Afty a spadek odporności
Afty, czyli bolesne owrzodzenia zlokalizowane w zakamarkach jamy ustnej nie są wyłącznie efektem przypadkowego urazu śluzówki - ich uporczywe nawroty mogą świadczyć o tym, iż układ odpornościowy nie radzi sobie najlepiej. Osłabiona odporność sprzyja reaktywacji stanów zapalnych w obrębie jamy ustnej, co toruje drogę drobnym owrzodzeniom. Kiedy zatem afty dają o sobie znać? Zwłaszcza w okresach przewlekłego stresu, po infekcjach i wtedy kiedy organizm jest wyczerpany. Zmiany występują także częściej u osób z chorobami autoimmunologicznymi, np. u cierpiących na: chorobę Leśniowskiego-Crohna, celiakię, czy toczeń układowy.Reklama
Pleśniawki - co oznaczają
Białe naloty umiejscawiające się przede wszystkim na języku, wewnętrznej stronie policzków czy gardle, mogą sygnalizować dysregulację pomiędzy układem odpornościowym a mikrobiomem. Dlatego iż za rozwój pleśniawek odpowiada najczęściej grzyb Candida albicans - zwykle niegroźny patogen, który w sprzyjających okolicznościach (np. przy obniżonej odporności, w trakcie antybiotykoterapii czy przy niedostatecznej higienie) potrafi gwałtownie przekształcić się w źródło dotkliwych problemów.
Przyczyny bywają różne: od długotrwałej antybiotykoterapii, przez zaburzenia flory bakteryjnej jamy ustnej, aż po poważniejsze stany, takie jak cukrzyca, niedobory odporności czy zakażenie wirusem HIV.
Opryszczka to sygnał od organizmu
Opryszczka to jedna z tych dolegliwości, które lubią przypominać o sobie w najmniej odpowiednich momentach - po chorobie, w czasie nasilonego stresu czy ogólnego osłabienia organizmu. Wirus HSV zwykle pozostaje uśpiony, ukryty w zakończeniach nerwowych, ale gdy odporność spada, budzi się, powodując bolesne czerwone pęcherzyki wypełnione płynem, które pojawiają się na skórze, często wokół ust lub nosa.
U większości osób to tylko chwilowa niedogodność, jednak nawracające epizody opryszczki warto potraktować poważniej. Mogą być sygnałem, iż układ immunologiczny potrzebuje wsparcia, czy to w postaci odpoczynku, wzmocnienia diety, czy szerszej diagnostyki. U osób z poważnie osłabioną odpornością, np. w przebiegu chorób przewlekłych czy terapii immunosupresyjnych, wirus może przybrać groźniejsze formy jak np. opryszczka narządu wzroku, opryszczkowe zapalenie mózgu lub opryszczka u kobiet ciężarnych.
Grzybice a stan zdrowia
Grzyby, takie jak dermatofity czy drożdżaki z rodzaju Candida, są naturalnie obecne w otoczeniu, a choćby w ludzkim organizmie. Przeważnie nie wiąże się z tym nic niepokojącego, no, chyba iż zachwiana równowaga układu immunologicznego, sprawia, iż ten nie jest w stanie skutecznie przeciwdziałać ich nadmiernemu namnażaniu. To właśnie dlatego grzybica paznokci, skóry czy błon śluzowych częściej dotyka osób przewlekle chorych, starszych, z niedoborami witamin czy po przeszczepach.
Wypadanie włosów - czego jest oznaką?
Włosy, które tak jak i paznokcie należą do wytworów naskórka i także ich stan może być odbiciem kondycji układu odpornościowego. Przykładem nie tyle spadku odporności co nieprawidłowego działania systemu immunologicznego jest łysienie plackowate: choroba w przebiegu której, układ odpornościowy błędnie rozpoznaje mieszki włosowe jako ciała obce i atakuje je, powodując ich zniszczenie i wypadanie włosów.
Z kolei przy osłabionej odporności problem często wynika z niedoborów: żelaza, cynku, witaminy D czy witamin z grupy B, które organizm kieruje w pierwszej kolejności do narządów kluczowych dla przetrwania, a nie do cebulek włosowych. Nie bez znaczenia jest też stres, ściśle spleciony z odpornością: przewlekłe napięcie potrafi zaburzyć cykl wzrostu włosa i wywołać tzw. łysienie telogenowe, czyli nagłe i nasilone wypadanie włosów na całej głowie, wynikające z tego, iż wiele mieszków włosowych jednocześnie przedwcześnie przechodzi w fazę spoczynku.
Nadmierna suchość skóry
Zdrowa skóra tworzy naturalną barierę, która zatrzymuje wodę w organizmie i chroni przed zewnętrznymi zagrożeniami. Ta bariera składa się z lipidów, które spajają komórki naskórka. Kiedy ta struktura jest uszkodzona, na przykład z powodu niedoborów składników odżywczych (często powiązanych z osłabioną odpornością) lub chorób autoimmunologicznych, skóra staje się sucha, szorstka i podatna na pękanie.
Trudno gojące się rany
Układ immunologiczny odgrywa kluczową rolę na każdym etapie gojenia się rany - od momentu jej powstania aż do pełnej regeneracji tkanki. Kiedy działa sprawnie, cały proces przebiega gwałtownie i bez komplikacji. Gdy jednak odporność jest osłabiona, komórki odpowiedzialne za usuwanie drobnoustrojów i inicjowanie regeneracji reagują zbyt wolno lub zbyt słabo. W efekcie choćby drobne skaleczenie może długo się nie zamykać, częściej ulega zakażeniu i pozostawia po sobie widoczne blizny.
Źródła:
Gasmi Benahmed A, Noor S, Menzel A, Gasmi A. Oral Aphthous: Pathophysiology, Clinical Aspects and Medical Treatment. Arch Razi Inst. 2021
Gradowicz B., Grzybica paznokci. Czynniki ryzyka, profilaktyka, metody leczenia i pielęgnacji, Kosmetologia Estetyczna, 2019, 5, 8, 599-602
https://www.termedia.pl/Immunology-of-alopecia-areata,10,42550,1,1.html
CZYTAJ TAKŻE:
Nie każdy wie, iż to objaw przewlekłego stresu. Co oznacza i jak zwalczyć brzuch kortyzolowy?
