Uwielbiam chodzić z moimi chłopcami do drogerii i dawać im wolną rękę przy wyborze szczoteczek i past do zębów. To mój sposób na oswojenie ich z myciem zębów. Bardzo skuteczny, jak się okazało, bo synowie myją zęby choćby w środku dnia, bo poszli do łazienki i zapomnieli po co, więc umyli zęby.
Niemniej od jakiegoś czasu zauważyłam, iż żywotność szczoteczki starszaka zdecydowanie się skróciła. Jednego dnia wygląda ok, przy następnym myciu włoski są do połowy zjedzone (?), powyginane i w sumie mogłabym ją już wyrzucić.
Dlaczego dzieci niszczą szczoteczki do zębów?
Ta sytuacja zachęciła mnie do szukania odpowiedzi na pytanie - czemu dzieci żują i maltretują szczoteczki do zębów. Oto możliwe rozwiązania.
Małe dzieci żują szczoteczki do zębów, bo lubią. Stymulują jamę ustną oraz, jeżeli jeszcze ząbkują, łagodzą ból dziąseł. Traktują mycie zębów także jako zabawę sensoryczną, która pozwala im zbadać wnętrze buzi bez kolizyjnego zbliżania się do lustra. Dzięki manipulacji szczoteczką mogą policzyć swoje zęby, sprawdzić szczeliny międzyzębowe, dowiedzieć się, jak przepływa w jamie ustnej woda.
Inna sprawa, iż wiele past do zębów dla dzieci ma owocowy, słodki smak. Maluchy traktują więc szczoteczkę do zębów jako podajnik smaku i wysysają pastę do ostatniej kropelki.
Pediatra Ni Zhou prowadziła badania dotyczące stanu szczoteczek u dzieci o szczególnych potrzebach pielęgnacyjnych. Badała 277 dzieci w wieku od 2 do 6 lat, a jedna czwarta z nich była w spektrum autyzmu. W trakcie badań okazało się, iż niektóre z dzieciaków potrafiły zużyć choćby 6 szczoteczek do zębów w ciągu 3 miesięcy. Większość z nich szaleńczo je gryzła.
To może oznaczać, iż dzieci z zaburzeniami SI, w spektrum albo innym rodzajem zaburzenia, żują szczoteczki, by się stymulować. Zhou sugeruje we wnioskach badania, iż dzieci, które gryzą szczoteczki do zębów to większości maluchy, które mają problemy z kompetencjami społecznymi i nie potrafią zapamiętać adekwatnej techniki mycia zębów.
Czy żucie szczoteczki szkodzi dzieciom?
Gryzienie i żucie szczoteczki do zębów nie jest groźne dla dzieci, o ile ograniczają się do włosia. Penetrowanie gardła główką szczoteczki może powodować odruch wymiotny, a w przypadku nadużywania - refluks.
Z kolei twarda rączka szczoteczki, mocno dociskana do zębów i poddana manewrom, może choćby ukruszyć ząb dziecka. Ale mówimy tutaj o ekstremalnych przypadkach.
By dziecko przestało wygryzać szczoteczkę do zębów, najlepiej byłoby po prostu myć zęby za nie i uczyć je adekwatnej techniki. Dobry sposobem, jeżeli dziecko wykazuje zaburzenia integracji sensorycznej, jest też stymulowanie dziecka przed pójściem do łazienki - masaż twarzy, głośne śpiewanie, robienie głupich min z otwartą buzią, powinny sprawić, iż dziecko nie będzie miało już potrzeby gryźć szczoteczki.
