie. Jest bardzo czułym badaniem, pozwalającym wykryć choćby milimetrowe zmiany. Polega na wykonaniu zdjęć RTG każdego z gruczołów piersiowych w dwóch projekcjach:

• górno-dolna,
• skośna.

MMG jest badaniem przesiewowym w diagnostyce chorób piersi. Jest bezpłatne dla kobiet między 50. a 69. rokiem życia co 2 lata. U młodych pań ze względu na gruczołową budowę piersi nie jest badaniem zalecanym, ponieważ trudniej dokładnie uwidocznić strukturę tkanek piersi. W czasie MMG:

• badanie odbywa się na stojąco,
• kobieta musi się rozebrać, tak by uwidocznić piersi,
• piersi umieszcza się na specjalnym stoliku mammografu,
• podczas badania pierś jest dociskana od góry, by ją unieruchomić i przez to uzyskać lepszą jakość zdjęć,
• każda z piersi jest badana osobno,
• jest to krótkie badanie, trwa zwykle krócej niż 15 minut.

Regularne badanie MMG pozwala na wykrycie niepokojących zmian we wczesnym etapie, co gwarantuje wyleczenie. Dlatego tak ważne jest uczestniczenie w programach profilaktycznych.

Jak samodzielnie badać piersi? Wskazówki

Jak już wcześniej wspominano samobadanie piersi, powinno wykonywać się raz w miesiącu, kilka dni po miesiączce. Najlepiej zawsze w ten sam dzień cyklu. Takie badanie powinno polegać na oglądaniu, a następnie dotykaniu obu piersi. Badanie piersi wykonuje się przed lustrem, najlepiej po kąpieli. Oglądamy każdą z piersi osobno, trzymając ręce na biodrach. W ocenie wzrokowej należy wziąć pod uwagę:

• kształt, czy nie stwierdza się żadnych uwypukleń lub wklęśnięć (porównawczo obie piersi),
• wygląd skóry, czy nie obserwuje się „skórki pomarańczowej”, wciągnięć skóry, owrzodzeń,
• wygląd brodawek, zmiany koloru, wyciek płynu, wciągnięcie brodawki,
• kształt brodawek,
• obecność wyprysków,
• piersi oglądamy także w lekkim pochyleniu do przodu i z profilu.

Po oglądaniu następuje etap badania palpacyjnego:

• rękę po stronie badanej piersi należy położyć na biodrze lub podnieść do góry,
• pierś z tej strony jest badana przez rękę przeciwną,
• badanie piersi wykonuje się ruchami okrężnymi: należy zacząć od najbardziej zewnętrznych części,
• ważne jest dokładne zbadanie górnego zewnętrznego kwadrantu, gdyż to tam najczęściej lokalizują się zmiany chorobowe,
• następnie należy przesuwać się po okręgu dośrodkowo, do wewnętrznej części piersi, kończąc na sutku,
• na końcu należy delikatnie ucisnąć brodawkę, by sprawdzić, czy nie pojawia się wyciek,
• taką samą sekwencję czynności powtarza się na drugiej piersi.

Gdy piersi już są zbadane, przechodzi się do badania węzłów chłonnych w obrębie pach i nad obojczykami:

• należy przyjąć taką samą pozycję jak podczas badania piersi,
• dłoń wkłada się do dołu pachowego i dokładnie dotyka od góry do dołu,
• po wykonaniu powyższego w obu pachach sprawdza się węzły chłonne nad obojczykami, na całej długości kości.

W przypadku wykrycia czegokolwiek niepokojącego wskazana jest jak najszybsza konsultacja z lekarzem. zwykle poszerzy on diagnostykę o USG piersi i w zależności od sytuacji, pokieruje dalszym leczeniem.