Cytryniec chiński - co to takiego?
Cytryniec chiński to gatunek rośliny z rodziny cytryńcowatych, wieloletnie pnącze. Osiąga choćby 5-15 m długości, ma dekoracyjne liście, które po roztarciu wydzielają przyjemny zapach, a owoce, skupione w gronach, są niewielkimi czerwonymi jagodami o średnicy do 1 cm zawierającymi jedno lub dwa nasiona. W stanie naturalnym występuje głównie na terenie Azji, ale jest uprawiany również w Europie, w tym w Polsce. Polska nazwa rośliny wzięła się od cytrynowego zapachu wszystkich jej części oraz od kwaśnego smaku owoców. Cytryniec chiński pełni często rolę dekoracyjną, można go spotkać w ogrodach czy parkach.Reklama
Cytryniec chiński jako owoc pięciu smaków
Cytryniec chiński potocznie nazywany jest owocem pięciu smaków. To dlatego, iż owoce rośliny łączą w sobie dokładnie pięć smaków - smak gorzki, słodki, kwaśny, słony oraz cierpki. Ta cecha czyni je wyjątkowymi. Okrywa owocu jest słodka, miąższ kwaśny, nasiona gorzkie i cierpkie, z kolei lek z nich wytwarzany nabiera słonego smaku w miarę przechowywania. Każdemu ze smaków medycyna chińska przypisywała odpowiednie adekwatności lecznicze.
Cytryniec chiński - wartości odżywcze
Cytryniec chiński jest wykorzystywany od tysięcy lat, przede wszystkim w tradycyjnej medycynie chińskiej i japońskiej. Surowcem leczniczym są owoce cytryńca. Stanowią one bogate źródło związków biologicznie czynnych. Znajdziemy w nich m.in. lignany (wykazano ich pozytywny wpływ na układ nerwowy), a także flawonoidy (wśród nich katechiny i antocyjany). Poza tym małe owoce zawierają aminokwasy, znaczne ilości witaminy C, kwasy organiczne (kwas cytrynowy, jabłkowy i winowy) oraz makro- i mikroelementy, wśród których należy wymienić wapń, magnez, fosfor, potas, sód i żelazo. Nasiona cytryńca to również witamina E i kwasy tłuszczowe, wśród których dominuje kwas linolowy.
Jakie adekwatności ma cytryniec chiński?
Cytryniec chiński jest cenioną rośliną leczniczą. Podkreśla się jego adekwatności antyoksydacyjne (za działanie przeciwutleniające odpowiedzialne są głównie flawonoidy, kwasy fenolowe oraz lignany), przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, przeciwbakteryjne, hepatoprotekcyjne (wykazuje działanie ochronne wobec komórek wątroby), adaptogenne i nasenne. Wykazano pozytywny wpływ cytryńca na choroby metaboliczne, a także funkcjonowanie układu krążenia.
Cytryniec chiński wzmacnia serce, pomaga regulować ciśnienie krwi, może wpływać na poziom trójglicerydów i cholesterolu całkowitego. Jest składnikiem preparatów stosowanych w leczeniu schorzeń układu krążenia. Cytryniec reguluje również poziom cukru we krwi.
Ekstrakty z owoców cytryńca zaliczane są do tych "dobrych" dla układu nerwowego. Co więcej, związki w nich obecne mogą pomóc w leczeniu otyłości (m.in. zapobiegają akumulacji lipidów), wykazują korzystne działanie na mikroflorę jelitową, poprawiają funkcje trzustki, mają dobry wpływ na wzrok.
Cytryniec chiński jako surowiec adaptogenny
Jak wspomnieliśmy, cytryniec chiński wykazuje działanie adaptogenne. Pod określeniem "adaptogeny" kryje się grupa roślinnych substancji aktywnych, które mają zdolność wspomagania organizmu w radzeniu sobie ze stresem fizycznym, emocjonalnym i środowiskowym. Wspierają one adaptację organizmu do zmieniających się warunków. I tak wskazuje się, iż cytryniec chiński przeciwdziała stresowi, zmniejsza objawy przemęczenia fizycznego i umysłowego, a także zwiększa zdolność uczenia się i zapamiętywania.
Jak stosuje się cytryniec chiński?
Cytryniec chiński jest rośliną o szerokim zastosowaniu. Unikalny skład i adekwatności prozdrowotne sprawiają, iż stosowany jest w medycynie i przemyśle farmaceutycznym, poza tym w przemyśle kosmetycznym, m.in. do produkcji kremów przeciwzmarszczkowych. Można go znaleźć też w składzie preparatów do higieny jamy ustnej oraz do pielęgnacji włosów. Olejek eteryczny, który znajduje się we wszystkich częściach rośliny, jest wysoko ceniony także w perfumerii.
jeżeli ma się dostęp do świeżych owoców, można spożywać je na surowo, można je także suszyć lub przetwarzać. Nadają się na dżemy, konfitury, soki, syropy, nalewki czy herbatki. Na polskim rynku cytryniec chiński występuje przede wszystkim w postaci suplementów diety.
CZYTAJ TAKŻE:
