W ostatnich dniach ukazało się stanowisko Międzynarodowego Towarzystwa Psychiatrii Okołoporodowej Marce, którego jestem przedstawicielem w Polsce, w sprawie stosowania leków grupy SSRI w ciąży. Poniżej publikuję to stanowisko w całości:
„Międzynarodowe Towarzystwo Marcé wspiera leczenie psychiatryczne w ciąży oparte na dowodach naukowych.
Opowiadamy się za włączaniem leków przeciwdepresyjnych — w tym selektywnych inhibitorów wychwytu zwrotnego serotoniny (SSRI), jeżeli istnieją ku temu wskazania kliniczne — jako elementu kompleksowego leczenia depresji okołoporodowej (definiowanej jako początek epizodu depresji w ciąży i/lub w okresie poporodowym). Leczenie to powinno obejmować również interwencje niefarmakologiczne, takie jak psychoterapia.
SSRI były intensywnie badane w ciąży i jak dotąd nie ma jednoznacznych dowodów na to, iż są one przyczynowo związane z działaniami niepożądanymi — poza zwiększonym ryzykiem krwotoku poporodowego obserwowanym w niektórych badaniach. Jednocześnie istnieje obszerna literatura naukowa pokazująca, iż nieleczone zaburzenia psychiczne mogą prowadzić do poważnych konsekwencji dla zdrowia matki, przebiegu ciąży i stanu noworodka.
Niejasne komunikaty dotyczące stosowania SSRI w ciąży są stygmatyzujące dla kobiet w ciąży z chorobami psychicznymi. Ta stygma może stanowić barierę w dostępie do niezbędnego leczenia psychiatrycznego w okresie okołoporodowym. Udokumentowany wzrost wskaźników śmiertelności matek z powodu samobójstw podkreśla konieczność skutecznego przesiewu i leczenia depresji okołoporodowej.
Popieramy następujące stanowiska Towarzystw:
The American Psychiatric Associatio
The American College of Obstetricians and Gynecologists (ACOG Statement on
the Benefit of Access to SSRIs During Pregnancy)
The National Curriculum in Reproductive Psychiatry
Literatura:
Lebin, L. G., & Novick, A. M. (2022). Selective Serotonin Reuptake Inhibitors (SSRIs) in Pregnancy: An Updated Review on Risks to Mother, Fetus, and Child. Current psychiatry reports, 24(11), 687–695.
Ornoy, A., & Koren, G. (2019). SSRIs and SNRIs (SRI) in Pregnancy: Effects on the Course of Pregnancy and the Offspring: How Far Are We from Having All the Answers?. International journal of molecular sciences, 20(10), 2370.
Jahan, N., Went, T. R., Sultan, W., Sapkota, A., Khurshid, H., Qureshi, I. A., & Alfonso, M. (2021). Untreated Depression During Pregnancy and Its Effect on Pregnancy Outcomes: A Systematic Review. Cureus, 13(8), e17251.
Gentile S. (2017). Untreated depression during pregnancy: Short- and long-term effects in offspring. A systematic review. Neuroscience, 342, 154–166.
Betcher, H. K., & Wisner, K. L. (2020). Psychotropic Treatment During Pregnancy: Research Synthesis and Clinical Care Principles. Journal of women’s health (2002), 29(3), 310–318.
Glover V. (2014). Maternal depression, anxiety and stress during pregnancy and child outcome; what needs to be done. Best practice & research. Clinical obstetrics & gynaecology, 28(1), 25–35.
Stewart, A. L., & Payne, J. L. (2023). Perinatal Depression: A Review and an Update. The Psychiatric clinics of North America, 46(3), 447–461.
Chin, K., Wendt, A., Bennett, I. M., & Bhat, A. (2022). Suicide and Maternal Mortality. Current psychiatry reports, 24(4), 239–275.
Fuhr, D. C., Calvert, C., Ronsmans, C., Chandra, P. S., Sikander, S., De Silva, M. J., & Patel, V. (2014). Contribution of suicide and injuries to pregnancy-related mortality in low-income and middle-income countries: a systematic review and
meta-analysis. The lancet. Psychiatry, 1(3), 213–225.
Radoš SN, Ganho-Ávila A, Rodriguez-Muñoz MF, et al. Evidence-based clinical practice guidelines for prevention, screening and treatment of peripartum depression. The British Journal of Psychiatry. Published online 2025:1-12. doi:10.1192/bjp.2025.43″
