Unia Europejska apeluje do obywateli o przygotowanie się na sytuacje kryzysowe. Bruksela chce, by każdy mieszkaniec Wspólnoty miał w domu zestaw awaryjny pozwalający przetrwać 72 godziny bez zewnętrznej pomocy. To część nowej strategii gotowości na wypadek katastrof, cyberataków i zagrożeń militarnych.
Fot. Warszawa w Pigułce
Bruksela wzywa do gotowości
Unia Europejska zaapelowała do wszystkich państw członkowskich o wprowadzenie jednolitych standardów przygotowania ludności na wypadek kryzysu. Jednym z kluczowych zaleceń Komisji Europejskiej jest opracowanie przez obywateli tzw. zestawu ratunkowego na 72 godziny – z podstawowymi zapasami jedzenia, wody i najważniejszych dokumentów. Bruksela chce też większych magazynów leków, współpracy z wojskiem i regularnych ćwiczeń reagowania kryzysowego.
Unia Gotowości. Nowa strategia na nowe czasy
Komisja Europejska zaprezentowała kompleksową strategię „Unia Gotowości”, która ma zwiększyć odporność UE na wszelkie rodzaje zagrożeń – od katastrof naturalnych i awarii infrastruktury po cyberataki i sabotaż. W dokumencie wskazano trzydzieści konkretnych działań, które mają zostać wdrożone na poziomie krajowym i europejskim.
Jednym z najważniejszych elementów planu jest ujednolicenie zasad przygotowania indywidualnego obywateli. Każdy mieszkaniec UE powinien być w stanie przetrwać minimum 72 godziny bez dostępu do zewnętrznych źródeł pomocy. Zestaw awaryjny ma zawierać m.in. wodę pitną, żywność, leki, latarkę, radio na baterie, gotówkę, kopie dokumentów, ciepłą odzież i podstawowe narzędzia.
„Nie zaczynamy od zera” – mówi Komisja
Jak podkreśliła Roxana Mînzatu, komisarz ds. gotowości, Unia korzysta z doświadczeń pandemii COVID-19, kiedy to wspólne działania państw okazały się najważniejsze dla ochrony zdrowia i bezpieczeństwa. „Pandemia pokazała wartość solidarności i koordynacji. Musimy zbudować na tym nowy poziom gotowości” – mówiła.
Niektóre kraje, jak Francja czy Niemcy, już mają własne wytyczne w zakresie zestawów ratunkowych. Teraz celem Brukseli jest ich standaryzacja i rozpowszechnienie na całą Unię.
Zapas leków, surowców i energii
Komisja chce również, by państwa członkowskie zadbały o strategiczne zapasy leków, surowców i sprzętu medycznego. Dotyczy to zarówno fizycznych magazynów, jak i „wirtualnych rezerw” – umów z sektorem prywatnym gwarantujących dostęp do niezbędnych produktów w razie potrzeby. Celem jest zapewnienie ciągłości działania kluczowych sektorów – przemysłu, energetyki czy ochrony zdrowia – niezależnie od rodzaju kryzysu.
Ćwiczenia z wojskiem i analiza ryzyka
Nowością w unijnej strategii jest też zapowiedź stworzenia cywilno-wojskowych ram gotowości. Komisja chce jasno określić role i kompetencje instytucji cywilnych oraz wojskowych w razie zagrożeń. Regularne wspólne ćwiczenia mają pomóc w identyfikacji tzw. „martwych punktów” – czyli obszarów, w których reakcja była dotychczas zbyt powolna lub nieskuteczna.
W 2026 roku opublikowana zostanie również pierwsza ogólnoeuropejska analiza ryzyka i zagrożeń. Choć przygotowanie tego dokumentu potrwa ponad rok, Komisja zapowiada wcześniejsze ostrzeżenia i powołanie specjalnej „tablicy kryzysowej”, która będzie informować państwa członkowskie o nadchodzących zagrożeniach.
Zamiast paniki – instrukcja działania
„Chcemy, żeby każdy obywatel miał jasną instrukcję, co robić, gdy zawyją syreny” – mówi jeden z unijnych urzędników. Dziś poziom gotowości w krajach UE jest bardzo zróżnicowany. Bruksela chce to zmienić, zanim nadejdzie kolejny kryzys.
