Fibromialgia to schorzenie charakteryzujące się przewlekłym, rozległym bólem mięśniowo-szkieletowym. Zaburzeniu często towarzyszą zmęczenie, zaburzenia funkcji poznawczych, objawy psychiczne i liczne objawy somatyczne. Etiologia i patofizjologia nie są dokładnie poznane.
Występuje częściej u kobiet niż u mężczyzn, w Europie u 3,3 do 8,3 proc. populacji; jej częstość rośnie z wiekiem. Wśród kobiet w wieku od 20 do 55 lat przyczyną uogólnionego bólu mięśniowo-szkieletowego u większości jest właśnie fibromialgia. Dodatkowo dane literaturowe podają, iż wśród chorych kierowanych do poradni leczenia bólu ponad 40 proc. spełnia kryteria fibromialgii.
Zespół naukowców z Harvard Medical School przeprowadził randomizowane badanie, do którego włączono 98 pacjentów przydzielonych następnie do jednej z dwóch grup: 8-tygodniowej indywidualnej terapii poznawczo-behawioralnej (CBT) lub tzw. grupy edukacyjnej kontroli fibromialgii (EDU). Dodatkowo każdy uczestnik na początku i końcu badania został poddany neuroobrazowaniu.
W porównaniu z grupą kontrolną osoby z grupy psychoterapii poznawczo-behawioralnej osiągnęły istotnie większą redukcję katastrofizacji bólu oraz uzyskały znaczne zmniejszenie interferencji dolegliwości bólowych i wpływu objawów na codzienne funkcjonowanie. Na początku badania w neuroobrazowaniu uwidoczniono silniejsze funkcjonalne połączenie między brzuszną tylną korą obręczy a obszarami sieci somatomotorycznej; po psychoterapii powyższe połączenie uległo istotnej redukcji.
Powyższe wyniki wskazują, iż odpowiednia psychoterapia nie tylko poprawia funkcjonowanie pacjentów z fibromialgią, ale także osłabia patologiczne czynnościowe połączenia neuronalne. Warto zauważyć, iż powyższe badanie przeprowadzono przez 8 tygodni – co jest czasem krótkim – i tak kilka wystarczy, by istotnie podnieść jakość życia.
Opracowanie: lek. Damian Matusiak
