Terapia skoncentrowana na przeniesieniu (TFP), znana również jako terapia Kernberga jest zaawansowaną formą terapii psychodynamicznej. Jest ona szczególnie skuteczna w leczeniu zaburzeń osobowości, w tym zaburzenia osobowości typu borderline. Na czym polega terapia TFP i jakie są przeciwwskazania do jej podjęcia? W niniejszym artykule przybliżymy, jakie korzyści TFP może przynieść osobom borykającym się z trudnościami emocjonalnymi i relacyjnymi.
Na czym polega terapia TFP?
Terapia skoncentrowana na przeniesieniu (TFP) jest rodzajem psychoterapii psychodynamicznej, stworzonej przede wszystkim do leczenia osób z zaburzeniami osobowości, w szczególności z zaburzeniem osobowości typu borderline. Jej głównym celem jest zmiana struktury osobowości pacjenta poprzez analizę i pracę z przeniesieniem. TFP to terapia, w której kluczowym elementem jest zjawisko przeniesienia. Ciekawostką jest fakt, iż jest co najmniej pięciu współtwórców tej formy terapii, jednak najprawdopodobniej ze względu na to, iż wybitny psychoanalityk Otto Kernberg jest najstarszym z nich, TFP czasem nazywane jest również terapią Kernberga.
Na czym polega przeniesienie w psychologii?
Przeniesienie w psychologii to proces, w którym pacjent nieświadomie przenosi na terapeutę różnego rodzaju reakcje, swoje emocje, postawy oraz specyficzne wzorce zachowań, które pierwotnie były skierowane do ważnych osób z jego przeszłości (np. rodziców lub partnerów, ale nie tylko). Te nieświadome wzorce są odtwarzane w relacji terapeutycznej i są podstawą do pracy terapeutycznej. Terapia TFP we Wrocławiu obejmuje m.in. sesje, podczas których terapeuta analizuje i interpretuje przeniesienia, pomagając pacjentowi zrozumieć ich źródło i wpływ na jego życie. Dolnośląskie Centrum Psychiatrii i Psychoterapii SUPER-ego jest miejscem, w którym dzięki zrozumieniu i integracji tych wzorców, pacjent stopniowo zmienia swoją strukturę osobowości, co z czasem doprowadza go do poprawy jego funkcjonowania w różnych aspektach życia.
Zapoznaj się także z treścią wpisu na blogu SUPER-ego: czy terapia zawsze jest konieczna?
Co to jest przeniesienie i przeciwprzeniesienie?
Na czym dokładniej polega przeniesienie i przeciwprzeniesienie w psychologii i jakie ma znaczenie w procesie terapii? Warto wiedzieć, iż przeniesienie w psychologii dotyczy pacjenta, który przenosi swoje emocje na terapeutę, podczas gdy przeciwprzeniesienie dotyczy terapeuty, który reaguje na te emocje, przenosząc swoje własne nieświadome treści na pacjenta. Terapeuta musi utrzymać równowagę, aby uniknąć „nieprawdziwej zażyłości” z pacjentem. Oznacza to, iż nie może pozwolić, aby nieświadome treści pacjenta zdominowały jego własny wgląd. jeżeli to się stanie, proces terapeutyczny może zostać zakłócony. Kluczowym zadaniem terapeuty jest zarządzanie tymi emocjami, aby relacja terapeutyczna pozostała profesjonalna i skuteczna. Relacja przeniesieniowa, wynikająca z dynamicznej interakcji przeniesienia i przeciwprzeniesienia, stanowi sedno terapii. W tej relacji zarówno pacjent, jak i terapeuta odgrywają aktywne i pasywne role. W psychoanalizie freudowskiej terapeuta jest tym, który kieruje dynamiką tej relacji, podczas gdy w psychologii analitycznej Junga obie strony są bardziej równoprawne. Jung uważał, iż kooperacja z nieświadomością obu stron jest kluczowa. W TFP aktywna postawa zarówno pacjenta jak i terapeuty umożliwia pracę ze zidentyfikowanymi przeniesieniami w relacji terapeutycznej.
Terapia skoncentrowana na przeniesieniu – przeciwwskazania
Nie wszyscy mogą podjąć się terapii TFP. Istnieje kilka przeciwwskazań do rozpoczęcia terapii Kernberga. Są to np.:
- uzależnienia (najpierw konieczne jest całkowite opanowanie nałogu i jego wyleczenie, aby można było rozpocząć terapię TFP),
- zaburzenia odżywiania (nie powinno rozpoczynać się terapii, zanim nie upora się z tego typu zaburzeniami),
- antyspołeczne zaburzenia osobowości (tacy pacjenci zwykle nie reagują na terapię TFP),
- brak wewnętrznej motywacji pacjenta do podjęcia terapii,
- niski poziom mentalizacji (w skrócie: umiejętności rozumienia stanów umysłowych własnych oraz innych ludzi),
- przeszkody logistyczne, czasowe i finansowe, które uniemożliwiają regularne odbywanie 2. sesji tygodniowo.
Polecamy też popularny wpis: Fakty i mity o psychoterapii