Ranking brudnej dwunastki co roku publikuje Environmental Working Group (EWG) i każdego roku zestawienie budzi wiele emocji wśród amerykańskich konsumentów i producentów żywności. Zestawienie jest przygotowywane na podstawie wyników badań próbek owoców i warzyw na obecność środków, które w wysokim stężeniu są niebezpieczne dla człowieka. Tegoroczny ranking otwiera trójka: truskawki, szpinak i kapusta. Na liście są też popularne w Polsce jagody, wiśnie i fasolka.
Czy to oznacza, iż lepiej unikać tych produktów? – Należy pamiętać, iż dane ze Stanów Zjednoczonych nie mogą być przełożone bezpośrednio na realia polskie – uspokaja w rozmowie z "Wprost" mgr Justyna Kowalska-Bąbik, dietetyk Centrum Dietetycznego Online NCEŻ (Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej).
Ile pestycydów jest w truskawkach?
Ekspertka podkreśla, iż w innych częściach świata mogą obowiązywać odmienne przepisy, jak również sam proces uprawy może się różnić. – W krajach Unii Europejskiej obowiązują określone przez odpowiednie rozporządzenia listy dopuszczonych do stosowania środków ochrony roślin oraz ich najwyższe dopuszczalne pozostałości w gotowym do sprzedaży produkcie. Jest to ustalone na takim poziomie, by nie stanowiło zagrożenia dla zdrowia konsumenta choćby przy dłuższej ekspozycji, czyli regularnym spożywaniu danego produktu – wyjaśnia.
Powołuje się też na analizę przygotowaną przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – PZH – Państwowy Instytut Badawczy z 2019 roku. Sprawdzono wówczas nie tylko obecność pozostałości pestycydów w truskawkach dostępnych na Polskim rynku, ale też przeprowadzono na tej podstawię ocenę zagrożenia związanego z ich spożyciem. Jak wylicza Justyna Kowalska-Bąbik, przebadano 81 próbek, przy czym 68 było produkcji krajowej, 1 z innego państwa członkowskiego, a 11 z państw trzecich. W 3 próbkach stwierdzono przekroczenie najwyżej dopuszczalnej pozostałości pestycydów. – Na podstawie dostępnych danych odnośnie średniego spożycia truskawek w różnych grupach populacyjnych – m.in. niemowlęta, dzieci, dorośli, dorośli wegetarianie – wyliczono, jakie jest ryzyko długoterminowe związane ze spożywaniem tych owoców. Wniosek z przeprowadzonych badań był jasny – spożycie truskawek nie stwarzało zagrożenia dla zdrowia konsumentów mimo występowania w nich pozostałości środków ochrony roślin – mówi.
Jak unikać szkodliwych środków w owocach i warzywach?
Amerykańscy eksperci doradzają m.in. wybieranie produktów z ekologicznych upraw, a Amerykańska Agencja ds. Leków zaleca mycie nie tylko samych owoców, ale też rąk: ciepłą wodą z mydłem przez 20 sekund przed i po przygotowaniu świeżych produktów.
Justyna Kowalska-Bąbik podkreśla, iż warto wybierać truskawki produkcji krajowej i tak, jak wszystkie owoce, umyć je przed spożyciem pod bieżącą wodą. – Należy mieć na uwadze, iż na nasze zdrowie wpływ ma całokształt diety i inne związane ze stylem życia czynniki, np. aktywność fizyczna, a nie pojedyncze produkty. Zatem nie odmawiajmy sobie truskawek i jedzmy ze smakiem, zwłaszcza w okresie – podsumowuje Justyna Kowalska-Bąbik.
