Nowość! Polio w Strefie Gazy. Czy mamy się czego bać w Polsce?

Po 25 latach przerwy wirus polio znów pojawił się w Strefie Gazy, pozostawiając 10-miesięcznego chłopca częściowo sparaliżowanego. Chociaż nie był to przypadek dzikiego wirusa, który w przeszłości powodował śmierć lub paraliż setek tysięcy ludzi rocznie, wariant pochodzenia szczepionkowego wzbudził niepokój w świecie medycyny. W tej sytuacji, jak i w innych rejonach świata, znowu pojawia się zagrożenie powrotem tej groźnej choroby, co wywołuje pytanie: czy Polska przez cały czas jest bezpieczna?

Pierwszy przypadek odnotowany w Strefie Gazy wzbudził alarm z powodu trudnych warunków sanitarnych i ograniczonego dostępu do opieki medycznej. Brak dostępu do szczepionek oraz wojna, która trwa na tym terenie, spowodowały, iż tysiące dzieci nie otrzymały niezbędnej ochrony przed wirusem.

W rezultacie, mimo iż w przeszłości Strefa Gazy miała wysoki poziom immunizacji, w tej chwili istnieje realne zagrożenie dla zdrowia dzieci. Polio, które jest wysoce zakaźne, gwałtownie rozprzestrzenia się w warunkach złej higieny i braku dostępu do czystej wody.

Czytaj więcej: Krztusiec w Bułgarii. Sytuacja epidemiologiczna jest trudna

Polska – kraj wolny od wspomnianej choroby

W kontekście odradzających się przypadków polio na świecie, warto zadać pytanie: czy wirus stanowi zagrożenie dla Polski? Ostatni przypadek choroby w naszym kraju odnotowano w 1984 roku, a w 2002 roku Polska, wraz z całą Europą, otrzymała status „kraju wolnego od polio” od Światowej Organizacji Zdrowia (WHO). Dzięki konsekwentnym programom szczepień i wysokiej świadomości społecznej, wirus został skutecznie wyeliminowany z kraju.

Jednak polio wciąż pozostaje zagrożeniem na świecie. Dlatego szczepienia przeciwko temu wirusowi są przez cały czas obowiązkowe w Polsce dla dzieci i stanowią istotny element krajowego programu szczepień ochronnych. Zapewnia to utrzymanie wysokiej odporności populacji, chroniąc nas przed ponownym pojawieniem się tej choroby.

Kampania szczepień w warunkach wojny

Zdecydowana reakcja społeczności międzynarodowej na pojawienie się polio w Strefie Gazy ukazuje powagę sytuacji. W pierwszej turze kampanii szczepień udało się zaszczepić 90 proc. z 640 500 dzieci poniżej 10. roku życia. Niemniej jednak, pełne zabezpieczenie wymagać będzie kolejnych tur szczepień, a realizacja tego zadania w warunkach konfliktu zbrojnego będzie wyjątkowo trudna.

Wyzwania i światowa walka

Chociaż regiony, które zanotowały przypadki polio pochodzenia szczepionkowego, nie tracą oficjalnego statusu „wolnych od polio”, każde takie ognisko jest powodem do niepokoju. Malejące wskaźniki szczepień, spowodowane konfliktami, brakiem świadomości czy problemami z dostępem do opieki medycznej, stanowią poważne zagrożenie dla globalnej walki z polio.

Wzrost świadomości na temat korzyści płynących ze szczepień, wywołany m.in. przez pandemię COVID-19, może odegrać kluczową rolę w zwalczaniu polio. Wykorzystanie tej świadomości w krajach, gdzie choroba jest przez cały czas obecna, może pomóc przełamać bariery związane z niechęcią do szczepień. Również integracja programów żywieniowych z kampaniami szczepień jest kluczowa, szczególnie w rejonach dotkniętych niedożywieniem, takich jak Strefa Gazy, gdzie UNICEF ostrzega przed rosnącym problemem niedożywienia u dzieci.

Polska jako przykład sukcesu

Polska, jako kraj wolny od polio, może służyć jako wzór dla innych państw w zakresie walki z chorobami zakaźnymi. Dzięki powszechnym i obowiązkowym szczepieniom udało się utrzymać wysoki poziom odporności wśród społeczeństwa.

Niemniej jednak, nie można zapominać, iż utrzymanie tego statusu wymaga ciągłej czujności i kontynuowania programów szczepień. W globalnym świecie, w którym podróże międzynarodowe są na porządku dziennym, zagrożenie powrotem polio zawsze istnieje.

Historia walki z polio

Na początku XX wieku polio było jedną z najbardziej przerażających chorób w krajach rozwiniętych, powodując paraliż u setek tysięcy dzieci rocznie. Sytuacja zaczęła się zmieniać wraz z wprowadzeniem skutecznych szczepionek w latach 50. i 60. XX wieku, dzięki czemu polio przestało być problemem zdrowotnym w krajach uprzemysłowionych.

Dopiero w latach 70. wirus został uznany za poważny problem w krajach rozwijających się. Badania wykazały, iż choroba jest tam powszechna, co skłoniło do wprowadzenia rutynowych szczepień jako elementu narodowych programów szczepień. W 1985 roku Rotary International rozpoczęło globalną kampanię szczepień przeciwko polio, co doprowadziło do powstania w 1988 roku Global Polio Eradication Initiative (GPEI). Wówczas wirus paraliżował ponad 1000 dzieci dziennie na całym świecie.

Od tego czasu zaszczepiono ponad 2,5 miliarda dzieci w ponad 200 krajach dzięki współpracy 20 milionów wolontariuszy. Dziś wirus typu dzikiego występuje już tylko w dwóch krajach – Afganistanie i Pakistanie, a globalna liczba przypadków polio spadła o 99 proc.

Kamienie milowe w historii polio:

• 1580-1350 p.n.e. – Egipska stele przedstawia kapłana z wykrzywioną nogą, co sugeruje istnienie wirusa od tysięcy lat.
• 1789 – Brytyjski lekarz dr Michael Underwood dokonuje pierwszego znanego opisu klinicznego polio.
• 1840 – Dr Jacob von Heine z Niemiec jako pierwszy systematycznie bada wirusa i rozwija teorię, iż jest to choroba zaraźliwa.
• 1894 – W USA odnotowano pierwsze znaczące ognisko polio.
• 1955 – Dr Jonas Salk opracowuje pierwszą szczepionkę przeciwko polio (iniekcyjną, inaktywowaną).
• 1961 – Dr Albert Sabin wprowadza doustną szczepionkę przeciwko wirusowi (OPV), która staje się podstawą programów szczepień na całym świecie.
• 1988 – Światowa Organizacja Zdrowia uruchamia Global Polio Eradication Initiative.

Sytuacja wymaga monitoringu

Obecna sytuacja w Strefie Gazy to ostrzeżenie dla całego świata, w tym dla Polski. Wirus polio, który wydawał się należeć do przeszłości, wciąż jest realnym zagrożeniem. Niezależnie od tego, czy mamy do czynienia z przypadkami dzikiego wirusa, czy wariantu pochodzenia szczepionkowego, walka o pełną eradykację tej choroby nie może zostać przerwana. Polska, pomimo statusu kraju wolnego od wirusa, musi przez cały czas zachować czujność i kontynuować wysiłki w zakresie szczepień.

mn

Dołącz do naszej społeczności!

Śledź nas na naszych mediach społecznościowych i bądź na bieżąco!