Zespół nadpobudliwości psychoruchowej wpływa na każdy aspekt życia, oczywiście także ten związany z jedzeniem. Od niedawna zaczęto dostrzegać zwiększoną częstotliwość występowania zaburzeń odżywiania u pacjentów z ADHD.
Zaburzenia odżywania to jednostki chorobowe charakteryzujące się zaburzeniami łaknienia na podłożu psychicznym, obejmujące zarówno zachowania żywieniowe, jak i silne emocje związane z własnym ciałem.
Najczęstsze zaburzenia odżywiania w ADHD
Bulimia – to powtarzające się epizody niekontrolowanego spożywania bardzo dużych ilości pokarmów w krótkim czasie. Po epizodach objadania się następują działania kompensacyjne, takie jak prowokowanie wymiotów, używanie środków przeczyszczających, intensywne ćwiczenia czy silne restrykcje żywieniowe.
Zespół objadania (BED-binge eating disorder) to nawracające epizody objadania się, bez zachowań kompensacyjnych, które są charakterystyczne dla bulimii. Epizody te, zwykle są ukrywane i wywołują duże poczucie wstydu, zażenowania czy poczucia winy.
Posiadanie ADHD istotnie zwiększa predyspozycję do wystąpienia głównie bulimii oraz zespołu objadania.
ADHD i jedzenie – skomplikowany związek
ADHD wpływa na relację z jedzeniem na wielu płaszczyznach. Nieregularne spożywanie posiłków, trudność w ocenie poczucia zarówno głodu, jak i sytości, skłonność do impulsywnego jedzenia może prowadzić do późniejszego objadania się. Dodatkowym aspektem jest trudność w regulacji emocji, co często prowadzi do jedzenia emocjonalnego. Powodem nie jest głód fizjologiczny, ale reakcja na emocje takie jak: stres, smutek, nuda czy frustracja. Spożywane wówczas wysoko przetworzone produkty, są źródłem komfortu, przynoszą ulgę oraz ukojenie. Do tego dochodzą problemy związane z funkcjami wykonawczymi: organizacja planu posiłków, planowanie zakupów, zaburzenia postrzegania czasu. Te czynniki dodatkowo utrudniają utrzymanie regularnych i zdrowych nawyków żywieniowych.
Jak osoba z ADHD może sobie poradzić z zaburzeniami odżywiania?
Rozpoczęcie poprawy relacji z jedzeniem powinno się zaczynać od zrozumienia, jakie wyzwania stawia przed nami ADHD. Zaznajomienie się z nimi i koncentracja na małych, osiągalnych celach pozwoli stopniowo rozwijać bardziej swobodne i oparte na zaufaniu do siebie podejście do jedzenia. Dla bezpiecznej, kontrolowanej realizacji tego przedsięwzięcia, warto rozważyć konsultację ze specjalistą. Dobrym wyborem może być skorzystanie ze wsparcia psychodietetyka, a jeszcze lepszym, jeżeli specjalizuje się on w tematyce zaburzeń odżywania osób z ADHD.
Karolina Selwa-Krata
