Psychologia kolorów
Kolory wpływają na nasz nastój, zachowania czy reakcje fizjologiczne. Badacze wzięli je pod lupę i sprawdzili, które kolory i w jaki sposób oddziałują na nasz umysł i ciało. Psychologia kolorów jest wykorzystywana w różnych dziedzinach życia.
Już dawno zauważono, iż kolory mają wpływ na nasze samopoczucie. Mogą uspokajać albo pobudzać. Mniej lub bardziej świadomie na co dzień korzystamy z wpływu kolorów. Na przykład urządzamy mieszkanie w takich odcieniach, w których „dobrze się czujemy”. Również ubrania, które nosimy, mogą wiele powiedzieć na tema tego, w jaki sposób chcemy być odbierani przez innych. Psychologia koloru jest także wykorzystywane w marketingu. Loga marek czy opakowania produktów nie są tworzone przypadkowo. Kolory, które dominują, dobiera się w zależności od tego, do jakiej grupy odbiorców producent czy usługodawca chce dotrzeć. I jaki ma dla nich przekaz. Jak pokazują badania, ponad połowa konsumentów podczas decyzji zakupowych zwraca uwagę na kolor produktu czy opakowania. Tak więc ma on znaczenie. Widać to zwłaszcza wśród nabywców aut. Aż 75% osób kupujących samochód, wybiera auta białe, szare, czarne. Czyli można powiedzieć, iż wybierając auto, które z założenia ma służyć nam przez wiele lat, wolimy kolory „bezpieczne”. Takie, które kojarzą się ze statecznością, stabilnością, ale także elegancją i są ponadczasowe. Srebrny z kolei się przywodzi na myśl innowacyjność, nowoczesność, prędkość. Z tego powodu często produkty high-tech są właśnie srebrne (więcej na ten temat przeczytasz tutaj).
Psychologia kolorów – badania
W malarstwie, architekturze, wzornictwie użytkowym czy modzie, kolor od dawna odgrywa znaczącą rolę. Stworzono podział na:
- ciepłe – czerwony, pomarańczowy, żółty i różowy.
- zimne – niebieski, fioletowy i zielony
- neutralne – czerń, brązy i szarości
Jak już wspomnieliśmy, kolory mają na nas wpływ. Mogą poprawiać nastrój czy pobudzać. Naukowcy postanowili też zbadać, jakie skojarzenia emocjonalne budzą. W 2020 roku przeprowadzono badanie, w którym wzięło udział 4598 osób z 30 różnych krajów. Okazało się, iż ludzie często kojarzą określone kolory z konkretnymi emocjami:
- CZARNY – 51% respondentów kojarzy ze smutkiem
- BIAŁY – dla 43% osób przywodzi na myśl ulgę
- CZERWONY – dla 68% biorących udział w badaniu kojarzy się z miłością
- NIEBIESKI – 35% uczestników badań łączy ten kolor z uczuciem ulgi
- ZIELONY – dla 39% respondentów przywodzi na myśl zadowolenie
- ŻÓŁTY – 52% badanych osób uważa, iż ten kolor oznacza radość
- FIOLETOWY – 25% kojarzy się z przyjemnością
- BRĄZOWY – dla 36% respondentów wiąże się z obrzydzeniem
- POMARAŃCZOWY – 44% badanych mówiło o skojarzeniu z radością
- RÓŻOWY – 50% osób łączy go z miłością
(Więcej na temat tych badań przeczytasz tutaj)
Psychologia kolorów i wpływ kulturowy
Interpretacja kolorów wynika też z uwarunkowań kulturowych i ma symboliczne znaczenie. Na przykład czerwony oznacza miłość. Kojarzy się także z odwagą, pasją, pewnością siebie.
Różowy to miękkość, łagodność, powściągliwość. Jednocześnie łączy się róż kobiecością.
Z kolei niebieski to symbol harmonii i pozytywnego działania. Oznacza jednocześnie pokój, mądrość, nadzieję. Wiele osób łączy go także z intelektem i może właśnie dlatego wiele nowoczesnych firm z obszaru IT wybrało ten kolor jako dominujący w swoim logo. Uważa się także, iż niebieski wzmacnia koncentrację i uspokaja.
Zielony przywołuje skojarzenia z naturą, świeżością, wzrostem. W psychologii kolorów uważa się, iż wpływa kojąco na układ nerwowy, uspokaja, a także wprowadza poczucie zaufania.
Żółty to kolor może oznaczać niebezpieczeństwo. Jednak przypisuje mu się też pozytywne skojarzenia. To kolor optymistów i radości. W wielu krajach azjatyckich panuje przekonanie, iż żółty przyciąga szczęście.
Biały budzi pozytywne emocje, takie jak zaufanie czy spokój. Symbolizuje także prawdę, niewinność, elegancję.
Czarny w rozumieniu psychologii kolorów, budzi skrajne emocje. Z jednej strony oznacza szlachetność, tajemniczość, elegancję. Kojarzy się go również z mądrością. Z drugiej strony w naszej kulturze to kolor żałoby, wyraża też pesymizm.
Psychologia kolorów do zastosowania w coachingu
W coachingu wykorzystuje się różne narzędzia, w tym metaforę. Ponieważ kolory budzą określone emocje i skojarzenia, można je wykorzystywać w pracy z klientem. Co więcej, skojarzenia łączące różne kolory z emocjami wydają się mieć cechy uniwersalne, więc mogą odgrywać istotną rolę w budowaniu i wspieraniu komunikacji. Metafora pomaga uchwycić istotę tematu, a ta zbudowana w oparciu o kolory może być pomocna np. w opisaniu swojego stanu, uczuć czy emocji. Warto więc po nią sięgać.
