- Dlaczego tak dużo żywności jest wyrzucana?
- Planuj posiłki z listą zakupów
- W jaki sposób zrobić rozsądne zakupy w myśl zero waste?
- Czy warto kupować „na zapas”?
- Resztki nie powinny trafiać do kosza – można je w kreatywny sposób wykorzystać
- Warto się dzielić żywnością, której nie zdążymy zjeść
Zero waste to nieustająco przybierający na sile trend, który polega na maksymalnym wykorzystaniu dostępnych produktów żywnościowych i minimalizowaniu powstawaniu odpadów. Przy odrobinie pomysłowości, takich jak odpowiednie planowanie posiłków, a także efektywne wykorzystywanie resztek, możemy nie tylko zmniejszyć nasz negatywny wpływ na środowisko, ale również zaoszczędzić pieniądze. Wprowadzenie kilku prostych nawyków do codziennego gotowania sprawia, iż stajemy się bardziej odpowiedzialni zarówno za swoje finanse, jak i przyszłość planety. Warto więc poznać kilka sprawdzonych metod, które pomogą wprowadzić zasady zero waste do kuchni i umożliwią tworzenie smacznych potraw z resztek, jednocześnie dbając o równowagę w planowaniu posiłków.
Dlaczego tak dużo żywności jest wyrzucana?
Marnowanie żywności wynika z wielu czynników, a jednym z głównych jest niezrozumienie przez konsumentów oznaczeń na opakowaniach produktów. Zgodnie z raportem Komisji Consumer Empowerment in the EU, aż 18% obywateli Unii Europejskiej ma trudności w interpretowaniu frazy „najlepiej spożyć przed”. To wskazuje na konieczność doprecyzowania tych terminów, aby uniknąć niepotrzebnego wyrzucania jedzenia. Warto pamiętać, iż produkty z takim oznaczeniem, o ile były przechowywane prawidłowo, mogą być spożywane po upływie terminu, nie stanowiąc zagrożenia dla zdrowia.
Z kolei produkty oznaczone terminem „należy spożyć do” wymagają szybkiego spożycia przed wskazaną datą. Tylko w przypadku tych artykułów upływający termin może wiązać się z ryzykiem pogorszenia jakości lub bezpieczeństwa żywności. Znalezienie różnicy pomiędzy tymi dwoma oznaczeniami pozwala na lepsze zarządzanie zapasami i zmniejszenie ilości wyrzucanego jedzenia.
Planuj posiłki z listą zakupów
Ograniczenie marnowania jedzenia zaczyna się od świadomego planowania posiłków. Tworząc tygodniowy jadłospis, możesz precyzyjnie określić, jakie produkty będą potrzebne, co zapobiegnie niepotrzebnym zakupom i gromadzeniu zapasów. Kluczem do sukcesu jest sporządzenie listy zakupów, co nie tylko pozwala uniknąć impulsywnych wydatków, ale również skutecznie redukuje ilość marnowanej żywności.
W jaki sposób zrobić rozsądne zakupy w myśl zero waste?
Aby skutecznie ograniczać marnowanie żywności, warto zacząć od świadomego podejścia do zakupów. Kluczowym aspektem jest wybór produktów, które nie tylko będą różnorodne, ale także będą ze sobą współgrały. W ten sposób, zamiast spożywać te same potrawy przez kilka dni z rzędu, będziesz mógł przygotować różnorodne, smaczne dania. Staraj się kupować surowce, które można łatwo połączyć, tworząc zdrowe, pełnowartościowe posiłki. Gotowe produkty, choć wygodne, są często droższe i mniej zdrowe, a ich produkcja generuje więcej odpadów. Przygotowywanie jedzenia od podstaw, z naturalnych składników, jest korzystniejsze zarówno dla twojego zdrowia, jak i dla środowiska.
Dobrym rozwiązaniem jest także kupowanie produktów na wagę, szczególnie tych, które można przechowywać w wielorazowych pojemnikach, takich jak słoiki czy bawełniane woreczki. Pozwala to na zakup dokładnie takiej ilości, jakiej potrzebujesz, eliminując ryzyko nadmiaru żywności, który finalnie trafiłby do kosza. Takie zakupy ograniczają również użycie jednorazowych opakowań, co ma pozytywny wpływ na zmniejszenie ilości odpadów.
Kolejnym krokiem w zapobieganiu marnotrawstwa jest rozróżnianie omawianych wyżej dwóch terminów na opakowaniach produktów: daty, która określa najlepszą jakość produktu i daty przydatności do spożycia. Ten pierwszy termin (np. „najlepiej spożyć przed”) dotyczy produktów, które zachowują pełną jakość do wskazanej daty, ale po jej upływie mogą stracić na intensywności smaku, zapachu lub wyglądzie. Takie produkty, jak mąka, makaron czy płatki zbożowe, mogą być spożywane po upływie tej daty, o ile były odpowiednio przechowywane. Z kolei termin przydatności do spożycia (np. „należy spożyć do”) dotyczy produktów łatwo psujących się, jak jogurty czy sery. Po tej dacie nie powinny być one spożywane ze względu na ryzyko rozwoju bakterii i innych drobnoustrojów.
Warto także pamiętać o wyborze produktów lokalnych. Żywność sprowadzana z odległych zakątków świata wiąże się nie tylko z dłuższym czasem transportu, ale także z większym ryzykiem zepsucia w trakcie przewozu, co prowadzi do większej produkcji odpadów. Ponadto transport żywności na dużą odległość przyczynia się do zanieczyszczenia środowiska, zwiększając nasz ślad węglowy. Kupując lokalnie, zmniejszamy zarówno ilość marnowanej żywności, jak i negatywny wpływ transportu na naszą planetę. Dbając o minimalizowanie tzw. „food miles”, czyli dystansu, który żywność pokonuje od miejsca produkcji do stołu, wspieramy zrównoważony rozwój i ograniczamy niepotrzebne straty.
Makaron gniazda pełnoziarnisty BIO 500 g Granoro
SPRAWDŹ
MĄKA KOKOSOWA BIO 400 g – BIO PLANET
SPRAWDŹ
Kasza jęczmienna BIO 500 g
SPRAWDŹ
MUSLI ORZECHOWE BIO 300 g – NATURAVENA
SPRAWDŹ
Czy warto kupować „na zapas”?
Zakupy na zapas mogą mieć sens w przypadku produktów sypkich, jednak ważne jest, aby zachować umiar, aby nie doszło do rozwoju szkodników, takich jak np. mole spożywcze. Produkty takie, jak mąka, cukier czy kasze, warto kupować w większych ilościach, ale z zachowaniem ostrożności. Raz w miesiącu lub co dwa tygodnie zaopatrz się w takie artykuły, w zależności od zapotrzebowania. Produkty świeże, jak warzywa, owoce czy nabiał, lepiej kupować w mniejszych porcjach, tyle, ile jesteś w stanie spożyć w ciągu kilku dni. Dzięki temu unikniesz ich marnowania.
W przypadku produktów świeżych planuj zakupy w sposób przemyślany – przechowywanie ich przez długi czas w domu prowadzi do pojawienia się pleśni, a w takim stanie jedzenie staje się niebezpieczne. Należy pamiętać, iż nie wystarczy usunąć tylko spleśniałą część – cała żywność, która wykazuje oznaki psucia, powinna zostać wyrzucona. Dbając o odpowiednią organizację zakupów, zminimalizujesz ryzyko marnowania jedzenia i zyskasz większą pewność, iż spożywasz produkty w pełni wartościowe i świeże.
Resztki nie powinny trafiać do kosza – można je w kreatywny sposób wykorzystać
Zamiast wyrzucać resztki jedzenia, warto wykorzystać je w kuchni na wiele kreatywnych sposobów. Na przykład, zamiast pozbywać się liści warzyw, takich jak liście rzodkiewki, spróbuj je dodać do sałatki lub przygotować z nich pesto. Z drobnych porcji kaszy, strączków czy warzyw, które zalegają w lodówce, możesz łatwo stworzyć pyszną zupę kremową. Z kolei pojedyncze warzywa doskonale sprawdzą się w plackach. Zachęcamy do eksperymentowania z przepisami zero waste – niech staną się inspiracją do wprowadzenia pozytywnych zmian w każdej kuchni.
Warto się dzielić żywnością, której nie zdążymy zjeść
Żywność, której termin przydatności do spożycia zbliża się do końca, warto przekazać dalej. Nie wyrzucajmy jej Istnieje wiele sposobów na podzielenie się jedzeniem, które może trafić do osób potrzebujących. Banki żywności oraz jadłodzielnie to miejsca, gdzie można oddać nadmiar produktów, które zostaną przekazane tym, którzy ich potrzebują. W wielu miastach, m.in. w Warszawie i Łodzi, funkcjonują tzw. lodówki społeczne, w których można zostawić żywność z krótszym terminem ważności. Są one dostępne m.in. w pobliżu sklepów i urzędów. Również organizacje społeczne, takie jak Stowarzyszenie Chleba Naszego w Łodzi, rozwijają sieć lodówek, ułatwiając dostęp do darowanej żywności. Żywność można także oddać do punktów humanitarnych, takich jak te przy Expo w Warszawie, które informują o bieżących potrzebach.
Współczesne tempo życia i rosnące ceny żywności, będące efektem inflacji, sprawiają, iż wielu z nas szuka szybkich i ekonomicznych rozwiązań w kwestii posiłków. Gotowe jedzenie na wynos stało się popularnym wyborem, ale czy da się połączyć wygodę z korzyściami finansowymi i jednocześnie zrobić coś dobrego dla innych? Okazuje się, iż tak. W Polsce, podobnie jak w innych krajach europejskich, dostępne są aplikacje, które pozwalają kupić jedzenie z restauracji po niższej cenie, a jednocześnie pomagają w walce z marnowaniem żywności. Aplikacja „Too Good To Go” zdobyła dużą popularność, umożliwiając użytkownikom kupowanie nadmiaru jedzenia z restauracji po obniżonej cenie. Kolejnym narzędziem jest „Foodsi”, która współpracuje z lokalnymi firmami, promując odpowiedzialne gospodarowanie jedzeniem. W Warszawie z kolei działa inicjatywa „Foodsharing Warszawa”, której celem jest ułatwienie dzielenia się żywnością i informowanie mieszkańców o dostępnych jadłodzielniach w mieście.
Te innowacyjne rozwiązania pozwalają nie tylko na oszczędności, ale także na wsparcie osób, które mogą skorzystać z przekazywanej żywności, przyczyniając się do zmniejszenia marnotrawstwa.
